http://www.eoty.gr/main/text.asp

Υπόμνημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών 
προς τον Πρωθυπουργό της Χώρας κο Κυριάκο Μητσοτάκη ενόψει της 3ης του 
Δεκέμβρη, Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία
ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΥΦΛΩΝ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ.ΑΡΙΘΜ. 1890/2005 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ
ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ
ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ.: 210-5229968  FAX: 210-5229541
e-mail: e...@otenet.gr
www.eoty.gr

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ’ΑΡΙΘΜ. 9977/12-12-1932 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΕΛΕΓΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, 
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΕΠΙΤΙΜΟ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ &
        ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΜΕΛΟΣ  ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ & ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ
ΒΕΡΑNΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ: 210-5245001,210-5228333,210-5228365,210-5245578  FAX: 210-5222112
e-mail: p...@otenet.gr                         web site:  www.pst.gr


ΑΡΙΘΜ. ΠΡΩΤ.: 1657/639
ΤΟΜΕΑΣ: Γραμματείας            Αθήνα, 02/12/2020                

                                     
Προς: Πρωθυπουργό της Χώρας 
            κο Κυριάκο Μητσοτάκη

                              Κοιν.: 1) Αρχηγούς Πολιτικών Κομμάτων της Βουλής 
των Ελλήνων
                                         2) Υπουργό Επικρατείας κο Γ. 
Γεραπετρίτη
                                         3) Βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων
                                         4) Ε.Σ.Α.μεΑ.                          
                                         
                                         5) Σωματεία – μέλη Ε.Ο.Τ.

Θέμα: Υπόμνημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου 
Τυφλών προς τον Πρωθυπουργό της Χώρας κο Κυριάκο Μητσοτάκη ενόψει της 3ης του 
Δεκέμβρη, Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία.


Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

Η Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.), ο επίσημος κοινωνικός εταίρος της 
Πολιτείας για θέματα τυφλότητας και μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με 
Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) και το Σωματείο-μέλος της Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών 
(Π.Σ.Τ.) ενόψει της 3ης του Δεκέμβρη, Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία, σας 
καταθέτουν υπόμνημα με τα κυριότερα προβλήματα των ατόμων με οπτική αναπηρία 
και τις απαιτούμενες λύσεις.
Φέτος, η Παγκόσμια αυτή Ημέρα βρίσκει τη χώρα μας και τον κόσμο ολόκληρο εν 
μέσω μιας πρωτόγνωρης πανδημίας, η οποία έχει εντείνει τα προβλήματα όλων και 
ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων στις οποίες ανήκουν και τα άτομα με οπτική 
αναπηρία. Μέσα σε αυτό το ζόφο που μας περιβάλλει, καθήκον όλων μας είναι να 
προασπίσουμε το επίπεδο ζωής και υγείας, ιδιαίτερα των ευπαθών στρωμάτων της 
κοινωνίας, τα οποία πλήττονται πολλαπλά. Στην κατεύθυνση αυτή θα βοηθήσει 
ασφαλώς σημαντικά το «Εθνικό Σχέδιο για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρία» 
σε συνδυασμό με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες 
και του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου, όπως κυρώθηκε με το Ν. 4074/2012 και το Ν. 
4488/2018 μέρος ΄Δ «Κατευθυντήριες-Οργανωτικές Διατάξεις υλοποίησης της 
Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες».

Έκτακτα μέτρα εν όψει της πανδημίας:

1) Με δεδομένη τη δεινή οικονομική κατάσταση λόγω της πανδημίας διεκδικούμε τη 
χορήγηση εντός του Δεκεμβρίου διπλάσιου ποσού προνοιακού επιδόματος στα άτομα 
με οπτική αναπηρία, καθώς και χορήγηση διπλάσιας σύνταξης στους τυφλούς 
χαμηλοσυνταξιούχους, καθότι τα άτομα με αναπηρία από την έναρξη της πανδημίας 
έως και σήμερα δεν έτυχαν καμίας συγκεκριμένης οικονομικής στήριξης, ενώ οι 
οικονομικές επιπτώσεις των περιοριστικών και απαγορευτικών μέτρων είναι 
ιδιαίτερα δύσκολες για αυτά τα άτομα καθώς και τις οικογένειές τους. Άλλωστε 
είναι αναγνωρισμένο το πρόσθετο κόστος λόγω αναπηρίας σε ήρεμες περιόδους -πόσο 
μάλλον σε συνθήκες πανδημίας.
2) Άμεση χορήγηση προσβάσιμων φορητών υπολογιστών σύμφωνα με τις ανάγκες του 
κάθε μαθητή/σπουδαστή, και όχι τάμπλετ, στους τυφλούς και με πρόβλημα όρασης 
μαθητές και φοιτητές για την ομαλή παρακολούθηση της τηλεκπαίδευσης σε όλες τις 
βαθμίδες της εκπαίδευσης.
3) Μηδενική συμμετοχή στα τεστ για κορονοϊό και χρέωσή τους στον ΕΟΠΥΥ.



Θέματα Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης:

