σκέψου και να ήταν πως θα τα περιέγραφε. σπύρος

Στάλθηκε από το iPhone μου

9 Αυγ 2015, 23:00, ο/η Νίκος Χαρίτος <nxari...@hol.gr> έγραψε:

> 
> να η απόδειξη αυτού που ισχυρίστηκες παραπάνω. και να σκεφτείς πως ο 
> άνθρωπος, πρωφανώς και δε θα ήταν ποιητής.
> Νίκος.
>> On 9/8/2015 12:19 μμ, Σκορδίλης Σπύρος wrote:
>> κάποτε ήθελα να βρώ σπίτι στην κεφαλωνιά. όταν μίλησα με τον ιδιοκτήτη χωρίς 
>> να γνωρίζη φυσικά ότι δεν βλέπω με παρέπεμψε σε κάπιον που είχε μείνη κάπια 
>> άλλη φορά. πράγματι μήλησα μαζί του και μαγεύτικα απο την περιγραφή της 
>> ανατολής και των χρωμάτων που την συνόδευαν. όταν έκλεισα το τηλέφωνο 
>> σχολίασα... σαν τυφλός περιέγραφε αυτός!!! όταν έφτασα στο ενικαζόμενο 
>> ξεράθηκ στα γέλια όταν ο ιδιοκτήτης μου είπε. και ο κύριος που σας σύστισα 
>> να σας περιγράψη τυφλός είναι. σπύρος
>> 
>> Στάλθηκε από το iPhone μου
>> 
>> 9 Αυγ 2015, 10:39, ο/η Kostas D. Theodoropoulos <ks...@hostvis.net> έγραψε:
>> 
>>> Το ότι ένας εκ γεννετής τυφλός δεν βλέπει το φως αυτό δεν σημαίνει πως δεν 
>>> είναι σε θέση να κατανοήσει την διαφορά μέρας και νύχτας, την αυγή από το 
>>> σούρουπο,  να του περιγράψουν να του κάνουν γνωστό αυτό το φαινόμενο. Την 
>>> κίνηση της γης δεν την καταλαβαίνουμε ως φαινόμενο ωστόσο αυτό υπάρχει. Από 
>>> την άλλη δεν γνωρίζουμε τι είχε διαβάσει ή ακούσει ώστε να ξέρουμε τα 
>>> ερεθίσματα  και τις εικόνες του γιατί προφανώς δεν μπορεί να μην είχε 
>>> ακούσει ή διαβάσει όταν έγραψε τα δύο έπη.
>>> πάντως ενδιαφέρον θέμα για συζήτηση.
>>>   πολλές καλημέρες
>>> --Κώστας--
>>> 
>>> 
>>> -----Αρχικό μήνυμα----- From: mlaspas
>>> Sent: Sunday, August 09, 2015 10:21 AM
>>> To: orasi mailing list
>>> Subject: [Orasi] Όμηρος τυφλός
>>> 
>>> 
>>> image
>>> Γράφει η ΣΕΒΑΣΤΗ ΧΑΒΙΑΡΑ-ΚΑΡΑΧΑΛΙΑ
>>> Δρ Ιστορίας της Ιατρικής-Οφθαλμίατρος
>>> image
>>> 
>>> Σ' ΑΥΤΑ τα δύο ερωτήματα θα προσπαθήσουμε, με τη βοήθεια και των
>>> ομηρικών επών, να δώσουμε απάντηση που να βασίζεται στις σύγχρονες
>>> αντιλήψεις περί τυφλότητας.
>>> Αν, λοιπόν, δεχθούμε ότι ήταν τυφλός ο Όμηρος, θα πρέπει να
>>> προσδιορίσουμε πότε τυφλώθηκε. Αν γεννήθηκε τυφλός ή αν τυφλώθηκε σε
>>> μεγαλύτερη ηλικία. Διαβάζοντας τα ομηρικά έπη και έχοντας στον νου πάντα
>>> το ερώτημα αν ένας εκ γενετής τυφλός μπορεί να περιγράψει και μάλιστα με
>>> άφθαστης
>>> τεχνικής στίχους το μεγαλείο της φύσης που τον περιβάλλει, δύσκολα, πολύ
>>> δύσκολα, θα το παραδεχθούμε. Αδυνατείς να πιστέψεις πώς ένας άνθρωπος,
>>> που δεν
>>> είδε ποτέ το φως του ήλιου, το περιγράφει με θαυμαστή δεξιοτεχνία. Την
>>> αυγή τη λέει νυχτοθρεμμένη και ροδοδάκτυλη, προσωποποιώντας την σαν κόρη
>>> που με
>>> τα ροδαλά δάχτυλά της απλώνει το χρώμα γύρω της, στον έξοχο στίχο της
>>> Οδύσσειας (δ, 306) «Ήμος δ' ηριγένεια φάνη ροδοδάκτυλος Ηώς». Τούτος ο
>>> στίχος θα
>>> ήταν αδύνατον να ταιριαστεί από άνθρωπο, που δεν έχει δει το ξημέρωμα,
>>> που σιγά-σιγά ροδίζει, να περιγράψει όλη την αλλαγή του σκηνικού του
>>> ουρανού μόνο
>>> με ένα στίχο.
