leszek Thu Nov 8 19:02:31 2001 EDT
Added files:
/phpdoc/pl/language operators.xml
Log:
Operators.xml done. At last!
Index: phpdoc/pl/language/operators.xml
+++ phpdoc/pl/language/operators.xml
<?xml encoding="iso-8859-2"?>
<!-- $Revision: 1.1 $ -->
<chapter id="language.operators">
<title>Operatory</title>
<simpara>
</simpara>
<sect1 id="language.operators.arithmetic">
<title>Operatory Arytmetyczne</title>
<simpara>
Czy pamiętasz podstawy arytmetyki ze szkoły? W PHP operatory działają
niemalże tak samo.
</simpara>
<table>
<title>Operatory Arytmetyczne</title>
<tgroup cols="3">
<thead>
<row>
<entry>Przykład</entry>
<entry>Nazwa</entry>
<entry>Opis</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
<entry>$a + $b</entry>
<entry>Dodawanie</entry>
<entry>Suma $a i $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a - $b</entry>
<entry>Odejmowanie</entry>
<entry>Różnica $a od $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a * $b</entry>
<entry>Mnożenie</entry>
<entry>Iloczyn $a i $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a / $b</entry>
<entry>Dzielenie</entry>
<entry>Iloraz $a przez $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a % $b</entry>
<entry>Modulo</entry>
<entry>Reszta z dzielenia $a przez $b.</entry>
</row>
</tbody>
</tgroup>
</table>
<simpara>
Operator dzielenia ("/") zwraca wartość całkowitą (wynikiem dzielenia jest
liczba całkowita) jeśli obydwa operandy są całkowite (lub są łańcuchami
znaków skonwertowanymi do liczba całkowitych) i wynik ich dzielenia jest
całkowity. Jeśli jednak któryś z operandów jest zmiennoprzecinkowy lub
wynikiem dzielenia jest liczba niecałkowita, operator dzielenia zwraca
wartość zmiennoprzecinkową.
</simpara>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.assignment">
<title>Operatory Przypisania</title>
<simpara>
Podstawowym operatorem przypisania jest "=". Twoim pierwszym skojarzeniem
może być "jest równy". Nie! Tak naprawdę oznacza to, że operand z lewej
strony operatora "=" otrzymuje wartość wyrażenia stojącego po prawej stronie
(tak właśnie się tłumaczy: "otrzymuje wartość wyrażenia po prawej").
</simpara>
<para>
Wartością całego wyrażenia przypisania jest wartość przypisywana do
zmiennej stojacej po lewej. Na przykład wartością "$a = 3" jest 3. To
pozwala na wykonywanie bardziej skomplikowanych przypisań:
<informalexample>
<programlisting role="php">
$a = ($b = 4) + 5; // teraz $a jest równe 9, a $b jest równe 4.
</programlisting>
</informalexample>
</para>
<para>
Poza podstawowym operatorem przypisania, istnieją jeszcze złożone operatory
odnoszące się do wszystkich arytmetycznych i łańcuchowych operatorów.
Pozwalają one użyć jednej zmiennej jako jednego z operandów, a następnie
zapisanać wynik działania w tej właśnie zmiennej. Na przykład:
<informalexample>
<programlisting role="php">
$a = 3;
$a += 5; // ustawia wartość $a na 8, tak jakby napisać: $a = $a + 5;
$b = "Witaj ";
$b .= "Świecie!"; // ustawia wartość $b na "Witaj Świecie!", dokładnie tak jak
$b = $b . "Świecie!";
</programlisting>
</informalexample>
</para>
<para>
Zwróć uwagę, że przypisanie kopiuje wartość oryginalnej zmiennej do nowej
zmiennej (tzw. przypisanie przez wartość). Skutki tego mogą być widoczne
przy kopiowaniu np. dużej tablicy wewnątrz zwartej (ciasnej) pętli (ang.
tight loop). PHP 4 pozwala na przypisanie przez
referencję (odniesienie), za pomocą składni <computeroutput>$zmienna =
&$innaZmienna;</computeroutput>. Taka możliwość pojawiła się dopiero
w PHP 4 i nie była dostępna w PHP 3. "Przypisanie przez referencję" oznacza,
że obydwie zmienne wskazują te same wartości, natomiast nic się nie
kopiuje. Aby dowiedzieć się więcej na temat referencji, przeczytaj rodział
<link linkend="language.references">wyjaśnienie referencji</link>.
</para>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.bitwise">
<title>Operatory Bitowe</title>
<simpara>
Operatory bitowe służą do operowania na wartościach konkretnych bitów w
liczbie.