1) Επιβάλλεται η άμεση και πλήρης αναμόρφωση του Ν.2643/98, ώστε να 
αναγνωριστούν και να καθιερωθούν νέες σύγχρονες αντιλήψεις για την εργασία των 
αναπήρων, νέες σχέσεις με την εργοδοσία, έρευνα αγοράς για την προοπτική 
ενσωμάτωσης των αναπήρων, πρόβλεψη δίκαιων ποσοστώσεων και άνοιγμα νέων 
προστατευόμενων επαγγελμάτων για τους τυφλούς, δεδομένου ότι το μοναδικό 
προστατευόμενο επάγγελμα του τηλεφωνητή διαρκώς φθίνει λόγω της εξέλιξης της 
τεχνολογίας, όπως: α) το επάγγελμα του βοηθού φυσικοθεραπευτή, το οποίο 
ασκείται από τυφλούς παγκοσμίως με απόλυτη επιτυχία περίπου την τελευταία 
εκατονταετία, β) το επάγγελμα του γραμματέα απομαγνητοφώνησης πρακτικών 
αστικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων, καθώς και περιφερειακών και 
δημοτικών συμβουλίων, το οποίο ασκούν ήδη τυφλοί, βεβαίως με τα ανάλογα 
προσόντα, σε πολλές χώρες με απόλυτη επιτυχία και γ) το παραϊατρικό επάγγελμα 
της εξετάστριας/ψηλαφίστριας μαστού, το οποίο ασκείται ήδη από τυφλές γυναίκες 
με την απαιτούμενη εξειδίκευση σε Ιταλία, Γερμανία κ.λπ. και σύμφωνα με 
επίσημες έρευνες βοηθά στην ανίχνευση 30% περισσότερων όγκων και κατά 50% 
μικρότερου μεγέθους από τους γυναικολόγους.
2) Άμεση νομοθέτηση του Πορίσματος της Επιτροπής του άρθρου 11 του Ν. 4387/2016 
για τη διόρθωση και εξίσωση όλων των αναπηρικών συντάξεων και μέριμνα για την 
άρση όλων των αδικιών που επέφερε η εφαρμογή των Νόμων 4387/2016 και 2084/1992.
3) Να ψηφιστεί διάταξη για την επαναφορά των κύριων και επικουρικών συντάξεων 
των τυφλών συνταξιούχων ιδιωτικού και δημοσίου τομέα στα επίπεδα Δεκεμβρίου 
2009, καθώς και των δώρων εορτών και του επιδόματος θερινών διακοπών και για 
εξαίρεση από τις περικοπές του Ν. 4111/13 και των τυφλών συνταξιούχων του 
ευρύτερου δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, ώστε να εξισωθούν με τους συναδέλφους 
τους του Δημοσίου, οι οποίοι έχουν ήδη εξαιρεθεί, καθώς και με τους 
παραπληγικούς με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η 
διάκριση αυτή κατά των τυφλών συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα και μόνο από τις 
εξαιρέσεις των περικοπών των συντάξεων του προειρηθέντος νόμου επιβάλλεται να 
αρθεί για λόγους ισονομίας και ισοπολιτείας, καθώς προσκρούει στις αρχές της 
ισότητας και της αναλογικότητας, και αποτελεί κατάφορη αδικία για 500 περίπου 
τυφλούς συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα, 290 περίπου του ΙΚΑ και γύρω στους 
220 από τις ΔΕΚΟ και τις Τράπεζες, δεδομένης και της απόφασης του ΣτΕ, η οποία 
έκρινε ως αντισυνταγματικές τις μειώσεις στις συντάξεις με τα δύο πρώτα 
Μνημόνια.
4) Επιβάλλεται η παροχή της πλήρους Εθνικής Σύνταξης στα άτομα με ποσοστό 
οπτικής αναπηρίας από 50% και άνω, ανεξαρτήτως των χρόνων ασφάλισης. Σε 
περιπτώσεις κατά τις οποίες στην οικογένεια του θανόντος υπάρχει μέλος με 
αναπηρία (τέκνο, σύζυγος) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω να χορηγείται 
ολόκληρο το ποσό της Εθνικής Σύνταξης όπως αυτό ισχύει κάθε φορά. Επίσης η 
διάταξη της παραγράφου α του άρθρου 5 του Ν.3232/2004, όπως έχει τροποποιηθεί 
με το άρθρο 26 παρ. 3 του Ν.4075/2012 να εξακολουθήσει να ισχύει κανονικά. 
Επιπλέον, η Εθνική Σύνταξη να χορηγηθεί και στους συνταξιούχους που 
ασφαλίστηκαν μετά την ισχύ του Ν. 2084/1992 και συνταξιοδοτήθηκαν πριν από την 
ισχύ του Ν. 4387/2016, οι οποίοι λαμβάνουν πολύ χαμηλές συντάξεις σε σύγκριση 
με τους λοιπούς συνταξιούχους.
5) Οι συνταξιούχοι του Ν.612/77 και συναφών νόμων να καταβάλουν εισφορά υπέρ 
ΕΟΠΥΥ 6% (σε περίπτωση λήψης 2 συντάξεων) μόνο από την κύρια και την επικουρική 
σύνταξη με το μεγαλύτερο ύψος, δεδομένου ότι η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη της 
οποίας τυγχάνουν είναι μία και μόνη.
6) Να προβλεφθεί ώστε το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης, όλων των τυφλών 
συνταξιούχων όσων συνταξιοδοτούνται  βάσει του Ν.612/1977 ή άλλων σχετικών 
νόμων και είναι δικαιούχοι επιδόματος απολύτου αναπηρίας, καθώς και όσων 
συνταξιοδοτούνται και υπάγονται στο Π.Δ. 169/2007 και λαμβάνουν επίδομα 
ανικανότητας και όσων συνταξιοδοτήθηκαν με τις διατάξεις της κείμενης 
νομοθεσίας, να υπολογίζεται σύμφωνα με τον τελευταίο μισθό πριν τη 
συνταξιοδότηση.
7) Νομοθετική διάταξη για την εξαίρεση των τυφλών συνταξιούχων από την 
προσωπική διαφορά, όπως αυτή έχει αποτυπωθεί, όποτε και αν ήθελε εφαρμοστεί το 
συγκεκριμένο μέτρο.
8) Επιβάλλεται να υπάρξει νομοθετική πρόβλεψη για τη λήψη του επιδόματος 
απολύτου αναπηρίας και από τους τυφλούς συνταξιούχους του Ν.Α.Τ., γήρατος και 
αναπηρίας, οι οποίοι πλέον είναι οι μόνοι που δεν δικαιούνται επίδομα απολύτου 
αναπηρίας ύψους 50% επί της καταβαλλόμενης κύριας και επικουρικής σύνταξης.
9) Εξαίρεση των τυφλών από τις περικοπές που έχουν σημειωθεί με τις διατάξεις  
του Ν.4024/2011 στην καταβολή του εφάπαξ που χορηγείται από τα Προνοιακά Ταμεία 
(π.χ. Δημοσίων Υπαλλήλων, ΤΑΥΤΕΚΩ κ.λπ.) και κατά προτεραιότητα χορήγηση στους 
δικαιούχους.
10) Μετά την ενοποίηση των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και την ένταξη του ΟΓΑ 
στον ΕΦΚΑ απωλέσθηκαν σημαντικά δικαιώματα από τους συναδέλφους κατ’επάγγελμα 
αγρότες και ως εκ τούτου ζητάμε να υπάρξει μέριμνα στο μέτρο του εφικτού έτσι 
ώστε να προστατευθούν οι εν λόγω συνάδελφοί μας και να τους επιστραφεί το 
απολεσθέν εισόδημά τους.
11) Για τους γονείς που έχουν τουλάχιστον ένα τέκνο με αναπηρία με ποσοστό 67% 
και άνω, το ποσό της προσαύξησης της υπολογιζόμενης σύνταξης να  γίνεται 20% 
και να χορηγείται εφ’ όρου ζωής για όσο το τέκνο είναι εν ζωή και δεν εργάζεται.
12) Επειδή οι διάφορες εκφυλιστικές νόσοι του οφθαλμού, αλλά και άλλες παθήσεις 
ενδέχεται να εμφανιστούν και μετά το 24ο έτος ζωής του ανθρώπου, επιβάλλεται το 
άτομο αυτό να μπορεί να λαμβάνει τη σύνταξη θανόντος γονέως, έστω και αν η 
τύφλωση του τέκνου επήλθε μετά την ηλικία αυτή.
13) Προτείνουμε η σύνταξη του αποβιώσαντος γονέα να χορηγείται σε τέκνα που 
είναι άτομα με αναπηρία 67% και άνω, τα οποία αποδεδειγμένα δεν εργάζονται με 
οποιαδήποτε εργασιακή σχέση στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα. Στην περίπτωση που 
εργάζονται η χορήγηση της σύνταξης του αποβιώσαντος γονέα να διακόπτεται και να 
επαναχορηγείται μετά τη λήξη της εργασιακής σχέσης του τέκνου. Επίσης να μην 
χορηγείται αν το ανάπηρο τέκνο λαμβάνει σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος.
14) Ζητάμε να λαμβάνουν το  επίδομα ανασφάλιστων υπερήλικων άτομα με αναπηρία 
67% και άνω ανεξαρτήτως αν οι ίδιοι ή ο ή η σύζυγος λαμβάνουν επίσης αναπηρικό 
επίδομα.
15) Θεωρούμε αυτονόητο ότι η Κυβέρνηση μετά και τις τελευταίες δεσμεύσεις 
κορυφαίων στελεχών της για τη μη χρήση της λειτουργικότητας για κανένα λόγο δε 
θα εφαρμόσει την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ ως προς τη θέσπιση περιουσιακών και 
οικονομικών κριτηρίων για τη χορήγηση του επιδόματος τυφλότητας, το οποίο 
χορηγείται προκειμένου να καλύψει τις πρόσθετες ανάγκες που απορρέουν από την 
αναπηρία, μια που δεν μπορούν να ισχύσουν εργαλεία και κριτήρια που 
χρησιμοποιούνται σε κράτη τα οποία παρέχουν ίσα δικαιώματα στην πρόσβαση στην 
παιδεία, στην υγεία, στην πληροφορία και γενικά στην ποιότητα ζωής σε όλους 
τους πολίτες, με ή χωρίς αναπηρία, σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, που κατά γενική 
ομολογία διέρχεται ανθρωπιστική κρίση και δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει 
στους πολίτες της με αναπηρία όλα τα παραπάνω. Το γεγονός ότι το ως άνω επίδομα 
χορηγείται για την κάλυψη των πρόσθετων αναγκών που δημιουργεί η αναπηρία, 
είναι ο βασικός λόγος που αυτή η παροχή μέχρι σήμερα διακρίνεται από κάθε άλλο 
εισόδημα (μισθό, σύνταξη) του δικαιούχου. 
16) Επαναφορά του επιστημονικού επιδόματος που χορηγείται κατά πάγια πρακτική 
επί 47 συναπτά έτη, στους τυφλούς δικηγόρους και άλλους επιστήμονες που ασκούν 
αποδεδειγμένα επάγγελμα σύμφωνα με την ειδικότητα και το πτυχίο τους, το οποίο 
διεκόπη αδικαιολόγητα, αυθαίρετα με πράξη του ΟΠΕΚΑ, η οποία ήταν στερούμενη 
νομικών ερεισμάτων και απόδοση των περικοπέντων αναδρομικά. Άλλωστε, καταλυτική 
είναι και η θέση του Συνηγόρου του Πολίτη που συνηγορεί υπέρ του αιτήματός μας, 
την οποία και σας επισυνάπτουμε. Επέκταση του ως άνω επιδόματος και στους 
πτυχιούχους των πρώην Τ.Ε.Ι. για λόγους ισονομίας και ισοπολιτείας. 
17) Είμαστε ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι για την κακή λειτουργία του 
μοναδικού Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.) στη χώρα, που 
εδρεύει στην Καλλιθέα Αττικής και διατηρεί παράρτημα στη Θεσσαλονίκη, καθώς σε 
καμιά περίπτωση δε μπορούμε να θεωρήσουμε ότι καλύπτει έστω και υποτυπωδώς τις 
ανάγκες των τυφλών. Η πλημμελής λειτουργία του ανωτέρω Κέντρου οφείλεται αφενός 
μεν στον απαρχαιωμένο Οργανισμό του, αφετέρου στη μη αξιοποίηση της τεράστιας 
ακίνητης περιουσίας που διαθέτει. Ως εκ τούτου, επιβάλλεται η τροποποίηση του 
Οργανισμού του, ώστε να καταστεί δυνατή η απρόσκοπτη λειτουργία του, η οποία 
δυσχεραίνεται λόγω της έλλειψης μιας σειράς καίριων οργανικών θέσεων, που θα 
απαντούν στις σύγχρονες απαιτήσεις και ανάγκες για εκπαίδευση και αποκατάσταση 
των τυφλών και των ατόμων με προβλήματα όρασης.
18) Νομοθετική δέσμευση για την απαγόρευση λειτουργίας κερδοσκοπικών ιδρυμάτων 
προνοιακού χαρακτήρα και πλήρης ανάληψη των δομών αυτών από το Δημόσιο.