>>> 
>>> image
>>> Οι σύγχρονες αντιλήψεις της επιστήμης για την όραση έχουν προχωρήσει
>>> πολύ πέραν της γνώσεως και φθάνουν στην επίγνωση. Η όραση έρχεται πριν
>>> από τη λαλιά.
>>> (Το νήπιο πρώτα βλέπει και ύστερα μιλάει. Αναγνωρίζει πριν μιλήσει). Η
>>> τέχνη συλλαμβάνει την όραση σαν μυστήριο και σαν αίνιγμα. Η όραση είναι
>>> πολυσύνθετη
>>> λειτουργία. Αναλύεται σε σχήμα, χρώμα και κίνηση. Σύμφωνα με τις
>>> σύγχρονες νευροεπιστημονικές έρευνες, κάθε μία από τις συνιστώσες αυτές
>>> έχει δική της
>>> περιοχή στον εγκέφαλο όπου το ερέθισμα του αμφιβληστροειδούς
>>> μετατρέπεται στο αίσθημα της όρασης.
>>> Τον ήλιο που ανεβαίνει στον ουρανό ο Όμηρος μας τον δίνει με άφθαστο
>>> λυρισμό στους στίχους της Οδύσσειας (γ, 1-2):
>>> «Ηέλιος δ' ανόρουσιν...
>>> Ουρανόν ες πολύχαλκον...»
>>> 
>>> image
>>> Ασύγκριτη περιγραφή του ουρανού, που μοιάζει με την αλλαγή του χρώματος
>>> του χαλκού, από το χρυσοκόκκινο, όταν είναι καινούργιος (ανοξείδωτος),
>>> και φθάνει
>>> το γαλαζοπράσινο, όταν περάσει καιρός και οξειδωθεί. Έτσι και ο ουρανός
>>> στην ανατολή, από χρυσοκόκκινος όταν βγαίνει ο ήλιος, γίνεται
>>> γαλαζοπράσινος όταν
>>> ψηλώσει ο ήλιος αρκετά από τον ορίζοντα.
>>> «Το γαρ οράν το φως ηλίου ζην εστι»
>>> Στον στίχο της Οδύσσειας (δ, 540) ταυτίζει το φως του ήλιου με την ίδια
>>> τη ζωή «έτι ζώειν και οράν φάος ηελίοιο» (είναι ακόμη ζωντανοί και
>>> βλέπουν το φως
>>> του ήλιου). Στο Σ,6 της Ιλιάδας ταυτίζει τη ζωή με το φως του ήλιου. «Το
>>> γαρ οράν το φως ηλίου ζην εστί». Ένας εκ γενετής τυφλός πώς θα μπορούσε
>>> να πει
>>> πως ζωή είναι να βλέπεις το φως του ήλιου; Ότι ζωή είναι η όραση;
>>> Όμως το ίδιο ζωντανά περιγράφει και τη δύση του ήλιου στην Οδύσσεια (ν,
>>> 388): «Έδυσε ο ήλιος και σκοτείνιασε όλη η γη».
>>> Κάποιος που δεν είδε ποτέ τη διαφορά της μέρας από τη νύχτα δεν θα
>>> μπορούσε να την περιγράψει με τη ζωντάνια και την αρμονία ενός μόνο
>>> στίχου. Το ίδιο
>>> φυσικό φαινόμενο, δηλαδή της διαδοχής της μέρας από τη νύχτα, μας δίνει
>>> με διαφορετικές λέξεις και πάλι στην Οδύσσεια (γ, 335): «Διότι ήδη το
>>> φως έφυγε
>>> και το διαδέχθηκε το σκοτάδι».
