Αθάνατε Ουμπέρτο... Ευχαριστούμε Σπύρο μου...
Dr. Μαρία Γεωργακαράκου Μονωδός Ιστορική Μουσικολόγος. 11 Μαρ 2015, 5:26 π.μ., ο/η Σπύρος Σκορδίλης <spyri...@icloud.com> έγραψε: > Ουμπέρτο Εκο: Η κοινή μας πατρίδα > > > Επιμέλεια Θανάσης Γιαλκέτσης, Εφημερίδα των Συντακτών > Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα από διάλεξη που έδωσε τον > περασμένο Νοέμβριο ο Ουμπέρτο Εκο στο μέγαρο του προέδρου της Ιταλικής > Δημοκρατίας. > Με ποιαν έννοια μπορούμε να μιλάμε για μια κοινή ευρωπαϊκή κουλτούρα; Πριν > απαντήσω σε αυτό το ερώτημα, θα ήθελα να κάνω μια εισαγωγή, γιατί νομίζω ότι > ορισμένοι από σας αναρωτιούνται σε τι τους χρησιμεύει η Ευρώπη με όλες τις > γραφειοκρατικές περιπλοκές της, ενώ θα έπρεπε να ασχολούμαστε με τα ιδιαίτερα > προβλήματα της χώρας μας ή της περιοχής μας, στέλνοντας στον διάβολο πρόσωπα > που μιλούν ακατανόητες γλώσσες. Θα αναφέρω λοιπόν ορισμένους αριθμούς. Στον > Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο του 1914-1918 υπήρξαν στην Ευρώπη 9 εκατομμύρια > νεκροί. Λίγοι, αν τους συγκρίνουμε με τους Ευρωπαίους νεκρούς του Δεύτερου > Παγκόσμιου Πολέμου. Χωρίς να λογαριάζουμε τις ανθρώπινες απώλειες του πολέμου > στον Ειρηνικό, έχουμε 41 εκατομμύρια νεκρούς. Δεν είμαι βέβαιος αν ο > υπολογισμός αυτός συμπεριλαμβάνει και τα έξι εκατομμύρια Εβραίων και τα δύο > εκατομμύρια Τσιγγάνων που εξοντώθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, > οπότε ο αριθμός θα ανέβαινε στα 49 εκατομμύρια. Θυμίζω όμως ότι η Ευρώπη > άρχισε κοπιαστικά να διαμορφώνεται ως σύνολο λαών (καθένας τους με μια > διάλεκτο και έπειτα με μια διαφορετική εθνική γλώσσα) από τα τέλη της > Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και ότι σε αυτή την πορεία αιώνων υπήρξαν αδιάκοπες > σφαγές. Τις έχετε μελετήσει στο σχολείο, από τις βαρβαρικές εισβολές ώς τον > Εκατονταετή Πόλεμο και έπειτα τον Τριακονταετή Πόλεμο, τον πόλεμο των επτά > ετών, τους πολέμους της διαδοχής, τους θρησκευτικούς πολέμους, τη λεηλασία > της Ρώμης, μέχρι τους Ναπολεόντειους Πολέμους (4 εκατομμύρια νεκροί και μόνο > στο Βατερλό το βράδυ κείτονταν στο έδαφος 41.000 πτώματα). > > Εσείς ευτυχώς δεν γνωρίζετε τι είναι πόλεμος. Δεν γνωρίζετε τι σημαίνει να > περιμένεις τη νύχτα μήπως σου πέσει καμιά βόμβα στο κεφάλι· ή, όπως συνέβη > στον πατέρα μου, να παρακολουθήσεις την καταστροφή ενός δημοτικού σχολείου, > όπου κάτω από τις βόμβες θάφτηκαν ζωντανά όλα τα παιδιά· ή, όπως συνέβη σε > μένα, να υποφέρεις το κρύο και την πείνα στην ύπαιθρο, όπου είχαμε καταφύγει, > να βλέπεις στον ορίζοντα τις λάμψεις των βομβαρδισμών στην πόλη σου. Κι όλα > αυτά ενώ δεν ήξερα αν ο πατέρας μου είναι ακόμα ζωντανός και το έμαθα μετά > από τρεις μέρες, επειδή είχαν κοπεί οι τηλεφωνικές γραμμές, δεν κυκλοφορούσαν > πια τα τρένα, και ο πατέρας μου μπόρεσε να μας βρει όταν ήρθε με ποδήλατο το > Σάββατο, και αφού πέρασε δύο σταθμούς ελέγχου, έναν των φασιστών και έναν των > ανταρτών, με δύο διαφορετικές άδειες διέλευσης στις τσέπες και προσέχοντας να > μην κάνει λάθος στην τσέπη. Ή θα μπορούσε να σας συμβεί, όπως συνέβη σε > πολλούς από τους παππούδες σας, να σας στείλουν να πεθάνετε παγωμένοι στο > ρωσικό χιόνι φορώντας παπούτσια από συμπιεσμένο χαρτόνι. Ή να καταντήσετε σαν > σαρδέλα σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, αν είσαστε τυχεροί και δεν καταλήξετε > σε ένα θάλαμο αερίων. > Γιατί ξαναθυμίζω αυτά τα πράγματα; Επειδή, για πρώτη φορά σε 1.500 χρόνια > ιστορίας, από το 1945 ώς σήμερα είχαμε σχεδόν εβδομήντα χρόνια αδιάκοπης > ειρήνης (με εξαίρεση μια σύγκρουση στα Βαλκάνια, που ήταν τρομερή, αλλά > τοπική και αρκετά σύντομη). > Εσείς είστε τα τέκνα εβδομήντα χρόνων ειρήνης. Ισως η ειρήνη σάς προκαλεί > πλήξη, αλλά, αν δεν ήταν αυτά τα εβδομήντα χρόνια, εσείς ίσως να μην είχατε > γεννηθεί ή θα πεθαίνατε στα εφτά σας χρόνια παίζοντας στα ερείπια και > σκοντάφτοντας σε μια βόμβα που δεν είχε εκραγεί. Αντίθετα πολλοί από σας > μπορούν όχι μόνο να ζουν ειρηνικά στη χώρα τους, αλλά να βιώνουν την > περιπέτεια του προγράμματος Erasmus και να γνωρίζουν πώς ζουν και σπουδάζουν > οι νέοι σε άλλες χώρες. > Γιατί απολαμβάνετε αυτή την τύχη; Επειδή φωτισμένα πρόσωπα, που ονομάζονταν > Αλτιέρο Σπινέλι, Αλτσίντε ντε Γκάσπερι, Κόνραντ Αντενάουερ, Ρομπέρ Σουμάν και > άλλοι, θεμελιωτές της ενωμένης Ευρώπης, κατανόησαν ότι, όχι μόνο εξαιτίας > πολιτικών και οικονομικών αναγκαιοτήτων, αλλά και για βαθύτερους λόγους > πολιτισμικής ενότητας, έπρεπε να αναγνωρίσουν την ήπειρό μας ως κοινή > πατρίδα. Εστω και αν σήμερα η Ευρώπη μιλάει 24 γλώσσες. > Θα μιλήσω στη συνέχεια για το πώς μπορούμε να ζούμε σε μια πατρίδα όπου > μιλούν 24 διαφορετικές γλώσσες, αλλά μην ξεχνάμε ότι υπάρχει μια μικρή χώρα, > η οποία ευημερούσε στην πορεία των αιώνων, παρά το γεγονός ότι οι πολίτες της > μιλούν τέσσερις διαφορετικές γλώσσες, και αυτή η χώρα είναι η Ελβετία. > Μπορούμε να μιλάμε, παρά τη διαφορετικότητα των γλωσσών, για μια κοινή > ευρωπαϊκή κουλτούρα; Ολη η ευρωπαϊκή σκέψη αναπτύχθηκε με βάση το υπόδειγμα > του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη και, αν πάρετε τον καθεδρικό ναό του Μπούργκος > στην Ισπανία και εκείνον της Κολονίας στη Γερμανία, θα αντιληφθείτε βέβαια > ότι είναι πολύ διαφορετικοί, αλλά τόσο εμείς όσο και ένας μη Ευρωπαίος > κατανοούμε αμέσως ότι αυτοί οι ναοί έχουν κάτι το κοινό σε σχέση με μια > κινεζική παγόδα, ένα μουσουλμανικό τέμενος ή έναν ινδικό ναό. > Από την αρχή η Ευρώπη είχε μια δική της αρχιτεκτονική, πρώτα τη ρωμανική, > έπειτα τη γοτθική, έπειτα τις διάφορες αναγεννήσεις, την μπαρόκ, τη ροκοκό, > τη νεοκλασική, τη λίμπερτι… Και ενώ υψώνονταν από δύση σε ανατολή ανάλογα > οικοδομήματα, με τη γέννηση των ιερατικών πανεπιστημίων πλάνητες διάφορων > γλωσσών (οι οποίοι όμως μιλούσαν όλοι τους τα λατινικά ως κοινή γλώσσα) > ταξίδευαν από πανεπιστήμιο σε πανεπιστήμιο, και στην Μπολόνια, στο πρώτο > πανεπιστήμιο του κόσμου, περνούσαν ο Κοπέρνικος και ο Ερασμος από το > Ρότερνταμ, ο Παράκελσος και ο Ντίρερ. > Ας μη λησμονούμε ότι όλη η μεσαιωνική φιλοσοφική κουλτούρα ήταν ευρωπαϊκή > χωρίς διάκριση εθνικότητας. Ο Θωμάς ο Ακινάτης δίδασκε στο Παρίσι, ο Αγγλος > Οκαμ και ο Ιταλός Μαρσίλιο