Θέματα Υπουργείου Οικονομικών:

1) Επαναφορά των μισθών των τυφλών εργαζομένων στο δημόσιο, ευρύτερο δημόσιο 
και ιδιωτικό τομέα στα επίπεδα του Δεκεμβρίου του 2009, καθώς και επαναφορά των 
δώρων εορτών και του επιδόματος θερινών διακοπών.
2) Ζητάμε την πλήρη απαλλαγή από την επιβολή του ΕΝ.Φ.Ι.Α. της πρώτης κατοικίας 
μέχρι 120τ.μ., προσαυξανόμενη κατά 20τ.μ. ανά προστατευόμενο μέλος,  εφόσον 
αυτή ιδιοκατοικείται ή της μοναδικής κατοικίας η οποία ανήκει κατά ψιλή 
κυριότητα, επικαρπία ή και τα δύο σε τυφλό ή άτομο με σοβαρό πρόβλημα όρασης 
και τη φορολόγηση της υπόλοιπης ακίνητης περιουσίας μέχρι του ύψους των 250.000 
ευρώ, προσαυξανόμενη κατά 50.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο μέλος, με το ποσό 
των 0,50 ευρώ ανά τετραγωνικό, όπως κατά τη διάρκεια ισχύος του Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. 
Επίσης, ζητάμε απαλλαγή από την επιβολή φόρου σε ακαλλιέργητα αγροτεμάχια και 
μειωμένο φόρο στις καλλιεργούμενες εκτάσεις οι οποίες αποφέρουν εισόδημα σε 
τυφλούς που καλύπτονται ασφαλιστικά από τον Ο.Γ.Α. ή είναι άνεργοι. Επιπλέον, 
ζητάμε την εξαίρεση από την καταβολή ΕΝ.Φ.Ι.Α. του Κέντρου Εκπαίδευσης και 
Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.) για το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του, το 
οποίο σήμερα υπολειτουργεί λόγω έλλειψης χρηματοδότησης, προκειμένου να είναι 
σε θέση να ανταποκριθεί στις ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες του προς όφελος των 
Ελλήνων τυφλών, μαθητών και φοιτητών, καθώς και κτηρίων που ανήκουν σε 
αναγνωρισμένους φορείς τυφλών και ιδιοκατοικούνται.
1) Ζητάμε την προστασία από πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας που ανήκει σε 
τυφλό ή άτομο με σοβαρά προβλήματα όρασης, εφόσον αυτή ιδιοκατοικείται ή της 
μοναδικής κατοικίας η οποία ανήκει κατά ψιλή κυριότητα, επικαρπία ή και τα δύο 
σε άτομα των ως άνω κατηγοριών, καθώς και τη μη πώληση στεγαστικού ή 
καταναλωτικού δανείου που ανήκει σε τυφλό ή σε άτομο με πρόβλημα όρασης σε ξένα 
funds.
2) Ζητάμε την αύξηση του ακατάσχετου ποσού σε λογαριασμό μισθού ή σύνταξης 
τυφλών και ατόμων με σοβαρά προβλήματα όρασης  στο ύψος των 3.000 ευρώ, λόγω 
αυξημένων αναγκών εξ’αιτίας της αναπηρίας.
3) Ζητάμε την εναρμόνιση με τον ιδιωτικό τομέα του ποσοστού αναπηρίας, ήτοι 80% 
και άνω, για όλες τις θετικές διακρίσεις που απολάβουν τα άτομα με βαριά 
αναπηρία (τυφλοί, παραπληγικοί κ.λπ.), όπως φοροαπαλλαγές μισθών και συντάξεων, 
απαλλαγή από εισφορά αλληλεγγύης, αφορολόγητο αυτοκίνητο κ.λπ.
4) Ενόψει της επαναξιολόγησης, ζητάμε την επέκταση όλων των φοροαπαλλαγών στα 
εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίοι σημειωτέον είναι ελάχιστοι 
στον αριθμό, για λόγους ισονομίας και ισοπολιτείας. Σε άτομα με αναπηρία με 
ποσοστό 67% και άνω τα οποία έχουν ως μοναδικό φορολογητέο εισόδημα ποσά που 
προέρχονται από τυχόν ενοίκια, ζητάμε πλήρη φοροαπαλλαγή μέχρι το ποσό των 
δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ και φορολόγηση 10% μέχρι τις τριάντα χιλιάδες ευρώ.
5) Εξαίρεση των τυφλών ελευθέρων επαγγελματιών από την επιστροφή του 50% της 
4ης επιστρεπτέας προκαταβολής και όσων τυχόν ακολουθήσουν.
6) Επιβάλλεται όλα τα τεχνολογικά είδη για τυφλούς να περιέλθουν στο χαμηλότερο 
συντελεστή του 6%.
7) Απαλλαγή των τυφλών και των ατόμων με προβλήματα όρασης, καθώς και των 
συνοδών τους, από το φόρο αεροδρομίων, ως επαναφορά του μισού εισιτηρίου που 
απέλαβαν επί δημόσιας Ολυμπιακής Αεροπορίας.
8) Άμεση νομοθέτηση του Πορίσματος της Επιτροπής του άρθρου 11 του Ν. 4387/2016 
για τη διόρθωση και εξίσωση όλων των αναπηρικών συντάξεων και μέριμνα για την 
άρση όλων των αδικιών που επέφερε η εφαρμογή των νόμων 4387/2016 και 2084/1992.

