Ο ΛΕΛΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ [για 30 χρόνια
δήμαρχοςΛευκωσίας] ΜΙΛΑ ΣΤΟΝ "Π"
"Ο φίλος μου ο Μουσταφά Ακιντζί"
Ο Μουσταφά Ακιντζί ως διαπραγματευτής, σύμφωνα με τον
Λέλλο
Δημητριάδη, ο οποίος συνεργάστηκε μαζί του μεταξύ
1977 - 80 για
τη λειτουργία του αποχετευτικού της Λευκωσίας, είναι
άνθρωπος
που εμπιστεύεται τον συνομιλητή του όταν πειστεί για τις
προθέσεις του
Σε μια εποχή όπου και οι πληγές του πολέμου ήταν
ανοιχτές και
ούτε καν πουλιά δεν πετούσαν ένθεν και ένθεν των
οδοφραγμάτων,
ο Μουσταφά Ακιντζί ως εκλελεγμένος δήμαρχος της
κατεχόμενης
Λευκωσίας και ο Λέλλος Δημητριάδης ως διορισθείς
(ακόμα τότε)
δήμαρχος της πρωτεύουσας, πέτυχαν την πρώτη και μοναδική
έκτοτε μορφή αγαστής συνεργασίας μεταξύ των δύο
κοινοτήτων.
Σε συνέντευξή του στον «Π», ο Λέλλος Δημητριάδης
καταγράφει
τις πρώτες επαφές του με τον Μουσταφά Ακιντζί, με
αφορμή την
πρόκριση του κ. Ακιντζί στον β΄ γύρο των εκλογών για την
ανάδειξη του επικεφαλής των Τ/Κ στις συνομιλίες για το
Κυπριακό. Ο ιστορικός δήμαρχος της Λευκωσίας ανακαλεί
την
πορεία της επιτυχημένης συνεργασίας του με τον κ.
Ακιντζί από
τον Σεπτέμβριο του 1977 μέχρι τον Μάιο του 1980,
οπότε και
εγκαινιάστηκε η λειτουργία του αποχετευτικού συστήματος
Λευκωσίας.
Πολιτικά δύσκολο
Λέλλος Δημητριάδης: «Μετά τον πόλεμο χρειαζόταν μόνο
δύο μηνών
δουλειά για την ολοκλήρωση του έργου, διότι κατέλαβαν
τις
εγκαταστάσεις μας στη Μια Μηλιά και δεν μπορούσε να
λειτουργήσει το σύστημα. Έπρεπε λοιπόν να βρω τρόπο
να ενώσω
τις σωλήνες. Ήταν εύκολο πράγμα, αλλά πολιτικά
δύσκολο. Έπρεπε
να πάρω και κάποιες εξουσίες από τον Αρχιεπίσκοπο
Μακάριο. Η
συνάντηση μαζί του κράτησε πάνω από 20 λεπτά. Του
εξήγησα τον
λόγο: «Έν κρίμα» του λέω, «να κάθεται εκεί το
αποχετευτικό».
Μου λέει «τζιαι τι θέλεις από μένα;» Του λέω «τις
ευλογίες σας
Μακαριότατε διότι λεφτά ήβρα. Εννά τα δώσουν οι
ξένοι». «Να
πάεις να μιλήσεις με τον δήμαρχό τους. Αλλά να μην τον
αναγνωρίσεις. Μην κάνεις πράματα που είναι εναντίον της
πολιτικής μου στο Κυπριακό». Έφυγα και δεν ξαναπήγα
να τον δω.
Και σιγά-σιγά προχώρησα με τον Ακιντζί.
Η πρώτη συνάντηση
Λ.Δ.: «Ώς τον Σεπτέμβρη του 1977, εγώ δεν τον είχα
δει ακόμα.
