Πάντα ευρυματικός ο σαραντάκος χαχα.
--Κώστας--
-----Original Message-----
From: Σκορδίλης Σπύρος
Sent: Monday, June 13, 2016 4:05 PM
To: Α Όραση Όραση
Subject: [Orasi] Ταμίλα Παζάρεβα, ριχάινε μπίτε και άλλα ψευδοξενόγλωσσα
Ταμίλα Παζάρεβα, ριχάινε μπίτε και άλλα ψευδοξενόγλωσσα
Εν μέρει για να εξακριβώσω αν έχουμε συζητήσει κάτι, εν μέρει και την ώρα να
περάσω, τη νύχτα χτες διάβαζα τα σχόλια ενός παλιού μας άρθρου -δεν βρήκα
αυτό που γύρευα, βρήκα όμως θέμα για το σημερινό μας άρθρο, διότι έπεσα πάνω
σ’ ένα σχόλιο του φίλου μας του Πάνου, που αναφερόταν στις ψευδοξενόγλωσσες
φράσεις που φτιάχναμε στ’ αστεία έναν καιρό, όπως του τίτλου το «ριχάινε
μπίτε», που ακούγεται ή υποτίθεται πως ακούγεται σαν γερμανικά, ενώ αποτελεί
απολύτως θεμιτή ελληνική φράση, που μάλιστα βγάζει και νόημα: «Ρηχά είναι,
μπείτε» όπως θα μπορούσε να φωνάζει κάποιος, που έχει ήδη μπει στή θάλασσα,
στην παρέα του που ακόμα δεν έχουν αποφασίσει να βουτήξουν (κάποιοι το λένε
«ρηχά είναι ρε, μπείτε»).
Σκέφτηκα λοιπόν ότι δεν έχει τύχει να ασχοληθούμε με αυτή την κατηγορία
γλωσσικών ευτράπελων (μικροανέκδοτα να τα πεις; ), οπότε το θέμα μας για
σήμερα βρέθηκε. Θα προσθέσω μιαν άλλη κατηγορία, πολύ συγγενική, τα δήθεν
ονοματεπώνυμα επαγγελματιών, δηλαδή ελληνικές φράσεις που να ακούγονται σαν
ονοματεπώνυμο σε κάποια γλώσσα -και που τις συνδέουμε και με κάποιο
επάγγελμα, όπως θα μπορούσε να είναι η Ρωσίδα μανάβισσα Ταμίλα Παζάρεβα (τα
μήλα παζάρευα). Με την προσθήκη αυτή ξεπληρώνω κι ένα χρέος, μια και είχα
υποσχεθεί ήδη από τον Γενάρη του 2012 στον φίλτατο Τιπούκειτο ένα παρόμοιο
άρθρο -και άντλησα αρκετό υλικό από τα σχόλια εκείνου του παλιού άρθρου.
Κι επειδή με τα ελαφρά πρέπει ν’ ασχολούμαστε σοβαρά (ίσως και το
αντίστροφο), να σχολιάσουμε και το πότε εμφανίστηκαν αυτές οι δυο μόδες.
Νομίζω ότι οι ψευδοξενόγλωσσες φράσεις (της κατηγορίας «ριχάινε μπίτε»)
εμφανίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 80 (μπορεί βέβαια να υπήρχαν και
από παλιότερα και να μην τις είχα πάρει είδηση), ενώ τα επαγγελματικά
ονοματεπώνυμα είναι λίγο μεταγενέστερα -αν και υπήρχε από παλιότερα μια
ομάδα από «σόκιν» (έτσι τα λέγαν τότε) ονοματεπώνυμα όπως ο Τζον Χώστον, ο
Στον Έρικσον και η Έλλα Γλίψτον (εγώ δεν θα πω άλλα αυτής της κατηγορίας
γιατί μας διαβάζει κι η μητέρα μου και μου κάνει δριμείες παρατηρήσεις.
Βάλτε εσείς στα σχόλια αν θέλετε).