Θέματα Υπουργείου Εσωτερικών: Προτάσεις για την εξυπηρέτηση των τυφλών και των 
ατόμων με προβλήματα όρασης από τη Δημόσια Διοίκηση και την παροχή φροντίδας 
στο σπίτι και για την ποιότητα ζωής:

1) Επιβάλλεται μέχρις ότου ολοκληρωθεί η τροποποίηση του Ν.2643/98 να 
δημοσιεύονται οι προβλεπόμενες κατ’ έτος προκηρύξεις για τυφλούς τηλεφωνητές 
και δικηγόρους. 
2) Ανάπτυξη των υπηρεσιών για τη φροντίδα στο σπίτι σε επίπεδο Δήμων με σταθερή 
χρηματοδότηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, με ταυτόχρονη καταγραφή των τυφλών 
σε κάθε Δήμο, ώστε να υπάρξει μια πρώτη αποτίμηση του πραγματικού αριθμού των 
τυφλών και ατόμων με προβλήματα όρασης, με προοπτική να συμπεριληφθεί η 
καταγραφή αυτή στη Δημογραφική Απογραφή που πραγματοποιεί η Εθνική Στατιστική 
Υπηρεσία ανά δεκαετία.
3) Άμεση έκδοση εγκυκλίου ή διευκρίνιση για την ισχύ σχετικής παλαιότερης, που 
θα επιβάλλει την υποχρέωση των υπαλλήλων να συμπληρώνουν τις απαιτούμενες 
αιτήσεις, αναφορές κ.λπ. για λογαριασμό των τυφλών και των ατόμων με πρόβλημα 
όρασης, η οποία να διανεμηθεί σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και τους 
οργανισμούς και φορείς που υπάγονται στο Υπουργείο Εσωτερικών, ώστε να 
διευκολυνθεί, χωρίς κανένα οικονομικό κόστος η καθημερινότητα του τυφλού 
πολίτη, ο οποίος εκτός των λοιπών αντιξοοτήτων αντιμετωπίζει εντελώς αναίτια 
άκαμπτη και γραφειοκρατική συμπεριφορά εκ μέρους της πλειοψηφίας των δημοσίων 
υπαλλήλων, μεταξύ των οποίων οφείλουμε να επισημάνουμε ότι υπάρχουν και λαμπρές 
εξαιρέσεις. 
4) Δημιουργία, τουλάχιστον στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, γηροκομείων για 
τυφλούς, δεδομένου ότι οι τελευταίοι κατά κανόνα δε γίνονται δεκτοί στα λοιπά 
γηροκομεία.
5) Ουσιαστικά μέτρα για την προώθηση της αναδοχής και της υιοθεσίας παιδιών με 
οπτική αναπηρία.


Θέματα Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων:

