Capital - Πέμπτη, 16 Απριλίου 2020 - 12:04 πμ

Ο ψηφιακός δρόμος της ελευθερίας

Του Θεοδόση Μπουντουράκη  

"Οι έκτακτες εξουσίες που αποκτούν τα κράτη κατά την περίοδο της επιδημίας, επί 
του ελέγχου της προσωπικής ζωής και οικονομικής δραστηριότητας σε πολλές 
περιπτώσεις θα διατηρηθούν και όταν η επιδημία περάσει. Η εξουσία (πολιτική και 
οικονομική) σπάνια αποποιείται προνόμια που έχουν περιέλθει έστω και συγκυριακά 
στην κατοχή της". 

Αντιγράφω ένα απόσπασμα από πρόσφατο άρθρο του εξαιρετικά εύστοχου κ. Κώστα 
Στούπα τον οποίον παρακολουθώ ανελλιπώς και νομίζω ότι δύσκολα θα διαφωνήσει 
κανείς μαζί του, ιδίως αν αναλογισθούμε την ελληνική περίπτωση.

Είναι ευτυχές γεγονός ότι η παρούσα ελληνική κυβέρνηση ανέλαβε εγκαίρως και 
αποτελεσματικά έκτακτες εξουσίες, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιήσει την εξάπλωση 
του κορονοϊού στη χώρα μας γεγονός που μαζί με τη σιδηρά διαχείριση του 
μεταναστευτικού, οδήγησε στην εκτόξευση της δημοφιλίας του πρωθυπουργού σε 
πρωτοφανώς υψηλά επίπεδα λαϊκής αποδοχής. Και είναι βέβαιον ότι όταν αυτή η 
πανδημική κρίση αρχίσει να υποχωρεί, η κυβέρνηση θα αρχίσει σταδιακά να αίρει 
τα έκτακτα μέτρα και να αποποιείται τα απόλυτα προνόμια τα οποία εκτάκτως, λόγω 
ανωτέρας βίας και ανάγκης, ανέλαβε.

Όμως η κυβέρνηση δεν κυβερνά μόνη της αυτόν τον τόπο. Δυστυχώς συγκυβερνά ή 
μάλλον εμποδίζεται να κυβερνά από την άκρως γραφειοκρατική ελληνική Δημόσια 
Διοίκηση και την ακαταμάχητη δημοσιοϋπαλληλική νομενκλατούρα, η οποία από 
συστάσεως του σύγχρονου ελληνικού κράτους λειτουργεί ως βαρίδι στα πόδια όλων 
των κυβερνήσεων, από εποχής Σπυρίδωνος Τρικούπη μέχρι σήμερα. 

Θεωρώ απολύτως βέβαιον ότι η δημόσιο-διοικητική νομενκλατούρα θα 
στρογγυλοκάτσει επάνω στις όποιες εκτάκτως αποκτηθείσες εξουσίες της, με σκοπό 
να διασφαλίσει και να γιγαντώσει έτι περαιτέρω την παρουσία της στην λειτουργία 
του κράτους. Και άσε τον Κυριάκο να κόπτεται υπέρ των μεταρρυθμίσεων και των 
τομών για ένα μικρότερο και αποτελεσματικότερο κράτος φιλικό προς τον πολίτη.

Εδώ πλέον έρχομαι στο κυρίως θέμα μου. Σήμερα η κυρίαρχη πολιτική ιδεολογία 
στον δυτικό κόσμο είναι ο αποκαλούμενος φιλελευθερισμός, ο οποίος αποτελεί 
βασικό συστατικό στοιχείο των σύγχρονων αστικών δημοκρατικών πολιτευμάτων. 

Η φιλελεύθερη ιδεολογία προστατεύει και επιδιώκει την αύξηση της ελευθερίας και 
των ελευθέρων επιλογών του ατόμου, καθώς και τον ορθολογικό περιορισμό των 
κρατικών εξουσιών, οι οποίες τείνουν να τις περιορίσουν. Το κράτος και η 
κρατική γραφειοκρατία πρέπει να χαρακτηρίζονται από ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια 
λειτουργίας του Δημοσίου, με στόχο τη βέλτιστη ικανοποίηση των αναγκών της 
οικονομίας, της κοινωνίας αλλά και του ατόμου, το οποίον πρέπει να μπορεί να 
κινείται κατά τον δυνατόν ελεύθερα, για την επίτευξη των οικονομικών, 
κοινωνικών και πολιτικών του επιλογών. Το κράτος καλείται να συνεργάζεται με 
τον ιδιωτικό τομέα, παρά να τον αντιστρατεύεται, και η κρατική διοίκηση πρέπει 
να χαρακτηρίζεται από στοιχεία διαφάνειας και λογοδοσίας προς το κοινωνικό 
σύνολο.

Αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά αποτελούν ανάθεμα για την κρατικοδίαιτη 
συντεχνιακή και περίκλειστη ελληνική Δημόσια Διοίκηση η οποία αποσκοπεί στη 
διαιώνιση και ισχυροποίησή της, παρά στην υπηρέτηση της κοινωνίας και του 
πολίτη.

Ο Πρωθυπουργός έχει εξαγγείλει σε όλους τους τόνους ότι είναι διατεθειμένος να 
συγκρουσθεί και να μεταρρυθμίσει το κράτος -εν- κράτει της γραφειοκρατίας του 
Δημοσίου, αλλά αυτό το είχαν δηλώσει και όλοι σχεδόν οι προκάτοχοί του, οι 
οποίοι είτε δεν είχαν την πραγματική πρόθεση να το κάνουν, είτε απέτυχαν οικτρά 
όταν το επεχείρησαν.