Δεν θα εξαντλήσω τους δυο καταλόγους, για να συμβάλετε κι εσείς στη
συμπλήρωσή τους.
Ξεκινάμε από τις φράσεις:
Ψευδοξενόγλωσσες φράσεις
* Αγγλικά
Να η Σπάρτη (nice party)
Είν’ του δεσπότ’ (into the spot)
Του άλλου μ’ του γιου
Η τσάπ’ του γιου (it’s up to you)
* Αραβικά
Χάλι το χαλί Μιχάλη μου
Τα’χαμ’ αλλά τα χαλάσαμε
* Αφρικανικά (απροσδιόριστη γλώσσα)
Ακούμπα Κούλα τα μπαούλα (ή: Κούλα ακούμπα τα μπαούλα)
* Γαλλικά
Και σε κεσέ και σε μπολ
Λαιμοί μπουκαλιών (ή και: Λεπτοί λαιμοί μπουκαλιών)
Και σκυλιά και γατιά
* Γερμανικά
Ρηχά είναι, μπείτε (αρκετοί το λένε: Μπείτε, ρηχά είναι ρε ή Γιαγιά, ρηχά
είναι, μπείτε)
* Ιαπωνικά
Καφασάκι για μούρα
Συγκάηκα γαμώτο
Σου γαμώ το μαγαζάκι
Κερασάκι σε βαζάκι
* Ισπανικά
Σανίδας εγκαρσίας
Σέλα βέσπας
Ντομάτες χυμένες
Εν δίο ντε κομβία (Ενδύονται κομβία!)
* Ιταλικά
Αντί άμμο, τσιμέντο
Λαμία-Βόλο με κάρο (και καμιόνι)
Μαρία κάν’τα μελάτα
* Κινέζικα
Γιαγιάκα δέκα ματσάκια τσάι
* Μαορί
Το’πα του παππού του
* Ρώσικα
Βόδια εβόσκαγα σε νιόσκαφτη γη (πιο συνοπτικά: Τα βόδια βόσκαγα)
Κάποια από αυτά είχαν γίνει σλόγκαν σε διάφορες παρέες, όπως το «ριχάινε
μπίτε» που λεγόταν αντί για το «μπείτε» (όχι μόνο στη θάλασσα) ή το «αντιάμο
τσιμέντο» αντί για το «πάμε να φύγουμε».
Επαγγέλματα αλλοδαπών
Ανιούσα Ερμίνεβα, Ρωσίδα πιανίστρια (ανιούσα ερμήνευα)
Κατιούσα Ερμίνεβα, δίδυμη αδερφή της προηγούμενης, επίσης πιανίστρια
Γιαταούρα, Ιάπων ουρολόγος (αγνώστου μικρού ονόματος -με τους γιατρούς
υπάρχει ολόκληρη υποκατηγορία, π.χ. γιακαούρα ο γαστρεντερολόγος κτλ.)
Δάσος Χαϊδαρίου, Κύπριος δασονόμος
Ίνα Κράζοσι, Ουγγαρέζα βυζαντινολόγος (ίνα κράζω σοι!)
