~Σκα (Ska) Τόπος γέννησης: Τζαμάικα
Μουσικά όργανα: Κιθάρα - Μπάσο - Ντραμς - πιάνο - Σαξόφωνο - τρομπέτα κ.α. Συναφή Είδη: Ρέγγε, Μέντο Μουσικοί: Skatalites, Toots & the Maytals, Ντέσμοντ Ντέκερ, The Wailers, The Paragons Είδη Rocksteady, 2 Tone, Skacore Η σκα είναι μουσικό είδος που γεννήθηκε στη Τζαμάικα στα τέλη της δεκαετίας του '50-αρχές του '60. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία τόσο στο ίδιο το νησί αλλά και στη Βρετανία, επανερχόμενη κατά καιρούς στο προσκήνιο στη διάρκεια 40 και πλέον χρόνων. Απαρχές της σκα Οι απαρχές της σκα βρίσκονται στη μουσική μέντο, μια χορευτική, εορταστική μουσική της Τζαμάικα με αφρικάνικες ρίζες, που αποτελούσε την κύρια μορφή χορευτικής μουσικής στο νησί μέχρι τη δεκαετία του 1950. Εκείνη την εποχή η διάδοση του ραδιοφώνου στη Τζαμάικα έφερε σε επαφή τους Τζαμαϊκανούς αφενός με το rhythm and blues, αφετέρου με τη τζαζ που παιζόταν από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς της Νέας Ορλεάνης, του Μέμφις και του Μαϊάμι. Έτσι στα μέσα της δεκαετίας του '50 στο νησί κυριαρχούσαν αφενός η τζαμαϊκανή μέντο και αφετέρου η αμερικάνικη rhythm 'n' blues, διαδεδομένη εν μέρει και από δίσκους που έφερναν στην πατρίδα μετανάστες στις ΗΠΑ, και η τζαζ. Η κατάσταση αυτή άλλαξε στο τέλος της δεκαετίας, όταν η μέντο επισκιάστηκε από τη διεθνή επιτυχία της καλύψο, και το rhythm 'n blues από την έκρηξη του rock and roll στην Αμερική. Οι μουσικοί στην Τζαμάικα δεν ακολούθησαν τις νέες αυτές τάσεις. Η Καλύψο δεν είχε ευρεία απήχηση, λόγω της ξενικής της καταγωγής (Τρινιντάντ) και του περίπλοκου ρυθμού της, ενώ το ροκ δεν είχε στενή σχέση με τα μουσικά γούστα των Τζαμαϊκανών. Έτσι, οι τοπικοί μουσικοί ανάμειξαν τα στοιχεία της μέντο, της τζαζ και του rythm 'n' blues σ' ένα νέο είδος, που αρχικά ονομάστηκε shuffle και στη συνέχεια σκα. Ο χορευτικός ρυθμός της μέντο συνδυάστηκε με τα πνευστά και το πιάνο της τζαζ, ενώ ο ρυθμός παρέμεινε 4/4, με τη διαφορά ότι το μπάσσο και η κιθάρα τόνιζαν το 2ο και 4ο μέρος του μέτρου (upbeat), ένα δάνειο από τη μέντο, αντί για το 1ο και το 3ο (downbeat), που κρατούσαν τα ντραμς, όπως στο rhythm 'n' blues. Έτσι εμφανίστηκαν τα πρώτα δείγματα της σκα, γύρω στα 1958. Το όνομα της μουσικής λέγεται πως προέρχεται από τον χαρακτηριστικό ήχο της κιθάρας καθώς χτυπούσε τα upbeats, και που περιγραφόταν κάπως σαν skat! skat! skat!. Μια άλλη εκδοχή είναι πως ο όρος προήλθε από τον μπασσίστα Κούετ Τζόνστον, που προσπάθησε έτσι να εξηγήσει τον ήχο και το ρυθμό της μουσικής, κατά τον χαιρετισμό skavoovie που απεύθυνε στους φίλους του. Η σκα γνώρισε μεγάλη διάδοση στη Τζαμάικα χάρη στην κουλτούρα των sound systems. Ένα sound system ήταν βασικά ένα φορτηγό, φορτωμένο με όλα τα απαραίτητα για να στηθεί ένα υπαίθριο πάρτυ: πικάπ, ενισχυτές και ηχεία. Οι ιδιοκτήτες των sound systems αρχικά βασίστηκαν σε εισαγόμενους δίσκους από την Αμερική, ενώ από το 1958 χρησιμοποίησαν τα δικά τους στούντιο για να ηχογραφούν τους δίσκους που έπαιζαν. Περιόδευαν όλη τη χώρα, και ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για την πρωτοτυπία του σετ τους, πολλές φορές τυπώνοντας μόνο ένα αντίτυπο από κάθε τραγούδι. Έτσι η καινούργια μουσική διαδόθηκε σε όλη τη χώρα, με μεγάλη δισκογραφική παραγωγή. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι δυο πιο γνωστοί ιδιοκτήτες sound systems, ο Κλέμεντ Ντοντ (Clement Dodd) και ο Ντιουκ Ριντ (Duke Reid), αλλά και ο Πρινς Μπάστερ (Prince Buster). Η μεγάλη διάδοση της σκα επίσης έγκειται στο γεγονός ότι αξιοποίησε τόσο τη τζαζ, που άκουγε η μεσαία τάξη της Τζαμάικα, όσο και την αμερικανική ποπ και τη μέντο, που ήταν μουσική των κατώτερων τάξεων. Έτσι η σκα διαδόθηκε τόσο στα dancehalls, τα κέντρα διασκέδασης των πόλεων, όσο και στην ύπαιθρο, κάνοντας γνωστούς συγκροτήματα και καλλιτέχνες όπως οι Skatalites, Toots & the Maytals, Ρίκο Ροντρίγκεζ, Τζίμι Κλιφφ, Ντέρικ Μόργκαν, Έρικ Μόρρις. Rudeboys και Mods[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Κατά την αρχή της δεκαετίας του '60 η σκα έγινε το δημοφιλέστερο είδος μουσικής στο νησί, και συνδέθηκε με την κουλτούρα των rude boys, των απορριπτόμενων νέων που μετακινήθηκαν από την ύπαιθρο στο Κίνγκστον και τα άλλα αστικά κέντρα της Τζαμάικα προς αναζήτηση καλύτερης τύχης, συχνά μάταια. Οι rudeboys αποτέλεσαν έναν από τους κύριους πυρήνες που στήριξαν τη σκα στις αρχές της δεκαετίας του '60. Αν και δακτυλοδεικτούμενοι από μέρος της Τζαμαϊκανής κοινωνίας για τη συμμετοχή τους σε συμμορίες και για τις παράνομες πράξεις τους, αρκετοί σκα τίτλοι γράφτηκαν γι' αυτούς, και αρκετοί μετέπειτα γνωστοί μουσικοί (ανάμεσά τους ο Μπομπ Μάρλεϊ και οι Wailers) ξεκίνησαν σαν rudies. Οι rudies χόρευαν τη σκα με το δικό τους τρόπο, σε πιο αργό ρυθμό, κάτι που θα έπαιζε ρόλο στην εξέλιξη του rocksteady λίγα χρόνια αργότερα. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης και από τους ιδιοκτήτες sound systems σαν dancehall crashers, για να σαμποτάρουν δηλαδή αντίπαλους dj's, προκαλώντας φασαρίες στα σετ τους. Από το 1962 η σκα διαδόθηκε και στη Μεγάλη Βρετανία, χάρη στις προσπάθειες του Κρις Μπλάκγουελ, ενός Αγγλο-Τζαμαϊκανού, που ίδρυσε την Island Records, προωθώντας τη Τζαμαϊκανή μουσική στην Αγγλία, όπου η σκα έγινε γνωστή με το όνομα bluebeat. Εκτός από τους Τζαμαϊκανούς μετανάστες που ζούσαν εκεί, τη σκα αγκάλιασε και το κίνημα των mods, νεαρών που μοιράζονταν κάποια κοινά χαρακτηριστικά με τους rudies, όπως η η χαμηλή θέση στην κοινωνία, η αγάπη για τα μοδάτα και ακριβά ρούχα και τη χορευτική μουσική, και οι οποίοι μουσικά κινούνταν εκτός του τότε κυρίαρχου ρεύματος του ροκαμπίλυ και του rock 'n' roll. Από την Island ήρθε και το μόνο, μέχρι τότε, διεθνές χιτ της σκα, το single My Boy Lollipop της Millie Small από τα 1964, που έφτασε στο Νο 2 των charts σε Αγγλία και Αμερική. Πατήστε εδώγια τα παρακάτω κομμάτια: Skatalites:τίτλος:rock fort rock https://www.youtube.com/watch?v=6bLVdKbPHHY Toots: https://www.youtube.com/watch?v=mdXBh46c4so The Maytals:τίτλος: monkey man https://www.youtube.com/watch?v=1zsZKfoy9-Y The Paragons:τίτλος:Smile it's a new day https://www.youtube.com/watch?v=Ynomp5R4g1Q Γιώργος ________ Orasi mailing list για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση orasi-requ...@hostvis.net και στο θέμα γράψτε unsubscribe Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας στείλτε email στην διεύθυνση Orasi@hostvis.net διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net Για το αρχείο της λίστας http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/ παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011) http://www.freelists.org/archives/orasi __________ NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού http://www.nvda-project.org/ __________ Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το http://www.isobitis.com ______________