>>> Όμως, πριν φθάσει στο σκοτάδι, περιγράφει το θάμπωμα του εσπερινού
>>> (σούρουπο) σε προηγούμενο στίχο (γ, 328) «έδυσε ο ήλιος και ήρθε το
>>> θάμπωμα». Βλέπουμε
>>> ότι με λιτό στίχο και ποιητικό οίστρο περιγράφει λεπτομερώς την ποσοτική
>>> και ποιοτική μεταβολή του φωτός και της αντίληψης που δίνει στο
>>> ανθρώπινο μάτι
>>> η διάρκεια της εναλλαγής της μέρας με τη νύχτα. Άρα αποκλείουμε την
>>> περίπτωση του εκ γενετής τυφλού. Εκτός όμως, από το φως, τη διαφορά της
>>> μέρας από τη
>>> νύχτα, περιγράφει και τα άλλα χρώματα, ακόμη και τις ποσοτικές διαφορές
>>> τους, δηλαδή, τις αποχρώσεις.
>>> 
>>> image
>>> Στον στίχο (υ, 6) της Οδύσσειας αναφέρεται στο κατάμαυρο χρώμα του
>>> ταύρου, ξεχωρίζοντάς το από τη σκουρόχρωμη κόμη του κοσμοσείστη
>>> Ποσειδώνα (οι θεοί ήταν
>>> στη φαντασία των αρχαίων όπως οι άνθρωποι). Το τελείως μαύρο δεν υπάρχει
>>> στο ανθρώπινο σώμα. Ξεχωρίζει το κόκκινο, το πορφυρό, από το ροδαλό της
>>> αυγής.
>>> Μας δίνει την έννοια του πορφυρού χρώματος και αλλού περιγράφει
>>> περιφραστικά το λαμπρό κόκκινο της Φοινίκης στους στίχους (δ, 298-299)
>>> της Οδύσσειας: «Πορφυρά
>>> να βάλουν χαλιά πάνω απ' τους στρωμένους τάπητες». Διακρίνει το φωτεινό
>>> κόκκινο στον στίχο της Ιλιάδας (Η. 305) και μας το δίνει περιφραστικά:
>>> «Ο Αίας
>>> του έδωκε ζωστήρα κόκκινο ζωηρόχρωμο (το κόκκινο της Φοινίκης)».
>>> Στον στίχο της Ιλιάδας (Ε, 291) διηγείται με άφθαστη τραγικότητα πώς το
>>> βέλος του Διομήδη, που το κατηύθυνε η Αθηνά, πέρασε απ' το ριζορρίνι του
>>> Πάνδαρου
>>> κοντά στα μάτια κι έφθασε στ' άσπρα δόντια του και του έκοψε τη γλώσσα.
>>> Ακόμη και τον θάνατο χρωματίζει κόκκινο (Ιλιάδα Π, 333-334). Το τραύμα
>>> που κατάφερε
>>> ο Αίας στον Κλεόβουλο, ασφαλώς θα έκοψε την καρωτίδα, πλημμύρισε το
>>> πρόσωπο με ολοπόρφυρο αίμα κι ο θάνατος ήρθε πορφυρός, δηλ. αιματοβαμμένος.
>>> 
>>> image
>>> Εκτός, όμως, από τα χρώματα περιγράφει με πολλή παραστατικότητα τις
>>> κινήσεις και τον ρυθμό ανθρώπων και ζώων, ακόμη και τη φορά του ανέμου
>>> και τους κυματισμούς
>>> της θάλασσας. Το γοργό βάδισμα μας δίνει στους στίχους της Οδύσσειας (γ,
>>> 29-30): «Όπως είπε και πήγαινε γοργά πρώτη η θεά Παλλάδα Αθηνά κι αυτός
>>> (ο Τηλέμαχος)
>>> την ακολουθούσε στα ίχνη των θεϊκών βημάτων (δηλ. γοργά)». Τα μάτια που
>>> αστραποβολούν τα αναφέρει αρκετά συχνά και με διαφορετικά κάθε φορά
>>> επίθετα. Την
>>> εικόνα της θεάς Αφροδίτης περιγράφει με θαυμαστή δεξιοτεχνία. Τα μάτια
>>> της «όμματα μαρμαίροντα», μαρτυρούν το κάλλος της θεάς. Κινήσεις ζώων,
>>> ακόμη και
>>> πουλιών, περιγράφονται με εξαιρετική ακρίβεια, όπως το πέταγμα αετού που
>>> κάνει κυκλικές στροφές πάνω από το υποψήφιο θύμα του. Αυτά όμως όλα
>>> προϋποθέτουν
>>> την αντίληψη διά της όρασης και όχι μόνο διά της ακοής. Στίχ. Οδύσ. (α,
>>> 146-155). Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των προσώπων δίνονται σε πάρα
>>> πολλούς στίχους
>>> και των δύο επών. Στον στίχο της Οδύσσειας (γ, 199) ο Νέστορας,
>>> βλέποντας τον Τηλέμαχο του λέει: ...«μάλα γαρ σ' ορόω καλόν τε μέγαν
>>> τε». Τον βλέπει ψηλό
>>> και όμορφο. Αυτή τη λιτή περιγραφή του εφήβου μόνο όποιος τον έχει δει
>>> μπορεί να την αποδώσει με δύο λέξεις και δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι
>>> μαζί με
>>> το ρήμα ορόω χρησιμοποιεί το αιτιολογικό γαρ, δηλ. διότι σε βλέπω, κάτι
>>> που δεν θα έλεγε έτσι, αν είχε δανειστεί την πληροφορία για την
>>> κορμοστασιά του
>>> νέου.