Σήμερα όμως υπάρχει μία καθοριστική ειδοποιός διαφορά σε σχέση με το παρελθόν:

Εκτός του γεγονότος ότι ο Πρωθυπουργός δείχνει να το πιστεύει, να είναι 
αποφασισμένος να το τολμήσει και να μην φοβάται το λεγόμενο πολιτικό κόστος της 
μεταρρύθμισης του Δημοσίου, διαθέτει και το ισχυρό όπλο της τεχνολογίας, το 
μόνο που μπορεί να εκπορθήσει το ισχυρό τείχος της κρατικής γραφειοκρατίας. 

Το νέο αυτό όπλο είναι η ψηφιοποίηση των λειτουργιών και των συναλλαγών του 
Δημοσίου, το οποίον αποκαλούμε ηλεκτρονική διακυβέρνηση της χώρας και προσφάτως 
εισήχθη στο καθημερινό λεξιλόγιό μας. Η ψηφιοποίηση των εργασιών του Δημοσίου 
έχει κυρίως τα εξής αποτελέσματα: Πρώτον επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ των 
πολλών και διαφόρων Δημοσίων Τομέων, όπως Υπουργεία, Ταμεία, ΔΕΚΟ κλπ. Και 
δεύτερον περιορίζει τις προσωπικές συναλλαγές των πολιτών με τις πολυάριθμες 
Δημόσιες Υπηρεσίες.

Άρα δεν χρειάζεται να τρέχει ο ταλαίπωρος πολίτης από την μία Υπηρεσία στην 
άλλη για να μαζέψει όλα τα περίφημα δικαιολογητικά και επιπροσθέτως 
περιορίζεται η διακριτική ευχέρεια και αυθαιρεσία του κάθε κρατικού λειτουργού 
να εγκρίνει το αίτημα ή να χορηγήσει το έγγραφο που αιτείται ο πολίτης. Ο 
οποίος αφού πηγαίνει αξημέρωτα και κάθεται στην ουρά επί ώρες, βρίσκεται τελικά 
αντιμέτωπος με ένα δημόσιο υπάλληλο πίσω από το γκισέ, ο οποίος αν μεν είναι 
φιλότιμος και ευδιάθετος θα τον εξυπηρετήσει, αν όμως δεν είναι, θα τον 
εξαποστείλει για νέο μαραθώνιο συλλογής δικαιολογητικών, εγγράφων, υπευθύνων 
δηλώσεων, σφραγίδων και δεν συμμαζεύεται.  

Για πρώτη φορά λοιπόν φαίνεται να απειλείται η απολυταρχία και η αδιαλλαξία της 
Δημόσιας Διοίκησης και των λειτουργών της. Και πολύ σύντομα θα φανεί ότι "ο 
βασιλιάς είναι γυμνός".

Ελπίζεται ότι τώρα πλέον θα μπορέσει να υπάρξει ένα συγκεκριμένο και λεπτομερές 
οργανόγραμμα με σαφείς και ορισμένες θέσεις ευθύνης και αρμοδιότητες. Και 
επιτέλους να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός και τα προσόντα των δημοσίων 
υπαλλήλων που πραγματικά χρειάζονται για να λειτουργήσει άρτια το κράτος. 
Ελπίζεται επίσης ότι αυτή η ψηφιακή εξέλιξη θα λειτουργήσει ευεργετικά τόσο στα 
οικονομικά του κράτους, όσο και στην φιλικότητά του προς τον πολίτη, το οποίον 
είναι και το μέγα ζητούμενο.

Αλλά κυρίως ελπίζεται ότι θα συντελέσει στην αύξηση των βαθμών ελευθερίας και 
επιλογών των πολιτών, οι οποίοι θα διευκολύνονται από το κράτος στις επιλογές 
τους αντί να περιορίζονται και να καταπιέζονται από αυτό.

Αυτή είναι άλλωστε μία από τις βασικές επιδιώξεις της φιλελεύθερης ιδεολογίας, 
σε αντίθεση με τον κρατισμό των παλαιοδεξιών, των πάσης μορφής σοσιαλιζουσών, 
και λοιπών λαϊκίστικων μορφών διακυβέρνησης.

Θα τα καταφέρει η νέα κυβέρνηση ;

Μία γερή και παρατεταμένη δόση ψηφιοποίησης του Δημοσίου σίγουρα είναι μία καλή 
αρχή. Άλλωστε προς αυτήν την κατεύθυνση θα στραφεί και θα βοηθήσει και ο 
ιδιωτικός τομέας ο οποίος δείχνει να υλοποιεί και να ενστερνίζεται ταχύτατα τον 
ψηφιακό μετασχηματισμό της λειτουργίας του. Ο δρόμος είναι μακρύς και ακανθώδης.

Θα γράψει άραγε Ιστορία η κυβέρνηση;

Ή μήπως η αξιέπαινη αυτή προσπάθεια παραμείνει τελικά στο επίπεδο των αγαθών 
προθέσεων; Ίδωμεν…….


* Ο κ. Θεοδόσης Μπουντουράκης είναι Οικονομολόγος 

https://www.capital.gr/story/3446510



Κωστής
 ________

Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe

Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας 
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net

διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net

Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
Εναλλακτικό αρχείο:
http://hostvis.net/pipermail/orasi_hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθόνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
_____________
Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή που ανεβαίνουν στις βιβλιοπροτάσεις 
προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που λειτουργούν οι φορείς των τυφλών ενώ Για 
να κατεβάσετε τον σχετικό κατάλογο επισκεφθείτε το 
http://www.hostvis.net/audiobooks/katalogos.zip
____________

Απαντηση