Assalamualaikum warahmatullah wabarakatuh.

Dunsanak kasadonyo, iyo ibo jo bangih hati hati awak mandanga berita aib dari kampuang 
awakko, walau di tampek lain masih jauah dari labiah sahinggo dek labiahnyo bagi 
urangnyo lah ndak masalah pulo lai. Awak iyo masih basyukur, masih diagiah parasaan 
nan bana dek Allah sarupo malu, heran, bangih  kalau tadanga nan salah jo nan senjang, 
contohnyo sajo anak urang nan manumpang sikola katampek awak sajo nan dipaso batuka 
akidah, bangih jo heboh gadang awak. Dan dari situ pulo awak tau halko lah tajadi juo 
di tampek lain, tapi ndak saheboh awak. Tapi awak tantu buliah juo heran, baa masalah 
jua bali zina ko ndak dari dulu diekspos urang awak, nan dimulai sajak awal kalua rok 
mini tahun 70an dulu. Padohal awak lah tau juo hukuman zina dalam agama awak labiah 
barek dari mancilok pitih bakaruang-karuang. 

Iyolah rang awak, tabuktilah sudah dipiciak urang tanyato iyo labiah sakik, kok 
dibaliak ka carito lamo awak (mancabiak baju di dado tantang sifat rang awak 
http://groups.yahoo.com/group/RantauNet/message/5092) diekspos urang baru heboh. Dalam 
masalahko walau malu kada awak nan tasuruak disingkok-an urang, paralu juo awak 
basyukur ado baritako, untuak awak dalam mancaliak diri awak sabananyo, kalau ndak 
disabuik tantu haniang sajo, hinggo awak ndak tau bahaso awak bapanyakik. Ado nan aneh 
dalam masalah ko, apakah dek kebebasan pers hinggo beritako dinasionalkan, atau dek 
adat awak nan basangkuik Islamko, atau hanyo samacam gebrakan aparat dalam 
menyalasaian masalah masyarakat. Manga berita aib di kampuang awakko kok manarik bana, 
walau banyak bana nan labiah dari awak. Tapi lah jaleh beritako mambuek awak berang, 
bukan ka urang nan mambaritokannyo tapi  ka keadaan nan tajadi di kampuang awaktu. 
Wajar kalau awak banyak nan bangih dalam masalahko, kalau ndak mangana nan bana dan!
 hanyo manuruikaan raso berang iyo bisa tajadi bantuak nan dunsanak sadonyo sabuikkan. 
Kalau ditanyo ka ambo mungkin iyo ado taniek nan buruak di ambo, nak dapek aidslah 
para pezina tu, dikutuak jo panyakik nan takutuak. Ambo satuju jo pandapek dunsanak 
nan lain manga ndak awak pakuek sajo akidah awak jo dunsanak awak dalam manantang 
akidah sasek jo karajo aib-aib tu, iko tantu batua, karano memang sagalo harus dimulai 
dari bawah dulu. Tapi disitu pulolah dituntuik raso tangguang jawab umat/awak basamo 
walau ndak ado nan tajadi dalam kaluarga awak, jadi memang iyo ndak sakadar mancagah 
raso malu awak sajo, karena akibaiknyo saketek banyaknyo katurunan awak suatu wakatu 
kanai gatah juo.

Kalau diambiak palajaran dari siko nan basangkuik jo adat, katiko lah tajadi sarupo 
iko, tanyato baru taraso di awak, adat Minang yo talalu rancak untuak awak, hinggo 
ndak suai lai. Katiko paga agamo ndak diacuahkan lai alias urang ndak religius lai 
hinggo sanksi agamo atau sangsi adat batuka jo sangsi hukum, kironnyo sangsi hukum nan 
dipicayoko sifaiknyo bafluktuasi pulo.

Prostusi di kampuang awak, ndak hanyo manyemba nan dibawah sajo tapi banyak juo nan di 
ateh, tapi mungkin dek caronyo nan profi dan rapi ndak ado nan sampai tajariang, 
paliang kurang ndak heboh. Nan heboh kan kalau nan marakyattu.
Makin marakyatnyo urusan zina tu mungkin juo dek hukum ekonomi juo, samakin tinggi 
permintaan tantu barang nan tasadio samakin harus banyak. Biasonyo barangtu hasil 
import sajo, tapi dek permintaan samakin tinggi dan hiduk makin susah juo tantu tapaso 
memakai barang dalam negeri sendiri, kalau ndak banyak nan kamambali lai kamungkin 
urang namuah bajojo sajo.