>>> 
>>> Η πρώτη αναφορά ―σε κείμενο του δυτικού πολιτισμού― στην κληρονομικότητα
>>> σωματικών χαρακτηριστικών βρίσκεται στον στίχο (α, 208) της Οδύσσειας,
>>> όπου η
>>> Αθηνά, μεταμφιεσμένη σε ναυτικό ονόματι Μέντη, λέει στον Τηλέμαχο πόσο
>>> μοιάζει στον πατέρα του: «Μοιάζεις πολύ (στον Οδυσσέα) στην κεφαλή και
>>> στα όμορφα
>>> μάτια». Στο (δ, 623) της Οδύσσειας ο Όμηρος μας περιγράφει τις
>>> καλοκαμωμένες παρθένες με δυο λέξεις, με άφθαστη οικονομία στίχου:
>>> «άλοχοι καλλικρήδεμνοι».
>>> Μας φέρνει στον νου τις κοπελιές που κουβαλούσαν στο κεφάλι τα πανέρια
>>> του ψωμιού, για να ετοιμάσουν το βασιλικό τραπέζι στ' ανάκτορα του
>>> Μενελάου. Το
>>> επίθετο καλλικρήδεμνοι κατά λέξη σημαίνει τον όμορφο λαιμό, δηλ. αυτό
>>> που φανταζόμαστε: να είναι οι κοπέλες αυτές εύσωμες με λαιμό κύκνου.
>>> 
>>> Μα και τα καλοφτιαγμένα πόδια δεν λείπουν από τους στίχους σε πολλά μέρη
>>> των δύο επών. Στο (δ, 309) της Οδύσσειας περιγράφει το όμορφα
>>> καλοφτιαγμένα πόδια
>>> του Μενελάου. Τα παχιά μέλη ήταν πολύ αρεστά στην εποχή του Ομήρου.
>>> Τούτο φαίνεται και από άλλες αναφορές τόσο στην Οδύσσεια όσο και στην
>>> Ιλιάδα. Το αισθητικό
>>> πρότυπο ήταν το λιπαρό, δηλ. το παχουλό, που έδινε όψη καλοφτιαγμένη, με
>>> αναγλυφές που δεν άφηναν τα κόκκαλα να προβάλουν. Την όμορφη κόμη της
>>> Καλυψώς
>>> μας δίνει με μία μόνο λέξη «εϋπλόκαμος», τους Αχαιούς με τη φροντισμένη
>>> εμφάνιση περιγράφει με δυο μόνο λέξεις «κάρη κομόωντες» και γενικά δίνει
>>> πολύ «εύστοχα»
>>> και λιτά την περιγραφή ποικίλων σωματικών χαρακτηριστικών.
>>> 
>>> Περιγραφή συναισθημάτων και ψυχικών καταστάσεων
>>> Τον θυμό, το μίσος, την οργή, την κακία, την αγάπη, τον έρωτα, την
>>> αγαλλίαση, που εξωτερικεύονται χωρίς λόγια, μόνο με την έκφραση του
>>> προσώπου, κυρίως
>>> των ματιών, συναντούμε πολύ συχνά, ειδικά στην Ιλιάδα. Το φοβερό βλέμμα
>>> την ώρα του θυμού και της οργής, τότε που τα μάτια πετούν καυτές σπίθες
>>> μας το
>>> περιγράφει ποιητικότατα (δ, 662). Τα βουρκωμένα μάτια τα ζωγραφίζει με
>>> άλλο τρόπο και όχι όπως όταν άφθονα δάκρυα κυλούν στα μάγουλα και
>>> συνοδεύονται από
>>> αναφιλητά και γοερές ανάσες. Στην Οδύσσεια (δ, 705) μας δίνει μια
>>> θαυμάσια εικόνα των γεμάτων δάκρυα ματιών, που όμως δεν ρέουν στο
>>> πρόσωπο. Είναι τα βουρκωμένα
>>> μάτια. Αυτούς τους λεπτούς διαχωρισμούς της όψης του προσώπου σε
>>> δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις, ένας τυφλός, που δεν τις έχει δει
>>> πρόσφατα, είναι
>>> αδύνατον να τις περιγράψει.