1) Η εκπαίδευση οφείλει να είναι ενιαία για όλες τις κατηγορίες μαθητών, ως εκ 
τούτου να είναι συμπεριληπτική και να αφορά εξίσου τον κοινό μαθητικό πληθυσμό, 
καθώς και τις επιμέρους ομάδες με ιδιαιτερότητες, όπως μαθητές με κάποιας 
μορφής φυσική, πνευματική ή ψυχική αναπηρία, αλλοδαπούς, Ρομά κλπ. Ως εκ 
τούτου, επιβάλλεται να αλλάξει εκ βάθρων ο οδηγός σπουδών των τμημάτων 
Νηπιαγωγών και των Παιδαγωγικών τμημάτων, ώστε όλοι οι νηπιαγωγοί και οι 
δάσκαλοι, καθώς και οι καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να είναι σε θέση να 
αναγνωρίσουν τις ιδιαίτερες μαθησιακές ανάγκες του κάθε μαθητή, να ενημερώνουν 
προς τούτο τους γονείς και να διαφοροποιούν τη διδασκαλία τους ανάλογα με τις 
μαθησιακές ιδιαιτερότητες του κάθε μαθητή της τάξης τους. Επομένως, οφείλουμε 
να στραφούμε σε μια όλο και περισσότερο συμπεριληπτική εκπαίδευση, μειώνοντας 
παράλληλα τη λεγόμενη «ειδική» εκπαίδευση. 
2) Ειδικά για τα άτομα με αναπηρία από 0 έως 4 ετών τμήμα της υποχρεωτικότητας 
της εκπαίδευσης είναι η πρώιμη παρέμβαση που εξασφαλίζεται από την Πολιτεία 
μέσω των αντίστοιχων ανά αναπηρία δομών, στελεχωμένων με το αναγκαίο προς τούτο 
Ε.Ε.Π. και σε συνεργασία με τις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων.
3) Έως ότου επιτευχθεί το προφίλ του νηπιαγωγού, δασκάλου και καθηγητή που θα 
είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις ατομικές ανάγκες του κάθε μαθητή του, 
επιβάλλεται να χορηγείται παράλληλη στήριξη πάντα για το σύνολο του 
εκπαιδευτικού ωραρίου, από την πρώτη μέχρι την τελευταία ημέρα της σχολικής 
χρονιάς, στην προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση και να παρέχεται από 
εκπαιδευτικό Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης ή πτυχιούχο παιδαγωγικής με 
μεταπτυχιακό στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Η παράλληλη στήριξη υποχρεωτικά 
να περιλαμβάνει και το πρόγραμμα του ολοήμερου σχολείου, όπου υπάρχει. Στη 
δευτεροβάθμια εκπαίδευση η παράλληλη στήριξη να παρέχεται κατ’ επιλογή μετά από 
πρόταση του ΚΕΣΥ και σύμφωνη γνώμη του μαθητή, ο οποίος είναι σε θέση να 
γνωρίζει πλέον ο ίδιος τα μαθήματα στα οποία χρειάζεται στήριξη. Δε θα πρέπει 
να υπάρχει περιορισμός εκπαιδευτικών παράλληλης στήριξης ανά σχολείο, δεδομένου 
ότι αυτός εξαρτάται αποκλειστικά από τον αριθμό των φοιτούντων μαθητών. Οι 
μαθητές που φοιτούν σε σχολεία της γενικής εκπαίδευσης ή σε Τμήματα Ένταξης, 
στους οποίους έχει χορηγηθεί παράλληλη στήριξη, να  μπορούν να υποστηρίζονται 
και με την παρουσία Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού,  εφόσον αυτό απαιτείται. 
4) Καθόσο διάστημα υφίσταται ο διαχωρισμός σε γενική και ειδική εκπαίδευση 
επιβάλλεται η δημιουργία στο Υπουργείο Παιδείας ειδικής γραμματείας για την 
εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία, με ειδικές διευθύνσεις ανάλογα με τη βαθμίδα 
της εκπαίδευσης, πρώιμη, πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια, καθώς και η  
δημιουργία στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) Διεύθυνσης Ειδικής 
Εκπαίδευσης.
5) Έγκαιρη χορήγηση στους μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, 
καθώς και στους σπουδαστές και φοιτητές τυφλούς ή με προβλήματα όρασης, του 
απαραίτητου εξοπλισμού για την υποβοήθηση τους στις σπουδές, στον οποίο θα 
συμπεριλαμβάνεται υποχρεωτικά από την πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου 
τουλάχιστον γραφομηχανή Braille και laptop με το αντίστοιχο λογισμικό.
6) Σε κάθε περίπτωση αρμόδιο για τη μεταφορά των τυφλών μαθητών στα σχολεία 
είτε αυτά είναι ΣΜΕΕ, είτε Γενικής Εκπαίδευσης, είναι το Υπουργείο Παιδείας, το 
οποίο χρηματοδοτεί εξ ολοκλήρου την αγορά και συντήρηση των οχημάτων, καθώς και 
τη μισθοδοσία των οδηγών και των συνοδών, είτε αυτά υπάγονται στην Περιφέρεια, 
είτε στις ΣΜΕΕ.
7) Η εκμάθηση της γραφής Braille είναι υποχρεωτική για όλους τους μαθητές με 
τύφλωση, καθώς και για όσους έχουν πρόβλημα όρασης, το οποίο ιατρικώς οδηγεί εν 
δυνάμει σε τύφλωση.
8) Για όσο διάστημα υφίστανται ειδικά σχολεία, προκειμένου να καταλάβει   
      κάποιος τη θέση Διευθυντή σε σχολείο τυφλών, απαραίτητη προϋπόθεση είναι  
      η καλή γνώση εκ μέρους του του συστήματος γραφής και ανάγνωσης τυφλών  
      Braille, ενώ οι ήδη υπηρετούντες εκπαιδευτικοί σε σχολεία τυφλών να  
      υποχρεούνται να αποκτήσουν τη σχετική πιστοποίηση εντός έτους.
9) Η υποστήριξη των μαθητών με τύφλωση ή με χαμηλή όραση από μέλος Ε.Ε.Π. του 
κλάδου ΠΕ31 (Εκπαιδευτή Κινητικότητας, Προσανατολισμού και Δεξιοτήτων 
Καθημερινής Διαβίωσης) να είναι υποχρεωτική.
10) Πλήρης αναμόρφωση του θεσμού των ΚΕΣΥ με σωστή στελέχωση και  ενίσχυση 
εκτός των άλλων και με την ειδικότητα του κλάδου ΠΕ31 (Εκπαιδευτή 
Κινητικότητας, Προσανατολισμού και Δεξιοτήτων Καθημερινής Διαβίωσης) για άτομα 
με οπτική αναπηρία.
11) Σε περίπτωση που υπάρχει διαφωνία με τους γονείς ή κηδεμόνες του μαθητή, 
είτε διότι υπάρχει διάσταση μεταξύ της γνωμάτευσης που τελικώς εξεδόθη από το 
ΚΕΣΥ και εκείνης που ενδεχομένως οι γονείς ή οι κηδεμόνες έλαβαν από 
Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο, είτε λόγω διαφωνίας των γονέων και κηδεμόνων του 
μαθητή με την γνωμάτευση του ΚΕΣΥ, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπερισχύει η γνώμη 
των γονέων ή κηδεμόνων του παιδιού με αναπηρία. Επίσης, θεωρούμε ότι 
επιβάλλεται να υπερισχύει η γνώμη των γονέων ή κηδεμόνων έναντι και της 
απόφασης της Δευτεροβάθμιας ΕΔΕΑ. Σε περίπτωση δε που ο μαθητής με αναπηρία ή  
και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες είναι σε κατάλληλη ηλικία, να κατοχυρώνεται 
το δικαίωμα γνώμης του ενώπιων των επιστημονικών ομάδων του ΚΕΣΥ. Κι αυτό αφού 
σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 7 της σύμβασης του Ο.Η.Ε. για τα δικαιώματα 
των ατόμων με αναπηρία, ορίζεται ότι «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη διασφαλίζουν ότι τα 
παιδιά με αναπηρίες έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν τις απόψεις τους ελεύθερα, 
σχετικά με όλα τα θέματα που έχουν επιπτώσεις σε αυτά και ότι στις απόψεις τους 
δίδεται η οφειλόμενη βαρύτητα, σύμφωνα με την ηλικία και την ωριμότητά τους, σε 
