Assalamualaikum
w.w.
Manaruihkan curito nan kapatang, ambo cubo
mncukiakan namo nagari-nagari Minangkabau nan tamasuak wilayah
Rantau. Bahan juo dari buku Budaya Alam Minangkabau, Drs Zulkarnaini
dan buku Budaya Alam Minangkabau,Yulfian
Azrial.
Mohon maaf kok ado kasalahan, tolong peloki kok ado
nan kurang, nan kaliru atau nan batuka, dan tarimkasih labiah dahulu. Arsip
message ko ambo simpan di http://www.angelfire.com/id2/adyan
Minangkabau tardiri dari Luhak dan Rantau
Wilayah rantau Minangkabau disabuik Rantau nan Tujuah
Jurai
- Rantau
Kampar
- Rantau
Kuantan
- Rantau Duobaleh
Koto
- Rantau Cati nan
Batigo
- Rantau
nan Sambilan
- Rantau Tiku
Pariaman
- Rantau
Pasaman
Rantau Tanahdata
-
Ujuang Darek Kapalo Rantau, rantau nan palik dakek ka
Luhak
Anduriang, Kayu Tanam, Guguak Kapalo Hilalang, Sicincin,
Toboh, Pakandangan, Duo kali Sabaleh anam Lingkuang, dan Tujuah Koto Sungai
Sariak.
- Rantau Kuantan, Rantau nan
kurang Aso Duopoluah
-
Aliran Batang Kuantan
disabuik juo sungai Indragiri atau Batang Caranti, dan batang
Kampar di muaronyo. nan bahulu di batang
Palangki (sawahlunto) dan batang Sinamar
(payokumbuah), batang Ombilin (danau singakarak)
dan batang Bangkaweh jo batang Melano di Pariangan Padangpanjang. Kamungkinan
malalui Batang Kuantan ko lah kadatangan niniak muyang urang minangkabau,
dan malalui jalan pulo iko datang bahayo mangancam dari Mojopahit. Akhianyo
malaui sungai ko pulo urang Tanahdata marantau mampalaweh nagari.
- Ampek koto di Hulu, Lubuak
Ambacang
- Limo koto di Mudiak, Lubuak
Jambi
- Limo koto Lubuak Ramo, Ramo
- Tigo koto di Tangah, Taluak
- Ampek koto di Hilia, Caranti
- 4+5+5+3+4, 19 koto.
- Nagai lain dalam rantau ini, Gunuang Koto,
Benai, Pangian, Basra, Sitanjua, Kopa, Taluak Ingin, Inuman, Surantiah,
Taluak Rayo, Simpang Kulayang, Air Molek, Pasia Ringgit, Kuantan, Talak
Mamak dan Kuala Enok
- Rantau Duobaleh Koto, di
aliran Batang Sangie antaro Lubuak Gadang jo
Sungai Dareh.
-
- Janjang Tuo, yaitu Bukik Sabalah, anak tanggo
partamo dari darek ka arah Batang
Hari
- Katitiran di ujuang tanduak, anak timang-timangan, babapo
ka mudiak, baibu ka hilia. Yaitu Siaua.
- Pusek Jalo Pumpunan Ikan, yaitu Sungai
Langsek
- Janjang Bonsu, yaitu Muaro Takuang sabagai anak
tanngo panghabisan dari darek ka rantau
- Rantau Cati nan Batigo
atau Rantau Batanghari Pucuak Jambi Sambilan Lurah, nan talatak dari Lubuak
Ulang Aliang sampai ka Tanjuang Simalidu.
- Siguntur, bakeh karajaan DarmaĮraya saisuak
- Sitiuang
- Koto Basa
Katigo Rajo nagariko nan disabuik Cati nan
Batigo
- Rantau Pasisia atau Rantau Banda
Sapuluah
Batang Kapeh, Kuok, Surantiah, Ampiak Perak, Kambang,
Lakitan, Punggasan, Aia Haji, Painan-Banda-Salido, tarusan, Tapan, Lunang,
Salaut, Indopuro.
Disiko basobok jo salah satu tapal bateh Minangkabau, yaitu
Taratak Air Hitam
- Kubuang Tigobaleh, Muaro Labuah,
Kurinci
catt: tamasuak rantau Tanahdata nan paling dakek, dari
Sumpur Kudus, taruih ka Talawi, Sawahlunto, Solok, taruih ka Padang.
Rantau Agam
alah dicatat nagari nan mulai diunyi Biaro diantaro nan
ampek-ampek angkek. Kamudian dari Sianok dan Koto Gadang, taruih ka Lawang Tigo
Balai, Matua dan Palembayan, taruih ka nagari sakuliliang Danau Maninjau.
salanjuiknyo:
Rantau Tiku
Pariaman
- Arah Maninjau Sapuluah Koto, taruih ko Duobaleh Koto,
Sungai Garinggiang, Gasan, Tiku, Cimpago, Ulu Banda, Limo Koto Kampuang Dalam,
Piaman Sabatang Panjang dan Malai Sabatang Panjang
Rantau Pasaman
- Arah Pasaman kini, Kumpulan, Ganggo, Kinali, Sundatar,
Tiagan dan Sasak, Lubuak Basuang, Tiku
- Arah Utara, dari Sasah taruik ka Kinali, Parik
batu, Kotobaru, Padang Tujuah, Aua Kuniang, Lubuak Pudiang, Aia Gadang,
Sontang, Muaro Kinawai, Sungai Aua, Ujuang Gadiang, Parik, Aia Bangih.
- Arah Utara agak ka dalam, Panti, Lubuak Sikapiang, Bonjol,
Talu, Kumpulan
catt: alun saluruahnyo nagari-nagai disabuikkan. cuma
manunjuakkan arahnyo. Jadi rantau Agam adolah saluruah kab. Pasaman kini dan
bagaian utara kab. Padang-Pariaman kini.
Rantau Limopuluahkoto
Rantau Kampar maliputi daerah aliran
sungai Kampir Kiri dan Kampar Kanan, di prov Riau kini. Dari hulu batang Kampar
diperbatasan, disabuik Pintu Rajo Hilia, sampai patamuan Kampar Kiri jo
Kampar Kanan di hilir Taratak Buluah, disabuik Pincuran Mudiak. Itulah
rantau Limopuluah Koto, nan disabuik juo Bandaharo nan
Ampekpuluah-Ampek.
- Kampar Kanan
- Di Ulak, Koto nan Anam jo Limo Koto
Bangkinang
- Koto nan Anan
- Pangkalan Kotobaru
- Koto Alam
- Tanjuang Pauah
- Tanjuang Balik
- Mangilang
- Gunuang Malintang
- Limo Koto Bangkinang
- Kuok
- Bangkinang
- Salo
- Aia Tirih
- Rumbio
- Kampar Kiri
- Ludai
- Ujuang Bukik
- Gunuang Sahilan
- Lipek Kain
- Kuntu, Iko bakeh karajaan Malayu kuno saisuak.
masuak nenek muyang awak juo.
- Sanggan
| |