>>> 
>>> image
>>> Σε πάρα πολλούς στίχους αναφέρεται στην αντίληψη των πραγμάτων που
>>> συντελείται με την όραση. (γ, 97) «... όπως ήντησας οπωπής», δηλ. όπως
>>> τα αντιλήφθηκες
>>> με τα μάτια σου. Ξεχωρίζει το είναι από το φαίνεσθαι. Στον στίχο της
>>> Οδύσσειας (δ, 276) χαρακτηρίζει τον Διήφοβο «θεοείκελο», δηλ. ότι
>>> μοιάζει με θεό,
>>> σε άλλους στίχους, όμως, για άλλους ήρωες χρησιμοποιεί το επίθετο
>>> θεοειδής, δηλ. που έχει τη μορφή θεού. Λεπτές αποχρώσεις του ποιητικού
>>> λόγου, που αν
>>> δεν σ' έχει πλουτίσει η εμπειρία της όρασης είναι αδύνατον να κάνεις τον
>>> διαχωρισμό.
>>> Απ' όσα μέχρι τώρα αναφέρθηκαν, συνάγεται ότι ο ποιητής δεν ήταν εκ
>>> γενετής τυφλός (συγγενής καταρράκτης) και φυσικά ούτε έχασε το φως του
>>> σε νηπιακή ηλικία
>>> (συγγενές γλαύκωμα). Η παράδοση, όμως, τον θέλει τυφλό γέροντα,
>>> υποβασταζόμενο να περπατεί στα χωριά της βόρειας Χίου. Στην Βολισσό
>>> ακόμη και σήμερα μιλούν
>>> για (κάποιο χάλασμα) ερείπια του σπιτιού του Ομήρου.
>>> Ο ιστορικός Γιάννης Κορδάτος, όπως και άλλοι πριν από αυτόν, υποστήριξαν
>>> ότι ο Όμηρος ανήκε στην τάξη των ιερέων-μυστών. Με τη διάδοση των επών
>>> του, κοινολόγησε
>>> μυστικά ιερά-απόρρητα και γι' αυτό έπρεπε να αποβληθεί από το ιερατείο
>>> και να τιμωρηθεί παραδειγματικά. Εκφράζει την άποψη ότι η τιμωρία, που
>>> ήταν πιο
>>> βαριά κι από τον θάνατο, ήταν η τύφλωση.
>>> 
>>> image
>>> Διαβάζοντας προσεκτικά τους στίχους της Οδύσσειας (ι, 375-390) βλέπουμε
>>> τον Όμηρο να περιγράφει μια βάρβαρη σκηνή τύφλωσης, με ιδιαίτερες
>>> λεπτομέρειες,
>>> ενώ όλο το έπος χαρακτηρίζεται από λιτότητα και οικονομία στίχου. Εδώ
>>> έχουμε εκτενή περιγραφή, που απλώνεται σε 16 στίχους. Στη συνέχεια ο
>>> ποιητής σε άλλους
>>> 10 στίχους περιγράφει τις οιμωγές, τον φαρμακερό πόνο και την αιμορραγία
>>> που ακολούθησαν την εξόρυξη. Είναι η σκηνή της τύφλωσης του Κύκλωπα
>>> Πολύφημου,
>>> του οποίου ο Οδυσσέας εξόρυξε τον μοναδικό οφθαλμό.
>>> Οι στίχοι σε ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσαν να αποδοθούν:
>>> «Και τότε εγώ έχωσα τον δαυλό στην αναμμένη θράκα ως να πυρωθεί και με
>>> λόγια προσπαθούσα να δώσω θάρρος στους συντρόφους μου όλους, ώστε να μη
>>> φοβηθεί
>>> κανείς και θελήσει να φύγει. Και όταν ο δαυλός από ελιά, κόντευε ν'
>>> ανάψει γιατί ήταν χλωρός και στη φωτιά φαινόταν να λάμπει, τον πήρα απ'
>>> τη φωτιά. Γύρω
>>> (στον Κύκλωπα) στέκονταν οι σύντροφοί μου.