ίση βάση με τα υπόλοιπα παιδιά και ότι τους παρέχεται βοήθεια σε σχέση με την 
αναπηρία τους και κατάλληλη για την ηλικία τους, ώστε να υλοποιήσουν αυτό το 
δικαίωμα».
12) Σχετικά με τη δυνατότητα των τυφλών να εισάγονται και να παρακολουθούν όλα 
τα δημόσια Ι.Ε.Κ. οποιασδήποτε κατεύθυνσης, όπως ηχοληψίας, μουσικής παραγωγής 
κ.λπ., επειδή κατά καιρούς έχουν παρατηρηθεί αναίτιοι και αντισυνταγματικοί 
αποκλεισμοί, τονίζουμε ότι με δεδομένη τη συνταγματική διάταξη του άρθρου 21 
παρ. 6 περί προστασίας των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και την 
απρόσκοπτη δυνατότητα εισόδου τους στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, η ένταξη 
των τυφλών στα ως άνω Ι.Ε.Κ. επιβάλλεται να είναι ανεμπόδιστη και με εξασφάλιση 
όλων των αναγκαίων εκπαιδευτικών μέσων για την πλήρη παρακολούθησή τους.
13) Επιβάλλεται να ανοιχτούν νέες ειδικότητες για την επαγγελματική 
αποκατάσταση των τυφλών και των ατόμων με προβλήματα όρασης, οι οποίες θα 
υπαχθούν με τη σειρά τους σε προστατευτικές διατάξεις νόμου που θα 
αντικαταστήσει τον Ν.2643/1998 και θα αφορά αποκλειστικά την επαγγελματική 
αποκατάσταση ατόμων με αναπηρία, όπως απομαγνητοφωνητές πρακτικών αστικών, 
ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων, περιφερειακών και δημοτικών συμβουλίων 
κ.α., ψηλαφίστριες μαστού κ.λπ. 
14) Η εκπαίδευση των τυφλών μαθητών πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια καθώς και 
επαγγελματική (Ι.Ε.Κ.) είναι πάντα δημόσια και απαγορεύεται οποιαδήποτε 
ιδιωτική δραστηριότητα στην κατεύθυνση αυτή, προς αποφυγή εκμετάλλευσης της 
ιδιαίτερης αυτής ομάδας μαθητών και σπουδαστών.
15) Η διάρκεια του χρόνου εξέτασης στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις 
των σχολείων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και στις 
εισαγωγικές εξετάσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, όσο αυτές υφίστανται, καθώς 
και εντός των Α.Ε.Ι. και πρώην ΤΕΙ να προσαυξάνεται κατά 50% για τους τυφλούς 
μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές. Επίσης, τον τρόπο εξέτασης σε γραφή Braille ή 
με τη χρήση Η/Υ ή προφορικά, θα πρέπει να τον επιλέγει ο τυφλός μαθητής, 
σπουδαστής ή φοιτητής, ο οποίος γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα τις 
δυνατότητές του, ώστε να έχει την καλύτερη δυνατή επίδοση.  
16) Με υπουργική απόφαση που θα δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, 
κατόπιν εισήγησης του ΙΕΠ θα καθοριστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις 
οποίες θα διενεργούνται οι προφορικές εξετάσεις στην πρωτοβάθμια και 
δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
17) Απαιτείται η δημιουργία γραφείων υποδοχής αναπήρων στα Α.Ε.Ι. και πρώην 
Τ.Ε.Ι. της χώρας, τα οποία θα αναλαμβάνουν τη στήριξη του φοιτητή από την 
εγγραφή μέχρι την αποφοίτησή του σε όλους τους τομείς, φυσική και ηλεκτρονική 
προσβασιμότητα, παροχή συγγραμμάτων, επικοινωνία με τους καθηγητές, εφοδιασμό 
των διανεμόμενων σημειώσεων σε προσβάσιμη μορφή κ.λπ.
18) Πρόβλεψη για φυσική και ψηφιακή προσβασιμότητα των τυφλών και με χαμηλή 
όραση φοιτητών και σπουδαστών στους χώρους διδασκαλίας, στις βιβλιοθήκες και 
στις ιστοσελίδες των Α.Ε.Ι. και πρώην Τ.Ε.Ι.
19) Συμπλήρωση από τα άτομα με αναπηρία που εισάγονται με ποσοστό 5% στα πρώην 
Τ.Ε.Ι. και Α.Ε.Ι. του αναγκαίου μηχανογραφικού την ίδια ακριβώς χρονική περίοδο 
με τους λοιπούς υποψήφιους, σε φόρμα απόλυτα προσβάσιμη για άτομα με προβλήματα 
όρασης, ώστε να μη χάνεται άδικα το πρώτο εξάμηνο των σπουδών και σε καμία 
περίπτωση να μην επαναληφθεί το επαίσχυντο φαινόμενο αποκλεισμού υποψηφίων με 
αναπηρία από την εισαγωγή σε πρώην Τ.Ε.Ι. και Α.Ε.Ι. της Χώρας, όπως συνέβη 
άλλες χρονιές.
20) Σχετικά με τις μετεγγραφές, πρόβλεψη για την περίπτωση των φοιτητών με 
προβλήματα όρασης οι οποίοι, ενώ εισήχθησαν μέσω εισαγωγικών εξετάσεων σε 
σχολές Α.Ε.Ι και πρώην Τ.Ε.Ι., βάσει πιστοποίησης της αναπηρίας από αρμόδιο 
ΚΕΠΑ, απέκτησαν οπτική αναπηρία κατά τη διάρκεια της φοίτησης τους. Οι ως άνω 
να μετεγγράφονται χωρίς άλλα κριτήρια στο κοντινότερο του τόπου κατοικίας τους 
σχετικό Α.Ε.Ι. ή πρώην Τ.Ε.Ι.
21) Ένταξη στα τμήματα ψυχολογίας των Α.Ε.Ι. της χώρας υποχρεωτικών μαθημάτων 
για την ψυχολογία των ατόμων με αναπηρία και δημιουργία μεταπτυχιακού τμήματος 
με το ως άνω αντικείμενο με σκοπό την περαιτέρω εξειδίκευση.
22) Αναμόρφωση του συνόλου του οδηγού σπουδών στα τμήματα των Παιδαγωγικών 
Σχολών και των Σχολών Προσχολικής Αγωγής ώστε να εκπαιδεύονται στην αναγνώριση 
μαθησιακών δυσκολιών όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα στους μαθητές και στον τρόπο 
διδασκαλίας μαθητών με αναπηρία, μέσα στα πλαίσια ενός σχολείου για όλους.
23) Ουσιαστική πρόβλεψη με τη δημιουργία μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών για 
την εξειδίκευση πτυχιούχων στην ειδικότητα ΠΕ 31 Κινητικότητας, Προσανατολισμού 
και Δεξιοτήτων Καθημερινής Διαβίωσης και πρόβλεψη πρόσληψης εκπαιδευτικών της 
κατηγορίας αυτής από το Υπουργείο Παιδείας για τη στήριξη των τυφλών μαθητών 
και φοιτητών, από την πρώιμη παρέμβαση μέχρι την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
24) Πρόβλεψη για μειωμένα δίδακτρα στους τυφλούς φοιτητές και φοιτητές με 
πρόβλημα όρασης στα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, καθώς και πρόβλεψη 
αυξημένου ορίου εισοδήματος για τη λήψη τυχόν υποτροφίας, δεδομένου ότι κατά 
την εκπόνηση μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών χρήζουν της βοηθείας 
τρίτου προσώπου, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ερευνητικό έργο.
25) Έκδοση Υπουργικής Απόφασης με την οποία ορίζεται ότι η διδασκαλία της 
γραφής Braille διεξάγεται αποκλειστικά από το Κέντρο Εκπαίδευσης και 
Αποκατάστασης Τυφλών, από την Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών, τα σωματεία μέλη της 
και τα παραρτήματά τους και το Φάρο Τυφλών της Ελλάδος, τόσο για λόγους 
εμπειρίας και τεχνογνωσίας, όσο και για εξοικείωση των εκπαιδευομένων με την εν 
λόγω αναπηρία και απαγορεύεται η διεξαγωγή σεμιναρίων από ιδιωτικούς φορείς. 
Περαιτέρω, να απαγορεύεται ρητά η διδασκαλία της γραφής Braille από ιδιώτες.


