Krisis Air Negeri Sembilan: Kemarau atau pengurusan yang lemah? Oleh : Dr. Rosli Yaakop
Musim kemarau dikatakan penyebab utama krisis air di Negeri Sembilan khasnya di daerah Seremban. Krisis sudah berpanjangan selama sebulan. Kini bekalan air dicatu 24 jam. Kerana gangguan ini, penduduk Seremban meminta rebat (diskaun) kadar bayaran air. Reaksi Menteri Besar Negeri Sembilan dalam isu rebat seperti dilaporkan dalam akhbar ialah "Buat apa nak bagi rebat, pakai air bayarlah. Kita buat catuan air supaya orang ramai lebih menghargai air." Seolah-olah rakyat dipersalahkan dalam krisis air ini walhal yang berkuasa menjaga urusan air ialah kerajaan negeri. Apa sudah jadi kepada kawasan hutan simpan yang menjadi kawasan tadahan hujan di hulu Sungai Terip? Apakah kerakusan menebang balak sehingga menjejaskan kawasan tadahan hujan inilah yang menyebabkan krisis air ? Musim kemarau tidak berpanjangan. Tetapi, masalah air di Negeri Sembilan sudah berlarutan sejak sekian lama. Penduduk FELDA Palong, FELDA Sendayan dan LBJ, daerah Rembau, Linggi dan banyak lagi tempat di serata negeri sering menghadapi gangguan bekalan. Hakikatnya, sistem pengurusan air di Negeri Sembilan amat teruk dan tidak efisien. Inilah tuduhan yang dilemparkan sendiri oleh Ahli Dewan Undangan Negeri Lenggeng (lihat Berita Harian 12 Julai 2005). Kadar air hilang akibat kebocoran saluran paip adalah yang tertinggi di Malaysia. Projek pemulihan bekalan di bawah Rancangan Malaysia Ketujuh (RMK7) gagal disiapkan dengan sempurna. Ini menjejaskan pelaksanaan pelan pembangunan pembekalan air dalam fasa-fasa yang berikutnya. Ahli Dewan Undangan Negeri Lenggeng yang mana empangan Sungai Terip itu berada di dalam kawasan beliau merungut: "Kalau tiga bulan hujan pun tidak mengatasi masalah air, kerana air banyak terbuang berpunca dari paip pecah." (Berita Harian 12 Julai 2005). Dari maklumat yang dapat dikumpulkan, ada alasan kuat yang menunjukkan bahawa bukan kemarau yang menjadi sebab utama kekeringan air. Kehilangan air di Seremban 54%...tertinggi di Malaysia Sebab utama ialah kehilangan air atau apa yang dipanggil Non-Revenue Water (NRW) yang kadarnya dikatakan mencecah 54% di daerah Seremban, yang tertinggi di Malaysia. Program pemulihan bekalan yang telah dilaksanakan bertujuan untuk mengurangkan kehilangan air menemui kegagalan walaupun wang mencecah ratusan juta ringgit telah habis dibelanjakan. Inilah legasi Tan Sri Isa Samad. Jururunding dibayar sampai RM9.5 juta dan enam kontraktor telah dilantik melaksanakan projek pemulihan bekalan air. Banyak paip yang bocor tidak diganti. Duit rakyat hilang begitu sahaja, umpama air yang keluar dari paip bocor. Kerana diakui masalah bekalan air yang meruncing, program pembangunan sektor pembekalan air mendapat keutamaan di Negeri Sembilan mulai dari RMK7 (1996-2000) hinggalah ke tahun 2020. Khabarnya, program ini dilaksanakan dalam tiga fasa: pertama, Immediate Term Improvement (1996-2000), kedua, Medium Term Improvement (2001-2010), dan ketiga, Long Term Improvement (2011-2020). Soalnya, kerja fasa pertama pun tidak siap dan terbengkalai, bagaimana fasa seturusnya mahu dilaksanakan? Kenapa program pembangunan sektor pembekalan air menjadi keutamaan? Pertama, permintaan yang dijangka bertambah daripada 358 juta liter sehari (1995) kepada 826 juta liter sehari menjelang tahun 2020. Keperluan dijangka bertambah dengan ketara di daerah Seremban dan Port Dickson kerana pembangunan perindustrian, perniagaan, perdagangan dan perumahan yang pesat di kedua-dua daerah ini hasil kesan limpahan pembangunan Putrajaya, KLIA dan MSC. Kedua, kerana Negeri Sembilan mengalami kehilangan air paling tinggi di Malaysia. Oleh kerana telah dikenalpasti bahawa kehilangan air amat tinggi di dua daerah, iaitu, 54% di daerah Seremban dan 49% di daerah Port Dickson, maka prioriti program di bawah RMK7 ialah membaikpulih dan menaik taraf loji air di kedua-dua daerah. Penilaian Ketua Audit Negara Menurut penilaian Ketua Audit Negara, pelaksanaan program pemulihan bekalan air di bawah fasa pertama gagal. Pemasangan saluran paip baru dari jenis MS hanya melibatkan jarak sepanjang 14.3 km. Kerja penggantian paip