Ίων Αμυγδάλου, Κύπριος σοκολατοβιομήχανος
Κάκοσι Μινίσκου, Ρουμάνος ορθοπ*δικός (δεν τολμάω να το γράψω, για να μην
έχουμε 388 σχόλια για την ορθογραφία της λέξης
Κάρλος Εχομπάρ, Κολομβιανός ιδιοκτήτης μπαρ
Κίτα Μουταούρα, Γιαπωνέζος ουρολόγος (βλ. πιο πάνω τον Γιαταούρα)
Μεσούτ Ταβάζ, Τούρκος σέντερ-φορ (με σουτ τα βάζει)
Νασουσίρο Νακασόνι, Γιαπωνέζος αχθοφόρος (να σου σύρω ένα κασόνι)
Νένε Μακούτε, Νιγηριανή τηλεφωνήτρια (ναι, ναι μ’ακούτε)
Πρίστι Καπταβάρι, Φινλανδός αρσιβαρίστας (πρήστηκ’ απ’ τα βάρη)
Ραψομουνί Σαραβανί, Μαλγάσιος γυναικολόγος
Σαντινίστα Πούχο, Νικαραγουανός τεμπέλης
Τακουμπάν, Αφγανός επενδυτής (τ’ ακουμπάν)
Ταμάτ Ορμάν, Τούρκος αστυνομικός διευθυντής (Τα ΜΑΤ ορμάνε)
Ταμίλα Παζάρεβα, Ρωσίδα μανάβισσα
Τάσης Πηνίου, Κύπριος ηλεκτρολόγος
Ταφτιάνα Σούκοβα, Ρωσίδα αισθητικός χειρουργός (τ’ αυτιά…)
Τέλλος Χαρτοσήμου, Κύπριος γραφειοκράτης
Χαμήλ Μπατάρ, Άραβας στον κλάδο της κινητής τηλεφωνίας.
Εντάξει, η τελευταία φράση δεν είναι και τόσο σωστή στα ελληνικά, αλλά
νομίζω ότι κάποια παλιά κινητά αυτό έγραφαν (τότε που τα γράμματα ήταν
μεγάλα και οι οθόνες μικρές) στις οθόνες τους.
Και βέβαια, υπάρχουν και επαγγελματικά ονοματεπώνυμα που δεν δίνουν ελληνική
φράση αλλά μερικά είναι πολύ πετυχημένα, όπως ο Τούρκος ταξιτζής Ομάρ Ταρίφ,
που έγινε και αργκοτικός όρος για τους ταξιτζήδες γενικώς (έχει
λεξικογραφηθεί και στο slang.gr)
Μοιραίο είναι ο κ. Ομάρ Ταρίφ να μας οδηγήσει σε μια τρίτη κατηγορία
γλωσσικών ευτράπελων, που είναι και η πιο παλιά απ’ όλες, τις ψευδοτούρκικες
ή τουρκοφανείς λέξεις, όπως μπανιστίρ ντουλάπ (η τηλεόραση) ή σαματά κιοφτέ
(η χειροβομβίδα). Λέω ότι είναι η παλιότερη, διότι τα θυμάμαι από τη
δεκαετία του 60 (μπορεί να’ ταν και παλιότερα, αλλά εγώ μέχρι εκεί μπορώ να
θυμάμαι) όπου το βιβλιάριο απόρων κορασίδων λεγόταν στα ψευτοτούρκικα
«μπατίρ χανούμ τεφτέρ».
Το θέμα θα άξιζε χωριστό άρθρο, αλλά προς το παρόν ας βάλουμε εδώ το φώλι.
Πάντως, προσέξτε στις προτάσεις σας να έχετε πραγματικές τούρκικες λέξεις,
όχι εμπριμέ κουνούπ την πεταλούδα, διότι το εμπριμέ είναι γαλλικό και το
κουνούπ δεν είναι τούρκικο. Και βέβαια το πιο αστείο είναι ότι μερικά από τα
ψευτοτούρκικα των ανεκδότων είναι πραγματικές τούρκικες λέξεις -για
παράδειγμα, έχω δει το ψυγείο να αναφέρεται σε τέτοιους καταλόγους «μπουζ
ντουλάπ», όμως στα τούρκικα το ψυγείο είναι, ακριβώς, buzdolabı!
https://sarantakos.wordpress.com/2016/06/13/omartarif/
https://sarantakos.wordpress.com/2016/06/13/omartarif/
________
Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της
λίστας στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net
διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
_____________
Κατάλογος ηχητικών βιβλίων για ανάγνωση
http://www.hostvis.net/audiobooks/katalogos.xls
Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που
λειτουργούν οι φορείς των τυφλών
____________
________
Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net
διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net
Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
_____________
Κατάλογος ηχητικών βιβλίων για ανάγνωση
http://www.hostvis.net/audiobooks/katalogos.xls
Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που
λειτουργούν οι φορείς των τυφλών
____________