Θέματα Υπουργείου Υγείας:

1) Ζητάμε την επίλυση όλων των προβλημάτων προσβασιμότητας που αντιμετωπίζουν 
τα άτομα με πρόβλημα όρασης στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους των 
νοσοκομείων και όλων των μονάδων και υπηρεσιών υγείας που ανήκουν στο Ε.Σ.Υ., 
με τη δημιουργία οδηγών όδευσης, την τοποθέτηση ειδικών επιδαπέδιων λωρίδων 
προειδοποίησης για την ύπαρξη κλιμακοστασίου, την τοποθέτηση πινακίδων Braille 
και μεγενθυμένων γραμμάτων έξω από τις πόρτες ιατρείων, υπηρεσιών, διευθύνσεων 
και δωματίων νοσηλείας και με τον εξοπλισμό των ανελκυστήρων με ηχητική 
αναγγελία ορόφων και τοποθέτηση ενδείξεων Braille στα πλήκτρα.
2) Ζητάμε την απαλλαγή των τυφλών και των ατόμων με προβλήματα όρασης από την 
καταβολή χρηματικού αντιτίμου για τα απογευματινά ραντεβού των δημόσιων 
νοσοκομείων.
3) Επιβάλλεται να κατοχυρωθεί νομοθετικά η υποχρεωτική αναγραφή σε μορφή 
Braille και σε μεγέθυνση, της ονομασίας και της ημερομηνίας λήξης σε όλα τα 
σκευάσματα των φαρμάκων.
4) Ζητάμε την απαλλαγή με νομοθετική ρύθμιση των τυφλών και των ατόμων με 
προβλήματα όρασης από τη συμμετοχή στα φάρμακα.
5) Επιβάλλεται η παροχή στους τυφλούς από τον ΕΟΠΥΥ ομιλούντων τεχνικών 
βοηθημάτων που έχουν σχέση με την υγεία πχ μετρητής σακχάρου, λευκό μπαστούνι, 
πιεσόμετρο, θερμόμετρο κ.λπ. και η απαλλαγή τους από τη συμμετοχή 25%.
6) Κρίνουμε αναγκαία την ίδρυση γραφείου υποδοχής και εξυπηρέτησης ατόμων με 
αναπηρία ιδίως των προσερχόμενων χωρίς καθόλου συνοδό ή με συνοδό που αδυνατεί 
λόγω ηλικίας, γλώσσας, αναπηρίας κ.λπ. να τον εξυπηρετήσει ουσιαστικά, σε κάθε 
δημόσιο νοσοκομείο και σε οποιαδήποτε άλλη μονάδα υπάγεται στο Ε.Σ.Υ.
7) Κρίνουμε απαραίτητη την έγκριση εξόδων για συνοδό τυφλού στο εσωτερικό και 
στο εξωτερικό, εφόσον εγκριθεί η μετάβασή του για νοσηλεία εκεί, και για 
συγκεκριμένο χρόνο. Σε περίπτωση που η μετάβαση γίνεται προκειμένου τυφλός 
γονιός να συνοδεύσει το ανήλικο παιδί του, να προβλέπονται έξοδα επιπλέον 
συνοδού.
8) Θεωρούμε επιβεβλημένη την έγκριση της φροντίδας από αποκλειστική νοσοκόμα 
καθ’ όλη τη διάρκεια της νοσηλείας στις περιπτώσεις που τα ταμεία εγκρίνουν ως 
αναγκαία την ως άνω περίθαλψη.
9) Επιβάλλεται η δωρεάν χορήγηση οπτικών προθέσεων, γυαλιών όρασης, κ.λπ. στους 
τυφλούς και τα άτομα με προβλήματα όρασης, μετά από έγκριση του θεράποντος 
ιατρού ή της αρμόδιας επιτροπής, με δικαίωμα αντικατάστασής τους κάθε πέντε 
χρόνια ή και νωρίτερα αν κριθεί απαραίτητο, χωρίς συμμετοχή και κατ’έτος 
αντικατάσταση στα παιδιά έως 18 ετών.
10) Θεωρούμε ότι επιβάλλεται όχι μόνο να μην κλείσει καμία Μονάδα Εντατικής 
Θεραπείας λόγω έλλειψης προσωπικού, αλλά απεναντίας πρέπει να γίνουν άμεσα 
προσλήψεις για την εύρυθμη λειτουργία τους, και να δημιουργηθούν όσες νέες 
είναι απαραίτητες για την προστασία της ζωής και της υγείας των πασχόντων και 
την πρόληψη αναπηριών που πιθανόν θα δημιουργηθούν λόγω της έλλειψής τους, 
ιδιαίτερη μέριμνα δε πρέπει να ληφθεί για τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας 
Νεογνών και τη λειτουργία των θερμοκοιτίδων, η υποστελέχωση και η κακή 
λειτουργία των οποίων ευθύνεται για την πρόκληση βαριών αναπηριών, όπως η 
τύφλωση κλπ.
11) Επιβάλλεται η προμήθεια των ιατροτεχνολογικών προϊόντων, θεραπευτικών 
τεχνικών βοηθημάτων για άτομα με αναπηρία, και διαγνωστικών-θεραπευτικών 
συσκευών, να γίνεται με κριτήριο όχι την πιο συμφέρουσα οικονομική προσφορά, 
αλλά βάσει της ποιότητας της παρεχόμενης ιατρικής υπηρεσίας και του 
θεραπευτικού  οφέλους.



Θέματα για την Προσβασιμότητα στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον, την 
πληροφορία, τα προϊόντα, τον αθλητισμό και τον πολιτισμό (Υπουργείο 
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Γενική Γραμματεία 
Εμπορίου, Υπουργείο Αθλητισμού και Πολιτισμού):