Ο Ακιντζί είναι από τη Λεμεσό, από τα Τέσσερα
Φανάρια, μια
φτωχική περιοχή της Λεμεσού. Μόλις τον είδα κατάλαβα
ότι έχει
τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου του λιμανιού. Έχει πιο
πλατύ
ορίζοντα. Θωρεί κόσμο ξένο. Έσιει άλλον αέρα. Τζι
εμένα ο
παππούς μου ήταν που το Κοιλάνι. Και λέω ότι με αυτό τον
άνθρωπο μπορώ να συνεννοηθώ. Τον Σεπτέμβρη του 1977
-μέσω
ανθρώπων του ΟΗΕ- τού λέω να πάω σπίτι του. Πήγα και
είδα μιαν
οικογένεια μέση, μάλλον φτωχή, έν’ αρχιτέκτονας ο
άνθρωπος.
Εκάμαν τζιαι την πρώτη κόρη τότε. Και τον είδα πρώτη
φορά όταν
έκανα χειραψία μαζί του σπίτι του. Τότε δεν μιλούσαμε
καν με
τους Τούρκους, όχι να έρτει ο ένας σπίτι του άλλου.
Είπα στην
κυβέρνηση ότι εννά πάω σπίτι του τζι εννά ’ρτει σπίτι
μου.
Στείλετε κανένα αστυνομικό να μείνει κρυμμένος κάπου,
όχι με
στολές τζιαι πελλάρες. Ούτε όπλα ούτε τίποτε. Τζιαι
μεν το
πείτε πουθενά. Ένα αυτοκίνητο των ΗΕ με τον αριθμό
του αρχηγού
της αποστολής, έφερεν τον μαζί με τον Οσμάν Ορέκ και τον
αντιδήμαρχό του και ένα ακόμα άτομο. Ο Οσμάν Ορέκ που
ήταν
αξιωματούχος έτρεμε. Ο Ακιντζί έδωσεν μου την
εντύπωση ότι
έκαμνεν επίσκεψη όπως όταν πάμε στο σπίτι κάποιου.
Λέω της
γυναίκας μου να μαγειρέψεις τζιαι να δοκιμάσεις το
φαΐ πριν το
σερβίρουμε. Ήταν τζιαι καλοτζιαίρι τζι αν επάθαινεν
τίποτε ο
Ακιντζί εν ήταν να μας πιστέψουν. Τζι εδοκίμασεν το
πριν να το
σερβίρει. Τζι έτσι εκατέπλευσε τζι έγινεν η επαφή τζιαι
ποτζιεί τζιαι τζιει εν τζι ελαλούσαμεν οτιδήποτε
κανενός. Ούτε
τζιείνος του Ντενκτάς ούτε εγώ. Ήταν κι εναντίον του
Ντενκτάς
ο Ακιντζί. Ήταν όμως τζιαι δημοφιλής γιατί ήταν
τίμιος τζι
έκαμνεν δουλειά. Τζι εγώ άμα είδα ότι έπιασεν τούντο
πράγμα,
εν εφοούμουν. Ο κόσμος είδεν το καλά».
Ο καναπές
Λ.Δ.: «Είπα του είσαι αρχιτέκτονας τζιαι ξέρεις που
τούντα
πράματα, δεν υπάρχουν πόλεις μόνιμα μοιρασμένες στον
κόσμο.
Χώρες υπάρχουν. Πόλεις όχι. Διότι, το λέω και
συγκινούμαι, ο
άνθρωπος είναι ζώο κοινωνικό. Θέλει να είναι μαζί με τον
άνθρωπο. Οι μιτσιοί εννά μεγαλώσουν μες στην πόλη.
Σιγά-σιγά
θα ενωνούμαστε. Ήμουν βέβαιος από την αρχή ότι αυτό θα
συνέβαινε. Στην αρχή μπορεί να είναι κρύο, αλλά έτσι
εννά
γίνει. Επεράσαμεν που πολλά. Διότι ο Ακιντζί είχε να
αντιμετωπίσει κριτική από τους εχθρούς του, και είχε
πολλούς.