υποστήριζαν την υπόθεση του Γερμανού αυτοκράτορα > (για να μη μιλήσουμε για τον Δάντη), ενώ όλα τα επικά ποιήματα και οι > ιστορίες για το Αγιο Δισκοπότηρο μετανάστευαν μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας, > Ισπανίας και Γερμανίας για να φτάσουν στην Ιταλία της Αναγέννησης. Εκείνη την > εποχή οι Ιταλοί τραπεζίτες πήγαιναν στη Φλάνδρα για να αναπτύξουν τις > δραστηριότητές τους, ο Λεονάρντο έφτανε στη Γαλλία, στην αυλή του Φραγκίσκου > Α΄, ως «πρώτος ζωγράφος, αρχιτέκτονας και μηχανικός του βασιλιά». > Ολες οι ευρωπαϊκές κουλτούρες επηρεάστηκαν από τον Δάντη και από τον Σέξπιρ, > ο οποίος από τη μεριά του εμπνεόταν από την ιταλική τέχνη της νουβέλας. Οταν > πηγαίνετε στην όπερα ή σε ένα κοντσέρτο κλασικής μουσικής, αν πηγαίνετε, > συνήθως δεν αναρωτιέστε σε ποια χώρα ανήκαν ο Βέρντι ή ο Μπετόβεν, ο Χέντελ ή > ο Μότσαρτ, ο Βιβάλντι ή ο Σοπέν, ο Ραβέλ ή ο Ντε Φάλια. Απολαμβάνετε τη > μουσική ως κάτι που είναι κοινό σε μιαν ολόκληρη ήπειρο. […] > Ιδού τι βρίσκεται στη βάση της ευρωπαϊκής πολιτισμικής ταυτότητας: ένας > μακρύς διάλογος μεταξύ λογοτεχνιών, φιλοσοφιών, μουσικών και θεατρικών έργων. > Τίποτα δεν μπορεί να την εξαλείψει, ούτε και ένας πόλεμος, και πάνω σε αυτή > την ταυτότητα θεμελιώνεται μια κοινότητα που αντιστέκεται στο πιο μεγάλο από > τα εμπόδια, στο γλωσσικό εμπόδιο. […] > http://politicalreviewgr.blogspot.com/2015/03/blog-post_81.html > > http://politicalreviewgr.blogspot.com/2015/03/blog-post_81.html > > > Στάλθηκε από το iPad μου > ________ > > Orasi mailing list > για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση > orasi-requ...@hostvis.net > και στο θέμα γράψτε unsubscribe > > Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας > στείλτε email στην διεύθυνση > Orasi@hostvis.net > > διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα > http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net > > Για το αρχείο της λίστας > http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/ > παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011) > http://www.freelists.org/archives/orasi > __________ > NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού > http://www.nvda-project.org/ > __________ > Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και > παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το > http://www.isobitis.com > > ______________ ________ Orasi mailing list για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση orasi-requ...@hostvis.net και στο θέμα γράψτε unsubscribe Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας στείλτε email στην διεύθυνση Orasi@hostvis.net διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net Για το αρχείο της λίστας http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/ παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011) http://www.freelists.org/archives/orasi __________ NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού http://www.nvda-project.org/ __________ Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το http://www.isobitis.com ______________