1) Πρόβλεψη για την προσβασιμότητα στα νεοαναγειρόμενα δημόσια και ιδιωτικά 
κτίρια και σταδιακή μετατροπή των παλαιών ώστε να γίνουν προσβάσιμα μέσα σε μια 
πενταετία, καθώς και άμεση διαμόρφωση σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές όλων 
των εξωτερικών χώρων των αστικών κέντρων (πεζόδρομοι, πεζοδρόμια, πλατείες, 
πάρκα κ.λπ. με τους κατάλληλους οδηγούς όδευσης τυφλών απαλλαγμένοι από κάθε 
λογής εμπόδια, ηχητικά σήματα σε όλες τις διαβάσεις των πόλεων κ.ά.) και 
κρατική επιχορήγηση για τη δημιουργία Σχολής Εκπαίδευσης Σκύλων οδηγών για 
τυφλούς.
2) Σωστή και αποτελεσματική αναγγελία στάσεων στις αστικές συγκοινωνίες όλης 
της χώρας, καθώς και λειτουργία της τηλεματικής για ειδοποίηση έλευσης του 
λεωφορείου και σε φωνητική μορφή.
3) Προσβασιμότητα όλων των ιστοσελίδων των δημόσιων φορέων και επιδότηση για 
την ανακατασκευή μη προσβάσιμων ιστοσελίδων ιδιωτικών φορέων γενικότερου 
ενδιαφέροντος.
4) Δημιουργία γραφείου υποδοχής επιβατών με αναπηρία για τη διευκόλυνση έκδοσης 
εισιτηρίων, επιβίβασης και αποβίβασης από τα υπεραστικά λεωφορεία, τα τρένα και 
τα πλοία καθώς και στα αεροδρόμια όπου δεν υπάρχει τέτοια υπηρεσία.
5) Έγκαιρη υπογραφή σύμβασης επιδότησης των ΚΤΕΛ κάθε χρόνο με ταυτόχρονη 
υποχρέωση παροχής υπηρεσιών από τα ΚΤΕΛ που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες 
ανάγκες των ανθρώπων με αναπηρία και επέκταση του μειωμένου εισιτηρίου με τις 
ίδιες υποχρεώσεις στον ΟΣΕ και την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Υπογραφή ανάλογης σύμβασης και με 
τις αεροπορικές εταιρίες για τη χορήγηση μειωμένου εισιτηρίου στους τυφλούς και 
τα άτομα με προβλήματα όρασης. 
6) Πλοία προσβάσιμα στους τυφλούς και στα άτομα με προβλήματα όρασης, όχι μόνο 
κατά την επιβίβαση και αποβίβαση, αλλά και υποχρεωτικές μετασκευές εντός του 
πλοίου για την ανεμπόδιστη και ασφαλή μετακίνηση των τυφλών και των ατόμων με 
προβλήματα όρασης.
7) Προσβασιμότητα στα τηλεοπτικά προγράμματα και υποχρεωτικές μεταγλωττίσεις 
των συνεντεύξεων σε δελτία ειδήσεων καθώς και ακουστική περιγραφή των ταινιών, 
με προμήθεια σχετικού αποκωδικοποιητή δωρεάν σε κάθε άτομο με προβλήματα όρασης 
σε ποσοστό 80% και άνω.
8) Δημιουργία κατάλληλης υποδομής στο Εθνικό Θέατρο για την ακουστική περιγραφή 
των παραστάσεων, τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα για κάθε έργο και πρόβλεψη 
των θέσεων που προορίζονται για άτομα με προβλήματα όρασης, στις δύο πρώτες 
σειρές, σε δημόσια και ιδιωτικά θέατρα και λοιπούς πολιτιστικούς χώρους, όπως 
π.χ. Μέγαρα Μουσικής Αθήνας - Θεσσαλονίκης κλπ.
9) Δημιουργία αθλητικών κέντρων για τυφλούς με γήπεδο ποδοσφαίρου 5Χ5, αίθουσα 
για γκόλμπολ (ειδικό παραολυμπιακό άθλημα για τυφλούς), πισίνα, χώρους για 
στίβο κλπ., καθώς και πρόβλεψη πρόσβασης στα λοιπά αθλητικά κέντρα για τους 
αθλητές και αθλούμενους με αναπηρία.
10) Πρόσβαση στις ετικέτες των προϊόντων ως προς τα συστατικά τους, και 
ιδιαιτέρως στην ημερομηνία λήξης, με ειδικό λογισμικό στο κινητό που θα 
διαβάζει τις ειδικά προσαρμοσμένες ετικέτες, καθώς και πρόσβαση, στις οδηγίες 
χρήσης, την εγγύηση και τις σχετικές συμβάσεις, όπου απαιτούνται, καθώς και 
αναγραφή σε γραφή Braille της ονομασίας του προϊόντος και της ημερομηνίας λήξης.
11) Ανεμπόδιστη πρόσβαση στις τραπεζικές συναλλαγές, με έκδοση χρεωστικής 
κάρτας, καθώς και πιστωτικής σε οποιοδήποτε τυφλό ή άτομο με προβλήματα όρασης 
που πληροί τις προϋποθέσεις, χωρίς περιορισμούς, καθώς και προσαρμογή όλων των 
ΑΤΜ για χρήση από την προαναφερθείσα κατηγορία ατόμων.  Επίσης επέκταση του 
phone banking σε όλες τις ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές, πλήρη 
προσβασιμότητα στο internet banking, στο ηλεκτρονικό εμπόριο και στις πληρωμές 
μέσω pos.


Θέματα Υπουργείου Δικαιοσύνης: Για τα δικαιοπρακτικά δικαιώματα και την 
πρόσβαση στη δικαιοσύνη:

1) Ένα από τα μεγαλύτερα  προβλήματα που ταλανίζει τους τυφλούς είναι η 
περιορισμένη δικαιοπρακτική ικανότητα (απαιτείται παρουσία μαρτύρων για την 
υπογραφή των τυφλών ατόμων για τις τραπεζικές τους συναλλαγές τους, ενώπιον 
συμβολαιογράφων κ.λπ.), γεγονός που δυσκολεύει αφάνταστα την καθημερινότητά μας 
και παραβιάζει το απόρρητο των προσωπικών μας δεδομένων. Θεωρούμε απαράδεκτο 
στον 21ο αιώνα οι τυφλοί να λογίζονται από τον Αστικό Κώδικα και τους νόμους ως 
οιονεί άτομα περιορισμένης δικαιοπρακτικής ικανότητας, να υποχρεώνονται να 
αποποιηθούν του δικαιώματος της τήρησης προσωπικών δεδομένων με την υποχρεωτική 
παρουσία μαρτύρων ακόμα και για απλές δικαιοπρακτικές ενέργειες, όπως 
παραδείγματος χάρη η ανάληψη του μισθού τους από την τράπεζα, και να μην είναι 
ελεύθεροι να υπογράφουν υπ’ ευθύνη τους από τις μικρότερες μέχρι τις 
μεγαλύτερες συμβάσεις που απαιτεί η καθημερινότητα, όπως οι λοιποί πολίτες. 
Άλλωστε σταδιακά καθιερώνεται σε κάποιους τομείς και η ηλεκτρονική υπογραφή. 
2) Ζητάμε να καταστούν προσβάσιμα στους τυφλούς και στα άτομα με προβλήματα 
όρασης (οδηγοί όδευσης, φωνητική αναγγελία στους ανελκυστήρες, ενδείξεις 
Braille, προειδοποιητική ανάγλυφη λωρίδα στο δάπεδο για την ύπαρξη σκάλας, 
πινακίδες σε μεγαλογράμματη γραφή κλπ) τα δικαστικά κτίρια της χώρας και οι 
φυλακές και να εξυπηρετούνται κατά προτεραιότητα από τους δικαστικούς 
υπαλλήλους οι τυφλοί δικηγόροι και οι δικηγόροι με προβλήματα όρασης, καθώς και 
όσοι προσέρχονται αυτοπροσώπως για διεκπεραίωση δικής τους υπόθεσης.
3) Ζητάμε την υπαγωγή των νοσοκομείων των φυλακών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας για 
την παροχή ουσιαστικής ιατρικής περίθαλψης στους κρατουμένους και δη στα άτομα 
με αναπηρία ή σε όσους πάσχουν από χρόνια νοσήματα.

Κύριε Πρωθυπουργέ, 
όπως έχει συμβεί και με τους προκατόχους σας αναμένουμε να ορίσετε συνάντηση με 
τους φορείς μας, είτε δια ζώσης είτε μέσω τηλεδιάσκεψης, για τη συζήτηση και 
επίλυση στο μέτρο του εφικτού των ανωτέρω.

Με εκτίμηση
Για το Γ.Σ. της Ε.Ο.Τ.

Ο Πρόεδρος
Νικόλαος Γιαλλούρης
                      
Η Γενική Γραμματέας
Παρασκευή Τσαβαλιά

Για το Δ.Σ. του Π.Σ.Τ.

Ο Πρόεδρος
Ηλίας Μαργιόλας              

Ο Γενικός Γραμματέας
Δημήτριος Σηφάκης



Κώστας στάλθηκε από το iPhone μου
 ________

Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe

Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας 
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net

διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net

Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
Εναλλακτικό αρχείο:
http://hostvis.net/pipermail/orasi_hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθόνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
_____________
Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή που ανεβαίνουν στις βιβλιοπροτάσεις 
προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που λειτουργούν οι φορείς των τυφλών ενώ Για 
να κατεβάσετε τον σχετικό κατάλογο επισκεφθείτε το 
http://www.hostvis.net/audiobooks/katalogos.zip
____________

Απαντηση