Την κριτική ότι οι Έλληνες έπεισάν τον να φέρει
ούλλες τις
ξιμαρισιές τους που ποδά. Το πολέμησε όμως ο Ακιντζί
διότι το
πίστευε. Πήγαμε με τα ΗΕ και έναν Ινδό οικονομολόγο,
τον Ταλάλ
-ζήτησα να είναι οικονομολόγος και όχι πολιτικός
αξιωματούχος-
για να κρατά την ομπρέλα και να συνεργαζόμαστε.
Τίποτε άλλο.
Διότι στην αρχή ο Ακιντζί εκατέβηκεν μου με δέκα
ανθρώπους.
Τζιαι λαλώ του. «Ρε Ακιντζί τούν’ την κουβέντα έτσι
σκέδιο εν
θα την τελειώσουμε ποτέ». Έναν άλλο που μας
απασχόλησε ήταν
ποιος εννά κάτσει δεξιά του Ινδού. Διότι τζιείνος που
κάθεται
δεξιά εν ο ανώτερος που τους δκυο μας. Λαλώ του, «ρε
Ακιντζί
ξέρω γιατί τα κάμνεις τούντα πράματα, γι’ αυτό πριν
να μπούμε
μέσα εννά κάμουμε μιαν απατεωνιά. Είσιεν έναν καναπέ
έξω θα
καθούμαστε τζιαμέ τζιαι θα μιλούμε. Τζιαι θα μου
λαλείς, κύριε
τούτο μπορώ να το κάμω, τούτο όχι. Εμείς μπορεί να
παίζουμε
θέατρο, αλλά ξέρουμε ότι αν συμφωνείς τούτο να γίνει, θα
γίνει». Κι έτσι εσυνέχισε η κουβέντα.
Τέλος στα πρακτικά
Λ.Δ.: «Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν που ήθελε πρακτικά
ο Ινδός.
Τζιαι τα πρακτικά ήταν μεγάλη κουβέντα. Χάναμε πολύ
χρόνο.
Πήγαμε στην πέμπτη ή έκτη συνεδρία και λέμε του κ.
Ταλάλ «δεν
θέλουμε πρακτικά». «Ρε Ακιντζί» λαλώ του, «να
παίρνουμε εμείς
σημειώσεις, τζιαι να κρατά σημειώσεις τζιαι ο Ταλάλ.
Είντα
σημειώσεις δηλαδή, να γράφουμε κάτω όσα συμφωνούμε. Ο
καθένας
τα δικά του. Αν έχουμε διαφωνία εννά τά ’βρουμε. Δεν θα
γελάσει ο ένας του άλλου». Φάγαμε δύο χρόνια, ώσπου ο
Ακιντζί
να αρκέψει να με εμπιστεύκεται. Κατάλαβε ότι ήμουν
άνθρωπος
που ήθελα να συνεννοηθούμε για την πόλη μας. Και το
αποχετευτικό ήταν και για τις δύο πλευρές της πόλης.
Όταν
κατάλαβε πλέον ότι έπρεπε να με εμπιστεύεται, δεν
συζητούσε
πλέον διαφορετικές κουβέντες. Οι κουβέντες του ήταν
όπως εγώ
και εσύ. Οι Τούρκοι το έχουν αυτό το καλό. Δεν είχε
πλέον πίσω
που την κεφαλή του ότι πάω να του γελάσω. Και
πράγματι δεν
είχα τέτοια διάθεση. Θα είχαμε και οι δύο συμφέρον να
προχωρήσουμε. Ο Ακιντζί ήταν πλέον συνεργάτης μου.
Δεν ήμαστε
ο ένας εναντίον του άλλου. Για το καλό της πόλης.
Μιλούσαμε
πάντα για την πόλη μας. Και ακόμα μιλά για την πόλη μας.