>>> »Θάρρος μας έδωσε ο μεγάλος θεός. Αφού σήκωσαν τον δαυλό από ελιά, το
>>> οξύ άκρο του έμπηξαν στο μάτι. Εγώ δε (ο Οδυσσέας) από πάνω στηριζόμενος
>>> τον περιέστρεψα
>>> όπως κάνει ο καραβομαραγκός περιστρέφοντας το τρυπάνι στο ξύλο κι από
>>> κάτω οι άλλοι τριγύριζαν τον ιμάντα ώστε να γυρίζει συνεχώς. Έτσι εμείς
>>> στο μάτι
>>> γυρίζαμε τον πυρωμένο δαυλό κι όπως μπηγόταν καυτός, τον μούσκευε το
>>> αίμα. Κι όλα τα γύρω μόρια, βλέφαρα και φρύδια τα έκαψε η φωτιά και
>>> έβγαινε ατμός
>>> από το βολβό, που καιγόταν ακόμη, και οι ρίζες (τα οπτικά νεύρα)
>>> σφραγίστηκαν με τη φωτιά».
>>> 
>>> Συγκλονιστικότερη περιγραφή της πύρωσης του ματιού (εξόρυξη με καύση) σε
>>> στίχους δεν θα μπορούσε να δοθεί. Ίσως, λοιπόν, ο ποιητής γνώριζε από
>>> πρώτο χέρι
>>> την πύρωση της εξόρυξης των ματιών. Αν, όμως, δεν είναι έτσι τα πράγματα
>>> και η τύφλωση οφείλεται σε παθολογικά αίτια, ποια μπορεί να ήταν;
>>> Αν δεχθούμε ότι οι άνθρωποι που έχασαν την όρασή τους σε κάποια ηλικία,
>>> έχουν την εικόνα του γύρω κόσμου δεν μπορούν όμως να φέρουν στη μνήμη
>>> τους (να
>>> αναπαραστήσουν πιστά) τις οπτικές παραστάσεις, θα πρέπει να υπολογίσουμε
>>> ότι η τύφλωση επήλθε μετά τη σύνθεση των επών, και ιδιαίτερα της
>>> Οδύσσειας, στην
>>> οποία η περιγραφή του περιβάλλοντος είναι λεπτομερής και συχνή, ενώ στην
>>> Ιλιάδα κυριαρχούν συναισθηματικές περιγραφές.
>>> 
>>> Υπεύθυνο το χρόνιο γλαύκωμα
>>> image
>>> Αν αποκλείσουμε τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (ο διαβήτης είναι
>>> νόσος της κοινωνίας της αφθονίας), τότε θα ενοχοποιήσουμε το χρόνιο
>>> γλαύκωμα, που
>>> αργότερα ενισχύεται από τον γεροντικό καταρράκτη, αφού ο ποιητής έφθασε
>>> σε βαθιά γεράματα. Ίσως, όμως, θα πρέπει να σκεφθούμε και την ευλογιά σε
>>> νεώτερη
>>> ηλικία, η οποία να προκάλεσε τήξη του κερατοειδούς και εξεντέρωση του
>>> βολβού. Περιγραφές τέτοιες, δηλαδή εξεντέρωσης του βολβού, δίνει ο
>>> Όμηρος στην Ιλιάδα
>>> (Ν. 616-617). Ο Μενέλαος τραυματίζει τον Πείσανδρο με το κοντάρι του και
>>> πέφτουν τα μάτια του κάτω, μπροστά στα πόδια του μέσα στη σκόνη. Αν δεν
>>> πρόκειται
>>> για ποιητική υπερβολή, η περιγραφή είναι συγκλονιστική. Φυσικά αδειάζει
>>> ο βολβός, αλλά παραμένουν ο σκληρός χιτώνας με τους επιβολβικούς μυς, το
>>> λίπος
>>> και τις περιτονίες. Το αποτέλεσμα, όμως, για την όραση είναι το ίδιο.
>>> Την ανατριχιαστική αυτή περιγραφή «έπεσαν και τα δυό μου μάτια στην
>>> ποδιά σαν έβγαλα
>>> 12 χρονώ τη μεγαλόχαρη (ευλογιά)» την άκουσα όταν ήμουν παιδί από μία
>>> ηλικιωμένη γυναίκα στο Βροντάδο της Χίου. Την έλεγαν Δεσποινιώ η αόμματη
>>> και ήταν
>>> οικονόμος συγγενικού μου σπιτιού. Θυμάμαι ότι δεν είχε καθόλου μάτια,
>>> μόνο κάτι ατροφικά βλέφαρα που τα ρουφούσαν θαρρείς προς τα μέσα οι
>>> κόγχες. Έκανε
>>> όλες τις δουλειές του σπιτιού οδηγημένη από την αφή και την ακοή.