</simpara>
<table>
<title>Operatory Bitowe</title>
<tgroup cols="3">
<thead>
<row>
<entry>Przykład</entry>
<entry>Nazwa</entry>
<entry>Opis</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
<entry>$a & $b</entry>
<entry>Mnożenie</entry>
<entry>Dany bit wynikowy jest równy 1 tylko jeśli obydwa bity składowe
są równe 1.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a | $b</entry>
<entry>Sumowanie</entry>
<entry>Dany bit wynikowy jest równy 1 jeśli conajmniej jeden bit
składowy jest równy 1.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a ^ $b</entry>
<entry>Sumowanie modulo 2</entry>
<entry>Dany bit wynikowy jest równy 1 tylko jeśli jeden z bitów
składowych jest równy 1 a drugi jest równy 0.</entry>
</row>
<row>
<entry>~ $a</entry>
<entry>Negacja</entry>
<entry>Bity w zmiennej $a mające wartość 1 otrzymują wartość 0 i na
odwrót.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a << $b</entry>
<entry>Przesunięcie w lewo</entry>
<entry>
Przesuwa bity w zmiennej $a o $b kroków w lewo (każdy krok znaczy "pomnożone
przez dwa").
</entry>
</row>
<row>
<entry>$a >> $b</entry>
<entry>Przesunięcie w prawo</entry>
<entry>
Przesuwa bity w zmiennej $a o $b kroków w prawo (każdy krok znaczy
"podzielone przez dwa").
</entry>
</row>
</tbody>
</tgroup>
</table>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.comparison">
<title>Operatory Porównania</title>
<simpara>
Jak wskazuje ich nazwa, operatory te służą do porównywania dwóch wartości.
</simpara>
<table>
<title>Operaatory Porównania</title>
<tgroup cols="3">
<thead>
<row>
<entry>Przykład</entry>
<entry>Nazwa</entry>
<entry>Opis</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
<entry>$a == $b</entry>
<entry>Równy</entry>
<entry>&true; jesli $a jest równe $b</entry>
</row>
<row>
<entry>$a === $b</entry>
<entry>Identyczny</entry>
<entry>
&true; jeśli $a jest równe $b, i obydwa operandy są tego samego typu.
(tylko w PHP 4)
</entry>
</row>
<row>
<entry>$a != $b</entry>
<entry>Różny</entry>
<entry>&true; jeśli $a nie jest równy $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a <> $b</entry>
<entry>Różny</entry>
<entry>&true; jeśli $a nie jest równy $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a !== $b</entry>
<entry>Nie identyczny</entry>
<entry>
&true; jeśli $a nie jest równy $b, lub nie są tego samego typu.
(tylko w PHP 4)
</entry>
</row>
<row>
<entry>$a < $b</entry>
<entry>Mniejszy niż</entry>
<entry>&true; jeśli $a jest mniejszy od $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a > $b</entry>
<entry>Większy niż</entry>
<entry>&true; jeśli $a jest większy od $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a <= $b</entry>
<entry>Mniejszy lub równy</entry>
<entry>&true; jeśli $a jest mniejszy lub równy $b.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a >= $b</entry>
<entry>Większy lub równy</entry>
<entry>&true; jeśli $a jest większy lub równy $b.</entry>
</row>
</tbody>
</tgroup>
</table>
<para>
Jeszcze jednym operatorem warunkowym jest operator "?:", działający tak jak
w C i wielu innych językach.
<informalexample>
<programlisting>
(expr1) ? (expr2) : (expr3);
</programlisting>
</informalexample>
Wartościa wyrażenia jest <replaceable>expr2</replaceable> jeśli
<replaceable>expr1</replaceable> jest równe &true;, lub
<replaceable>expr3</replaceable> jeśli
<replaceable>expr1</replaceable> jest równe &false;.
</para>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.errorcontrol">
<title>Operatory Kontroli Błędów</title>
<simpara>
PHP obsługuje obecnie jeden operator kontroli błędów: znak małpy (@). Jeśli
znak ten zostanie postawiony przed dowolnym wyrażeniem w PHP, jakiekolwiek
powiadomienia o błędach wygenerowane przez to wyrażenie zostaną pominięte
(nie będą wyświetlone).
</simpara>
<simpara>
Jeśli mechanizm <link linkend="ini.track-errors">track_errors</link>
został włączony, jakiekolwiek powiadomienie o błędzie zostanie zapisane do
zmiennej globalnej $php_errormsg. Należy jednak pamiętać, że zawartość tej
zmiennej jest nadpisywana przy każdym błędzie, więc po wystąpieniu kolejnego
błędu w skrypcie, informacja o poprzednim błędzie jest tracona.