Επεράσαν λίγα χρόνια, διότι από τις κουβέντες που
έπαιρναν οι
άλλοι συνομιλητές διεκόπησαν οι συνομιλίες (για το
Κυπριακό),
ψυχράνθηκαν οι πλευρές, και δεν μπορούσα εγώ να πάω στον
Ακιντζί ούτε ο Ακιντζί να ’ρτει ποδά. Ύστερα αρχίσαν
ξανά οι
συνομιλίες. Αφού είπαμε ποιοι θα ενωθούν πρώτα, πώς θα
ενωθούν, ήρτεν η ευλογημένη μέρα.
Χωρίς γραπτή συμφωνία
Λ.Δ.: «Μόνοι μας αρκέψαμεν τις συνομιλίες που την
αρχή, μόνοι
μας τις προχωρούσαμεν, εσυμφωνούσαμεν, επροχωρούσαμεν
τζι εν
εκάμαμεν γραπτή συμφωνία καμία. Δεν υπάρχει γραπτή
συμφωνία
για το αποχετευτικό. Υπάρχει μόνο μία επιστολή που
έστειλα
εγώ, διότι εκείνος δεν μπορούσε να γράψει, ότι
αποφασίσαμε το
τάδε πράμα, και ποτέ ο Ακιντζί δεν είπε ότι δεν ήταν
αυτά που
συμφωνήσαμε, ότι τον περιπαίζω κλπ. Ούτε εγώ είπα τέτοιο
πράγμα. Τζι αν εξεχνούσαμεν κάτι, δεχόταν ο ένας τις
απόψεις
του άλλου».
Φόβοι προβοκάτσιας
Λέλλος Δημητριάδης: «Ετέλειωσεν το αποχετευτικό,
εκάμαμεν το
σύστημα, τζιαι λέω του Ακιντζί, «κανένας πελλός εννά
βρεθεί,
διότι πελλοί υπάρχουν παντού, αν μας σπάσουν τις
σωλήνες τζιαι
ξεχειλίσει το κέντρο, τι θα γίνει;» Λαλεί μου,
«παραίτα με ρε
Λέλλο, είμαι σίουρος ότι εσκέφτηκες είνταμ που να
γίνει, ότι
έν’ σωστό τζιείνο που εννά κάμεις τζιαι δέχουμαι το».
«Εν
θέλεις να μάθεις τι είναι;», λαλώ του. Τζιαι είπα του
ότι «αν
βρεθεί κανένας πελλός που σας, οι πρώτοι που θα
πλημμυρίσετε
θα είστε εσείς. Διότι το έδαφος πάει κάτω. Αφού η Πύλη
Αμμοχώστου, που τζιαμαί που περνά ο κεντρικός αγωγός,
είναι το
χαμηλότερο σημείο της πόλης. Οπότε μόλις κάμουν καμιά
πελλάρα
θα πλημμυρίσουν μες στις ξιμαρισιές μας. Το άλλο όμως,
θυμάσαι» λαλώ του, «τα πρώτα σπίθκια που επέμενα να
ενωθούν,
ποια ήταν;» «Υποψιάστηκα το» είπε μου. Τα πρώτα
σπίτια ήταν τα
νοσοκομεία, οι πρεσβείες, οι φυλακές, κάτι άλλα κεντρικά
σημεία, που δεν μπορούσαν να τους το κόψουν. Θα ήταν
τρομερό.
21 Μαΐου 1980, τρία χρόνια μετά που την πρώτη
συνάντησή μας
έγιναν τα εγκαίνια. Τζιαι ο Ακιντζί είσιεν εκλογές.
Τζιαι το
σύστημα εδούλεψε».
Πηγή: Εφημερίδα «ΠΟΛΙΤΗΣ»
ΜΙΧΑΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ
23/04/2015
________
Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net
διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
__________
Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και παγκόσμιο
ρεπερτόριο επισκεφθείτε το
http://www.isobitis.com
______________