>>> Αν, λοιπόν, ο Όμηρος προσβλήθηκε από ευλογιά, που του έτηξε τους
>>> κερατοειδείς και άδειασαν οι βολβοί του, θα ήταν ασφαλώς αόμματος, όπως
>>> τον θέλει η παράδοση.
>>> Όμως θα ήξερε το προσωπείο που αφήνει η ευλογιά με τις ανεξίτηλες ουλές
>>> και κάπου θα το ανέφερε. Αφού πουθενά δεν βρίσκουμε τέτοια περιγραφή,
>>> μπορούμε
>>> να αποκλείσουμε και την τύφλωση από ευλογιά.
>>> image
>>> Καταλήγουμε λοιπόν στο χρόνιο γλαύκωμα, που παρέμεινε χωρίς θεραπεία και
>>> στη συνέχεια ήρθε η θόλωση του φακού (καταρράκτης) σε κάποια σχετικά
>>> προχωρημένη
>>> ηλικία και αφού ο ραψωδός είχε συνθέσει τα αθάνατα έπη του. Η υποψία της
>>> οπτικής νευρίτιδας πρέπει να αποκλεισθεί, γιατί συνήθως συνοδεύεται ή
>>> ακολουθείται
>>> και από άλλες διαταραχές της λειτουργίας του εγκεφάλου, πράγμα που δεν
>>> αναφέρεται από κανένα ιστορικό, ούτε από την παράδοση, αλλά ούτε από τα
>>> ποιήματα
>>> του Ομήρου μπορεί να τεθεί τέτοια υπόθεση. Από συνάδελφο μη ειδικό
>>> (παθολόγο) πιθανολογείται και το τράχωμα σαν αιτία της τυφλότητας του
>>> ποιητή. Κοιτίδα
>>> του τραχώματος ως γνωστόν ήταν η αρχαία Αίγυπτος από την οποία η νόσος
>>> είχε διαδοθεί σε όλες τις παραμεσόγειες χώρες. Θα μπορούσε, λοιπόν, να
>>> είναι και
>>> το τράχωμα η αιτία.
>>> Όμως η νόσος προκαλεί πόνους, δακρυόρροιες, τόσες και τέτοιες αναπηρίες
>>> στο μάτι, που δεν αφήνει στον πάσχοντα ήρεμο χρόνο να ασχοληθεί με έργο
>>> πνευματικό
>>> και μάλιστα αυτού του ύψους. Κερατίτιδες, τριχιάσεις, συμβλέφαρα,
>>> πυώδεις δακρυοκυστίτιδες, εντρόπια, εκτρόπια, θολώσεις
>>> image
>>> κερατοειδούς, μείωση της όρασης, τήξη του χιτώνος του, εξεντέρωση του
>>> βολβού (σε μερικές περιπτώσεις) και τύφλωση, σημάδευαν τη ζωή του πάσχοντος.
>>> Συμπερασματικά, αν ο Όμηρος ήταν τυφλός, αυτό συνέβη σε προχωρημένη
>>> ηλικία, μετά τα πενήντα και αφού συνέθεσε τα αθάνατα έπη του. Το
>>> πιθανότερο νόσημα
>>> που προκάλεσε την τύφλωση φαίνεται να είναι το χρόνιο γλαύκωμα με τη
>>> σημαντική συμβολή του καταρράκτη.
>>> Βιβλιογραφία
>>> 1) Καζαντζάκης Νικ.: Οδύσσεια, Αθήναι 1967 Δ' έκδοση.
>>> 2) Κολιόπουλος Γιάννης: Όραση-θέωση, Αθήνα-Πάτρα 2002.
>>> 3) Κορδάτος Γιάννης: Πρόλογος στην έκδοση Οδύσσειας του οίκου
>>> Ζαχαρόπουλου Αθήνα 1972.
>>> 4) Κοφινιώτης Ευάγγελος: Ομηρικόν λεξικόν, Εν Αθήναις 1902.
>>> 5) Κωστομοίρης Γεώργ.: Περί Οφθαλμολογίας και Ωτολογίας των Αρχαίων
>>> Ελλήνων. Εν Αθήναις 1887.
>>> 6) Μαρωνίτης Δημ.: Ο Οδυσσέας και οι γυναίκες. «Το Βήμα» 4/10/98
>>> 7) Νικόλας (μοναχός): Ενιαία οπτική αίσθηση. Επιστημονικές Εκδόσεις
>>> «Science press» Θεσσαλονίκη 1996.
>>> 8) Ομήρου Ιλιάς εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα 1975.
>>> 9) Ομήρου Ιλιάς εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, Αθήνα ΧΧ.
>>> 10) Ομήρου Οδύσσεια εκδόσεις Ζαχαρόπουλος Αθήνα 1972.
