Sampurasun............... Hatur nuhun kana waleran sareng komentarna anu sakitu mundelna, manawi teh moal pirameun. Tina walerean sareng komentar anu aya, anu didugikeun ku parawargi Baraya Sunda dini ieu milis, sim kuring mendakan dua istilah: Malapah gedang sareng entep seureuh, sareng lawan kecapna, nyaeta: togmol sareng ngacapruk.
Kesabab panasaran, sim kuring mukaan Kamus Basa Sunda (R.Satjadibrata, KIBLAT). Numutkeun bahasa, malapah gedang teh tina kecap "Palapah" sareng "Gedang". Palapah nyaeta: "gagang daun". Tangkal gedang kacida bedana dibandingkeun jeung tangkal-tangkal lian, tanggakl gedang teu ngabogaan regang (ind=ranting), anu ngahubungkeun antara tangkal jeung daun. Tangkal gedang samodel jeung kalapa atawa tangkal korma (jeng tangkal sajenisna), teu ngabogaan regang (ranting). Daun jeung tangka langsung nyambung ngaliwatan "palapah". Ari istilah "malapah" mangrupa kecap "sifat" tina kecan benda "palapha" (???). Janten palapah teh sanen lapisan tangkal. Upami urang ninggali palapah gedang, kaayaanana "ngentep" malah sanajan palapahna geus murang, bakal katinggali urutna......, ngentep ti handap dugi ka luhur....... Dina Kamus Basa Sunda R. Satjadibrata, disebatkeun yen anu disebat malapah gedang (paribasa) nyaeta: "samemeh nyaritakeun maksud anu saenyana, nyaritakeun heula perkara sejen minangka bubukana, supaya anu ngadengekeun ulah reuwas atawa leutik hate". Cara nyarika atawa nepikeun pamaksudan model kieu, disebut oge "malibir" (ngabalibir, balibir; ngabalibiran=nanyakeun rusiah hanteu ditaragal). Sedengkeun "entep sureuh" (dina Kamus Sunda ieu)ngandung harti: perelean atawa berendelan; sigana mah samakna jeung rincian (pertelaan) anu "sistematis". Lamun urang ngentep daun seureh, dihandap anu badag beuki ka luhur beuki leutik.... (?). Lamun dinggali tina pertelaan (bejerbeas, miriwinci) numutkeun kamus saperti dijelaskeun di luhur, sigana leres yen lawan kecap tina "malapah gedang" nyaeta togmol; sedengkeun lawan kecap tina "euntep seureuh" nyaeta ngacapruk" (teu puguh entep seuruehna.....), teu puguh "sistematikana" (teu sistematis). Lamun dilarapkeu dina kahirupan ayeuna, sigana "malapah gedang" mangrupa kabiasaan cara ngadugikeun pamaksadan anu sifatna sindir sampir jeung malibir anu biasa dilakukeun ku diplomat (???). Sedengkeun "enteup suereuh" mangrupa cara ngadugikeun atawa ngabejerbeaskeun hiji masalah atawa pamaksudan kalayan (sacara) "sistematis" anu biasa dilakukeun ku ilmuwan dina nuliskeun jeung ngajelaskeun hiji masalah, dina jihad ilmiah. Ke..... bener teu nya? Nyanggakeun...... AG./bdg. http://groups.yahoo.com/group/baraya_sunda/ [Ti urang, nu urang, ku urang jeung keur urang balarea] Yahoo! Groups Links <*> To visit your group on the web, go to: http://groups.yahoo.com/group/Baraya_Sunda/ <*> To unsubscribe from this group, send an email to: [EMAIL PROTECTED] <*> Your use of Yahoo! Groups is subject to: http://docs.yahoo.com/info/terms/