AC dengan paip PE tidak dilaksanakan langsung . Hanya 3 tangki air tambahan siap dibina berbanding 9 yang sepatutnya dibina. Kerja pemulihan hanya dilaksanakan di 3 zon di Seremban, iaitu, di Senawang, Seremban Selatan dan Lenggeng berbanding 5 zon yang dirancang, Kerja pemulihan tidak dilaksanakan di Bandar Seremban dan Nilai. Kerja pemulihan di Si Rusa dan penaikan taraf loji pembersihan air sungai Linggi melibatkan kos RM68.75 juta. Kos keseluruhan pelaksanaan kerja di bawah fasa pertama ialah RM132.28 juta (berbanding anggaran RM238.42 juta). Program pembaikpulihan gagal dilaksanakan sepenuhnya. Inilah dia kesimpulan penilaian Ketua Audit Negara (Negeri Sembilan 2002): "Pada pandangan audit, pencapaian prestasi pelaksanaan adalah tidak menggalakkan dan gagal memenuhi skop yang dirancang." (ms. 120). Selanjutnya, juruaudit merumuskan bahawa ...objektif untuk mengurangkan kadar kehilangan hasil air nampaknya masih kurang berkesan. Mengikut pendapat audit, hasrat Jabatan untuk mengurangkan kadar kehilangan air (NRW) menjadi 25% adalah sukar untuk dicapai sekiranya peruntukan yang diluluskan tidak menepati seperti yang dirancang." Kelewatan pelaksanaan fasa pertama menjejaskan pelaksanaan fasa-fasa berikutnya. Oleh itu, jika peruntukan secukupnya tidak diberikan kepada membangunkan sistem bekalan air yang reliable dan mampu memenuhi permintaan yang meningkat, bolehlah diramalkan bahawa Negeri Sembilan akan terus dihantui krisis bekalan air hinggalah ke tahun 2020 nanti. Duit rakyat habis, tarif air semakin tinggi, airnya pula kotor dan perkhidmatan bekalan jauh dari memuaskan. Tidak ada sesiapa yang berani minum air terus daripada paip seperti yang kanak-kanak sekolah lakukan dalam tahun 1960-70an dahulu. Yang menjadi mangsa adalah rakyat. Sudah hampir lima dekad kita merdeka, sistem bekalan air masih jauh dari memuaskan. Memang wajar pengguna meminta rebat kerana kerajaan Negeri Sembilan gagal menguruskan bekalan air dengan baik walaupun wang rakyat telah dibelanjakan. Dengar khabarnya, urusan bekalan air Negeri Sembilan telah diswasta kepada sebuah syarikat berpengkalan di Sarawak. Isa Samad pernah berjanji kepada rakyat Negeri Sembilan tidak akan menswastakan urusan air di Negeri ini. Apa dah jadi? Kalau benar urusan air Negeri telah diswastakan, maka rakyat NS bersedialah: poket anda akan dirompak. Air adalah keperluan asas dan tidak wajar samasekali diletakkan di dalam tangan pemilik swasta - tidak wajar dari segi ekonomi dan tidak wajar dari segi keselamatan negara. Atas rasional ini, kerajaan Singapura tidak menswastakan urusan air. Kalau keperluan asas pun diswastakan, apa peranan kerajaan untuk menjaga kebajikan rakyat. Dr Rosli Yaakop adalah merupakan Pesuruhjaya PAS Negeri Sembilan dan AJK PAS Pusat. Beliau adalah juga pakar ekonomi dan pernah menjadi pegawai kanan Bank Negara Malaysia. Layari Blog PAS N.Sembilan di http://pasns.blogspot.com Sila layari Blog PAS N.Sembilan di http://pasns.blogspot.com Untuk menyertai forum PAS N.Sembilan sila klik sini http://groups.yahoo.com/group/pasn9 Untuk maklumat lanjut sila hubungi : Lajnah Penerangan dan Dakwah Badan Perhubungan PAS Negeri Sembilan Tingkat 2, Bangunan Tabung Haji, Ampangan, Seremban Tal : 013-3426346 e-mel : [EMAIL PROTECTED] MEMBANGUN BERSAMA ISLAM __________________________________ Yahoo! Mail for Mobile Take Yahoo! Mail with you! Check email on your mobile phone. http://mobile.yahoo.com/learn/mail ///// MEDIA JIM: Memurnikan Tanggapan Umum Melalui Penyebaran Ilmu dan Maklumat ////////////////////////////////// Nota: Kandungan mel ini tidak menggambarkan pendirian rasmi Pertubuhan Jamaah Islah Malaysia (JIM) melainkan yang dinyatakan sedemikian. Berminat menjadi ahli JIM? Sila isi borang keahlian "online" di: http://www.jim.org.my/forms/borang_keahlian.htm Langganan : Hantar E-mail kosong ke [EMAIL PROTECTED] Unsub : Hantar E-mail kosong ke [EMAIL PROTECTED] Yahoo! Groups Links <*> To visit your group on the web, go to: http://groups.yahoo.com/group/islah-net/ <*> To unsubscribe from this group, send an email to: [EMAIL PROTECTED] <*> Your use of Yahoo! Groups is subject to: http://docs.yahoo.com/info/terms/