</simpara>
<para>
<informalexample>
<programlisting role="php">
<?php
/* Zamierzony błąd obsługi pliku */
$my_file = @file ('non_existent_file') or
die ("Failed opening file: error was '$php_errormsg'");
// mechanizm ten działa dla wszystkich wyrażeń, nie tylko dla funkcji:
$value = @$cache[$key];
// spowoduje niewyświetlenie powiadomienia, jeśli nie istnieje wpis do tablicy o
indeksie $key.
?>
</programlisting>
</informalexample>
</para>
<note>
<simpara>
Operator @ działa tylko na wyrażeniach. Tłumacząc to łopatologicznie: jeśli
da się pobrać wartość czegoś, można postawić operator @ przed tym czymś.
Zgodnie z powyższą regułą, można postawić @ przed zmiennymi, wywołaniami
funkcji, instrukcjami <function>include</function>, stałymi, itp. Nie można
stawiać @ przed definicjami funkcji bądź klasy, lub strukturami
warunkowymi, takimi jak <literal>if</literal> lub
<literal>foreach</literal>, itd.
</simpara>
</note>
<simpara>
Zobacz także <function>error_reporting</function>.
</simpara>
<warning>
<para>
Obecnie operator kontroli błędów "@" wyłączy wyświetlanie powiadomienia
o błędzie nawet dla błędów krytycznych, które przerwą wykonywanie skryptu.
Oznacza to, że jeśli użyjesz tego operatora przed wywołaniem funkcji, która
jest nieosiągalna lub ma literówkę w nazwie, skrypt przerwie pracę
nie powiadamiając dlaczego.
</para>
</warning>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.execution">
<title>Operatory Wykonania Polecenia Systemowego</title>
<para>
PHP posiada jeden operator wykoania polecenia systemowego: apostrof wsteczny
(``). Zauważ że jest to coś innego niż apostrof zwykły! Zawartość apostrofu
wstecznego zostanie wykonana jako polecenie systemowe. Wynik polecenia
zostanie zwrócony (tzn. nie będzie wysłany do przeglądarki tylko będzie
dostępny do przypisania do zmiennej).
<informalexample>
<programlisting role="php">
$output = `ls -al`;
echo "<pre>$output</pre>";
</programlisting>
</informalexample>
</para>
<note>
<para>
Operator ten nie działa kiedy <link
linkend="ini.safe-mode">safe mode</link> jest włączony.
</para>
</note>
<para>
Zobacz też <function>system</function>,
<function>passthru</function>, <function>exec</function>,
<function>popen</function>, and
<function>escapeshellcmd</function>.
</para>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.increment">
<title>Operatory Inkrementacji i Dekrementacji</title>
<para>
PHP obsługuje te operatory w stylu języka C.
</para>
<table>
<title>Operatory Inkrementacji i Dekrementacji</title>
<tgroup cols="3">
<thead>
<row>
<entry>Przykład</entry>
<entry>Nazwa</entry>
<entry>Opis</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
<entry>++$a</entry>
<entry>Pre-inkrementacja</entry>
<entry>Najpierw zwiększa wartość $a o jeden, potem zwraca $a.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a++</entry>
<entry>Post-inkrementacja</entry>
<entry>Najpierw zwraca $a, potem zwiększa $a o jeden.</entry>
</row>
<row>
<entry>--$a</entry>
<entry>Pre-dekrementacja</entry>
<entry>Najpierw zmniejsza wartość $a o jeden, potem zwraca $a.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a--</entry>
<entry>Post-dekrementacja</entry>
<entry>Najpierw zwraca $a, potem zmniejsza $a o jeden.</entry>
</row>
</tbody>
</tgroup>
</table>
<para>
Prosty skrypt przykładowy:
<informalexample>
<programlisting role="php">
<?php
echo "<h3>Post-inkrementacja</h3>";
$a = 5;
echo "Powinno być 5: " . $a++ . "<br>\n";
echo "Powinno być 6: " . $a . "<br>\n";
echo "<h3>Pre-inkrementacja</h3>";
$a = 5;
echo "Powinno być 6: " . ++$a . "<br>\n";
echo "Powinno być 6: " . $a . "<br>\n";
echo "<h3>Post-dekrementacja</h3>";
$a = 5;
echo "Powinno być 5: " . $a-- . "<br>\n";
echo "Powinno być 4: " . $a . "<br>\n";
echo "<h3>Pre-dekrementacja</h3>";
$a = 5;
echo "Powinno być 4: " . --$a . "<br>\n";
echo "Powinno być 4: " . $a . "<br>\n";
?>
</programlisting>
</informalexample>
</para>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.logical">
<title>Operatory Logiczne</title>
<table>
<title>Opearotory Logiczne</title>
<tgroup cols="3">
<thead>
<row>
<entry>Przykład</entry>
<entry>Nazwa</entry>
<entry>Opis</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
<entry>$a and $b</entry>
<entry>I</entry>
<entry>&true; jeśli zarówno $a jak i $b są &true;.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a or $b</entry>
<entry>Lub</entry>
<entry>&true; jeśli $a lub $b jest &true;.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a xor $b</entry>
<entry>Wyłacznie-Lub</entry>
<entry>&true; jeśli $a lub $b jest &true;, ale nie jednocześnie.</entry>
</row>
<row>
<entry>! $a</entry>
<entry>Nie</entry>
<entry>&true; jeśli $a nie jest &true;.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a && $b</entry>
<entry>I</entry>
<entry>&true; jeśli zarówno $a jak i $b są &true;.</entry>
</row>
<row>
<entry>$a || $b</entry>
<entry>Lub</entry>
<entry>&true; jeśli $a lub $b jest &true;.</entry>
</row>
</tbody>
</tgroup>
</table>
<simpara>
Operatory "or" i "and" mają inny priorytet niż "||" i "&&" i właśnie z tego
powodu w PHP są dwa rodzaje operatorów "lub" i "i". (Zobacz
<link linkend="language.operators.precedence">Priorytety Operatorów</link>.)