>>> 11) Ομήρου Οδύσσεια εκδόσεις Πάπυρος Αθήνα 1975. Ροδοκανάκειον
>>> Φιλολογικόν Διαγώνισμα: «Περί του Ομηρικού ζητήματος», Εν Αθήναις 1865.
>>> 12) Τρυπάνης Κων/νος: Τα Ομηρικά Έπη. Αθήνα 1975.
>>> 13) Τσαγγαλής Χρ.: Ομηρικά αινίγματα. Εφημερίδα «Βήμα» 26/4/98
>>> 14) Χαβιάρα-Καραχάλιου Σεβαστή: Οι Οφθαλμολογικές γνώσεις του Ομήρου.
>>> Περ. Οφθαλμολογία 7,2: 215-218 Θεσσαλονίκη 1995.
>>> 14) Χαβιάρα-Καραχάλιου Σεβαστή: Θλίψη-Κατάθλιψη. Πρώτες αναφορές στον
>>> Όμηρο. Πρακτικά Ε' Διεθνούς Συνεδρίου Πελ/κών Σπουδών, τόμος Β' Αθήνα 1997.
>>> 5) Χαβιάρα-Καραχάλιου Σεβαστή: Πώς τραγούδησαν οι αρχαίοι ποιητές μας τα
>>> πάθη των ματιών. Ημερίδα Ομίλου Μελετητών Ιστορίας Ελληνικής
>>> Οφθαλμολογίας. Χίος
>>> 6/10/01 (υπό δημοσίευση).
>>> http://www.istoria.gr/dec03/content03.htm
>>> --------------------------------------------------------------------------------
>>> 
>>> http://autochthonesellhnes.blogspot.com/2015/07/blog-post_47.html
>>> 
>>> http://autochthonesellhnes.blogspot.com/2015/07/blog-post_47.html
>>> 
>>> 
>>> ________
>>> 
>>> Orasi mailing list
>>> για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
>>> orasi-requ...@hostvis.net
>>> και στο θέμα γράψτε unsubscribe
>>> 
>>> Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της 
>>> λίστας στείλτε email στην διεύθυνση
>>> Orasi@hostvis.net
>>> 
>>> διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
>>> http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
>>> 
>>> Για το αρχείο της λίστας
>>> http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
>>> παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
>>> http://www.freelists.org/archives/orasi
>>> __________
>>> NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
>>> http://www.nvda-project.org/
>>> __________
>>> Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και 
>>> παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το
>>> http://www.isobitis.com
>>> 
>>> ______________
>>> 
>>> ________
>>> 
>>> Orasi mailing list
>>> για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
>>> orasi-requ...@hostvis.net
>>> και στο θέμα γράψτε unsubscribe
>>> 
>>> Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της 
>>> λίστας στείλτε email στην διεύθυνση
>>> Orasi@hostvis.net
>>> 
>>> διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
>>> http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
>>> 
>>> Για το αρχείο της λίστας
>>> http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
>>> παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
>>> http://www.freelists.org/archives/orasi
>>> __________
>>> NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
>>> http://www.nvda-project.org/
>>> __________
>>> Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και 
>>> παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το
>>> http://www.isobitis.com
>>> 
>>> ______________
>> ________
>> 
>> Orasi mailing list
>> για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
>> orasi-requ...@hostvis.net
>> και στο θέμα γράψτε unsubscribe
>> 
>> Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της 
>> λίστας στείλτε email στην διεύθυνση
>> Orasi@hostvis.net
>> 
>> διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
>> http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
>> 
>> Για το αρχείο της λίστας
>> http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
>> παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
>> http://www.freelists.org/archives/orasi
>> __________
>> NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
>> http://www.nvda-project.org/
>> __________
>> Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και 
>> παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το
>> http://www.isobitis.com
>> 
>> ______________
> 
> 
> ________
> 
> Orasi mailing list
> για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
> orasi-requ...@hostvis.net
> και στο θέμα γράψτε unsubscribe
> 
> Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας 
> στείλτε email στην διεύθυνση
> Orasi@hostvis.net
> 
> διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
> http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
> 
> Για το αρχείο της λίστας
> http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
> παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
> http://www.freelists.org/archives/orasi
> __________
> NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
> http://www.nvda-project.org/
> __________
> Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και 
> παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το
> http://www.isobitis.com
> 
> ______________
________

Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe

Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας 
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net

διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net

Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
__________
Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και παγκόσμιο 
ρεπερτόριο επισκεφθείτε το
http://www.isobitis.com

______________

Reply via email to