το αξιωμα του τεμπέλη, ότι μπορείς ν το κάνεις αυριο 'η μεθαυριο αναβαλετο
--------------------------------------------------
From: "Γιωργος Καλουδακης" <georgeka...@yahoo.gr>
Sent: Tuesday, December 29, 2015 10:00 PM
To: "ORASI" <ORASI@HOSTVIS.NET>
Subject: [Orasi] Να διαβάσω για την αναβλητικότητα ή να το αφήσω για αύριο;
Να διαβάσω για την αναβλητικότητα ή να το αφήσω για αύριο;
Σταυρούλα Ανθή
Φανταστείτε έναν φοιτητή, ο οποίος πρέπει να προετοιμαστεί για τις τελικές
εξετάσεις ενός μαθήματος. Ξέρει ότι πρέπει να αρχίσει να διαβάζει, αλλά
για κάποιον λόγο δεν μπορεί. Κουράζεται γρήγορα, χάνει την συγκέντρωσή του
και αποσπάται από άλλες δραστηριότητες όπως οι δουλειές του σπιτιού, το
facebook ή η τηλεόραση. Νιώθει την πίεση να ξεκινήσει το διάβασμα, αλλά
απλά δεν μπορεί. Με άλλα λόγια, έχει πέσει στην παγίδα της
αναβλητικότητας.
Συχνά οι άνθρωποι αναβάλλουν τα έργα και τις δουλειές που έχουν να κάνουν.
Ακόμη και στις περιπτώσεις που βιώνεται ως μια στρεσογόνα συνθήκη, δεν
καταλήγει πάντα σε μεγάλης έντασης ψυχολογική δυσφορία. Όμως, τι γίνεται
με εκείνους που η αναβολή δραστηριοτήτων μπορεί να γίνει ένα σταθερό
μοτίβο συμπεριφοράς το οποίο παρεμβάλλει στην καθημερινή τους ζωή; Η
αναβλητικότητα, δηλαδή η εκούσια αναβολή μιας επιδιωκόμενης ενέργειας,
παρά τις αρνητικές συνέπειές της, περιλαμβάνει την αναβολή έναρξης ή
ολοκλήρωσης μιας δραστηριότητας μέχρι την τελευταία στιγμή, ή μετά από μια
προκαθορισμένη προθεσμία, ή επ' αόριστον.
Αναζητώντας τις ρίζες της αναβλητικότητας η ιστορία πάει παράλληλα με την
εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού 2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν, όταν οι
πρόγονοί μας για πρώτη φορά σχημάτισαν μικρές κάστες και κάποιος αποφάσισε
να αναβάλει να κάνει κάτι που είχε αναλάβει. Όπως αναπτύσσονταν οι
πολιτισμοί, οι απαιτήσεις των κοινωνιών αυξάνονταν, ξεκίνησαν οι
προγραμματισμοί των δραστηριοτήτων, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες
αναβολής τους. Ο αρχαίος Βαβυλώνιος ηγέτης Χαμουραμπί, αναγνωρίζοντας τα
μειονεκτήματα των μη αναγκαίων καθυστερήσεων, ποινικοποίησε την
αναβλητικότητα σε έναν από τους 283 κανόνες του. Στις δυτικές κοινωνίες η
αναβλητικότητα έχει περίοπτη θέση: Η βιομηχανική επανάσταση έφερε νέες
ισορροπίες ανάμεσα στην αποτελεσματική χρήση του χρόνου και την κοινωνική
ζωή του ατόμου. Τώρα, στην ηλεκτρονική εποχή το μεγαλύτερο από όλα τα
σύγχρονα εργαλεία, ο υπολογιστής, έχει εξελιχθεί σε δίκοπο μαχαίρι:
χρησιμοποιείται από μερικούς για όφελος και από άλλους για να χασομερούν
και να αναβάλλουν.
Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις για την αναβλητικότητα καθώς κάνει την
εμφάνισή της σε διάφορες καταστάσεις. Σε ένα πρώτο επίπεδο, οι άνθρωποι
αναβάλλουν να κάνουν πράγματα που δεν είναι ευχάριστα, όπως να πληρώνουν
λογαριασμούς, να πηγαίνουν το αυτοκίνητο στο συνεργείο, ή να κάνουν ένα
υποχρεωτικό τηλεφώνημα σε κάποιον -απλά επειδή δεν είναι κάτι που
επιθυμούν πολύ. Όμως, υπάρχει και η άλλη πλευρά της αναβλητικότητας: Οι
άνθρωποι αναβάλλουν την ολοκλήρωση μιας εργασίας (ακαδημαϊκής,
επαγγελματικής κτλ.), αναβάλλοντας έτσι και την αξιολόγηση της απόδοσης
τους. Με αυτόν τον τρόπο, εάν η αυτοεκτίμηση του ατόμου βασίζεται στην
ικανότητα του -όπως αυτή αξιολογείται από την απόδοση του σε διάφορες
δραστηριότητες- η καθυστέρηση της απόδοσης, καθιστά αδύνατη την αξιολόγηση
της ικανότητας του (τόσο από τον ίδιο τον εαυτό όσο και από άλλα άτομα),
και έτσι η αυτοεκτίμηση δεν απειλείται. Η αναβλητικότητα, λοιπόν,
συνδέεται με διάφορους ψυχολογικούς μηχανισμούς: Μπορεί να προέρχεται από
την τελειοθηρία και τον φόβο της αποτυχίας, ή μπορεί να είναι σύμπτωμα
κατάθλιψης ή διαταραχής ελλειμματικής προσοχής, να σηματοδοτεί φτωχές
δεξιότητες οργάνωσης, τάση για αυτό-αμφισβήτηση, χαμηλή ανοχή στη
ματαίωση, ή να είναι ένας τρόπος κατάκτησης δευτερογενών οφελών όπως
προσοχή κτλ.
Η μη λειτουργική διεργασία της αναβλητικότητας περιλαμβάνει τους εξής
γνωσιακούς και συμπεριφοριστικούς μηχανισμούς:
. Την επιθυμία αποφυγής μιας δραστηριότητας
. Την απόφαση αναβολής της
. Την υπόσχεση ανάληψης της δραστηριότητας αργότερα
. Την ενασχόληση με υποκατάστατες δραστηριότητες που λειτουργούν
ως αντιπερισπασμός
. Την έκφραση δικαιολογιών για την αναβολή έτσι ώστε να μειωθεί
το αίσθημα ευθύνης
Τα άτομα που αναβάλλουν όταν απορροφούνται σε αυτή τη διεργασία τεχνητά
περιορίζουν την ικανότητα τους να αναπτύξουν αυτό που ο Albert Bandura
αποκαλεί αυτό-αποτελεσματικότητα, δηλαδή την ικανότητα να οργανώνουν, να
ρυθμίζουν και να κατευθύνουν τις πράξεις τους για να πετύχουν ένα
επιθυμητό και παραγωγικό αποτέλεσμα.
Και πώς μπορεί κάποιος να ξεπεράσει την αναβλητικότητα;
Σίγουρα, το βασικότερο κλειδί είναι να βρει τους δικούς του λόγους που
εμφανίζεται το μοτίβο της αναβλητικότητας. Από εκεί και έπειτα, οι
θεραπευτικές παρεμβάσεις διαχείρισης της αναβλητικότητας στοχεύουν στην
αύξηση του κινήτρου και της αυτό-αποτελεσματικότητας, σπάζοντας την κάθε
δραστηριότητα σε μικρά κομμάτια. Άλλωστε, η επίτευξη ενός στόχου (η
ολοκλήρωση μιας δραστηριότητας) απαρτίζεται από δύο τμήματα: την
διαδικασία και το αποτέλεσμα. Για τον φοιτητή του παραδείγματος ίσως θα
ήταν πιο ωφέλιμο να επικεντρωθεί στους τρόπους επίτευξης του στόχου (π.χ
σημειώσεις μαθήματος, ανταλλαγή απόψεων με συμφοιτητές), παρά να
επικεντρωθεί στο αποτέλεσμα (π.χ να σκέφτεται πόσο σημαντικές είναι οι
συνέπειες του να περάσει με επιτυχία την τελική εξέταση του μαθήματος) για
να ξεκινήσει και να διατηρήσει τις σχετικές με τον στόχο πράξεις.
Σταυρούλα Ανθή
Ψυχολόγος
Πηγές:
Krause. K. & Freund. M. (2014). How to beat procrastination, the role of
goal focus. European Psychologist, 19(2), 132-144.
Rozental A. & Carlbring P. (2014). Understanding and treating
procrastination: A review of a common self-regulatory failure.
Psychology, 5, 1488-1502.
http://www.mypsychology.gr/%ce%bd%ce%b1-
Γιώργος
________
Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της
λίστας στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net
διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
__________
Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και
παγκόσμιο ρεπερτόριο επισκεφθείτε το
http://www.isobitis.com
______________
-----
No virus found in this message.
Checked by AVG - www.avg.com
Version: 2016.0.7303 / Virus Database: 4489/11285 - Release Date: 12/30/15
________
Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net
διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
__________
Για καλή Ελληνική και ξένη μουσική, Θεατρικά έργα από το ελληνικό και παγκόσμιο
ρεπερτόριο επισκεφθείτε το
http://www.isobitis.com
______________