</simpara>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.precedence">
<title>Priorytety operatorów</title>
<para>
Priorytet operatora określa, jak "silnie" operator wiąże ze sobą dwa stojące
obok niego wyrażenia. Na przykład, w wyrażeniu <literal>1 +
5 * 3</literal>, wynik wynosi <literal>16</literal>, nie
<literal>18</literal> ponieważ operator mnożenia ("*") ma wyższy priorytet
niż operator dodawania ("+"). Za pomocą nawiasów można zmieniać priorytet
działań według reguł arytmetyki. Na przykład: <literal>(1 + 5) * 3</literal>
jest równe <literal>18</literal>.
</para>
<para>
Poniższa tabela zawiera priorytet operatorów, od najniższego priorytetu na
górze.
<table>
<title>Priorytety operatorów</title>
<tgroup cols="2">
<thead>
<row>
<entry>Powiązanie</entry>
<entry>Operator</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>,</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>or</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>xor</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>and</entry>
</row>
<row>
<entry>prawe</entry>
<entry>print</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>
= += -= *= /= .= %= &= |= ^= ~= <<= >>=
</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>? :</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>||</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>&&</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>|</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>^</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>&</entry>
</row>
<row>
<entry>bez powiązania</entry>
<entry>== != === !==</entry>
</row>
<row>
<entry>bez powiązania</entry>
<entry>< <= > >=</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry><< >></entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>+ - .</entry>
</row>
<row>
<entry>lewe</entry>
<entry>* / %</entry>
</row>
<row>
<entry>prawe</entry>
<entry>! ~ ++ -- (int) (double) (string) (array) (object) @</entry>
</row>
<row>
<entry>prawe</entry>
<entry>[</entry>
</row>
<row>
<entry>bez powiązania</entry>
<entry>new</entry>
</row>
</tbody>
</tgroup>
</table>
</para>
</sect1>
<sect1 id="language.operators.string">
<title>Operatory Łańcuchowe</title>
<simpara>
W PHP są dwa operatory operujące na łańcuchach znaków (stringach). Pierwszym
z nich jest operator konkatenacji (połączenia) ('.'), który zwraca łańcuch
będący połączeniem zawartości lewego i prawego operandu. Drugim z nich jest
operator przypisania konkatenacyjnego ('.='), który dołšcza zawartość
wyrażenia stojacego z prawej strony do zmiennej stojacej z lewej strony.
Zobacz także <link
linkend="language.operators.assignment">Operatory Przypisania</link>.
</simpara>
<para>
<informalexample>
<programlisting role="php">
$a = "Witaj ";
$b = $a . "Świecie!"; // teraz $b zawiera ciąg "Witaj Świecie!"
$a = "Witaj ";
$a .= "Świecie!"; // teraz $a zawiera ciąg "Witaj Świecie!"
</programlisting>
</informalexample>
</para>
</sect1>
</chapter>
<!-- Keep this comment at the end of the file
Local variables:
mode: sgml
sgml-omittag:t
sgml-shorttag:t
sgml-minimize-attributes:nil
sgml-always-quote-attributes:t
sgml-indent-step:1
sgml-indent-data:t
sgml-parent-document:nil
sgml-default-dtd-file:"../../manual.ced"
sgml-exposed-tags:nil
sgml-local-catalogs:nil
sgml-local-ecat-files:nil
End:
vim600: syn=xml fen fdm=syntax fdl=2 si
vim: et tw=78 syn=sgml
vi: ts=1 sw=1
-->