Manuruti ambo istilah tuna (Wanita tuna susila) disiko ndak tapek lai karano talalu 
manis untuak karajo buruaktu, labiah tapek wanita tak bersusila, wanita penjaja seks 
atau wanita jalang sarupo dalam carito dijaman balai pustaka. Kalau awak kaji 
sabab-sabab manga tajun baragam pulo. Manjadi WTS dek dialasankan untuak mambali bareh 
atau susu anak, ambo indak yakin. Batua juo alasan untuak pambali gincu, sapatu, tas, 
telepon ganggam nan bamerek lua nagari. Tapi itu hanyo sakadar untuak malapehan salero 
apo nan babaun lua nagaritu wah, karano itu nan moderen keceknyo. 
Ado juo mulo-mulo akibat pagaulan bebas, kecelakaan, sudahtu tajarumuih, sudahtu lah 
payah untuak kalua. Namun dari sadonyo itu, tajun ka prostitusi manuruik ambo labiah 
tapek hanyo dek akibaik lanjutan sajo. Agamo nan ditampuangnyo dari ranggaek, dari 
lingkungan, yo lah kurang bana, ditambah sikap permisif urang gaek dilangkoki jo adat 
nan lah lungga alias kontrol masyarakat indak ado lai, dan dipajadi pulo dek hiduik 
susah. Mako langkaplah semuanya.

Prostitusi manuruik sajarah iyolah karajo (usaho) manusia nan paliang tuo. Dima-dima 
jadi masalah ndak di Barat ndak di Timur. Kalau awak baco dan danga berita, misalnyo 
di Japang banyak anak sikola nan sangajo manjua diri untuak sakadar pambali sipatu 
bamerek, atau di Rusia dengan alasan untuak mambali mode dari barat, atau labiah parah 
pulo lai di Ukraina nan anak gadihnyo banyak nan bacito-cito jadi Prostitusi supayo 
bisa pai ka Barat. 
Kalau di dunia Barat kebanyakan nan tajarek di dunia prostitusiko, ko tantu indak 
tamasuak nan sukarela doh, kebanyakan anak mudo nan alah tajarek dek narkotik/ubek 
bius/sabu-sabu, dek tasasak untuak pambali ubektu, mako tantu prostitusi adolah salah 
satu jalan untuak itu, dan tidak jarang pulo iko di sangajo dek para mafia untuak 
malakukan galehnyo, dengan caro manjarek para remaja supayo kecanduan

Nan bisa awak ambiak dari contoh-contoh ko adolah antaro lain, nan di negara maju 
mungkin dek ulah mode, tiru-tiruan, urang mancubo awak nan mancubo pulo, kok di negara 
nan manangah yo dek ulah maningadah ka ateh sajo, mungkin juo dek ulah globalisasi 
kecek urang sahinggo apo nan tampak di barat tu elok, rancak dan indah sajo sadonyo, 
sahinggo untuak mancapainyo mako ditampuahlah sagalo caro. Kok nan sakik hiduik tu mah 
katonyo dek sakiknyo mako coitu. 

Kalau awak simak pulo di Jawa, misalnyo di Sragen jo gunung Kemukusnyo, malah dunia 
maksiatko kabanyo majadi pandapatan pemerintah daerahnyo melalui retribusi, baco 
MajalahForum Edisi Tahun VIII no.49 19 Maret 2000, sayang indak bisa dicigok lai 
diinternet, tapi kok ado nan alun mambaco dan baniaik nan mambaconyo bisa ambo fwdkan. 
Konon urang nan baziarah ka makam pangeran Samudra di bukik Kemukus, nan tantu sajo 
mambaia karicih retribusi masuak kasinan, akan kurang samparono kalau indak bazina 
disinan doh, …Nauzubillah.  Dan nan manyakik bagi awak nan panjago kubua tuo alah haji 
pulo baliau dek mambaco doa di situ. Kalau iko di kaji mungkin indak ado hubungannyo 
jo awak doh, tapi paralu juo awak ambiak sebagai pelajaran. Maaaf sajo ambo indak 
mambukak kada urang ko doh, tapi adolah sabagai contoh dek lamahnyo aparat, kontrol 
masyarakat dan lingkungan sekitarnyo, dek ulah ditolerir dari dari dulunyo mako kini 
tantu indak mungkin/atau akan susah malarangnyo. Alasannyo banyak na!
n tasangkuik hiduiknyo jo praktektu. Awak nan takuik kalau hal sarupo iko kalau indak 
capek awak atasi, mako lamo-lamo akan bisa juo nagari awak mangarah kasitu . Jadi 
untuak itu ambo mahimbau awak sadonyo marilah kito mulai.

Saran-saran nan kamungkin untuak paambek maksiat diantaronyo, tantunyo bak kecek mamak 
Dave Saib mulailah dari lingkungan awak dulu. Awak mulai dari diri awak, urang rumah 
awak, anak jo kamanakan awak, suku awak, kampuang awak, dstnyo.
1. Kontrol dipaketat :
a. Kontrol rang gaek atau niniak mamak 
Kalau ado nan babuek jangga/salah indak salah kalau awak kecekkan ka mamak, ninik 
mamaknyo atau urang nan disaganinyo, sabalun masalahko lapeh ka nan rami, karano awak 
samo tau hukum masyarakat tantu labiah kejam misalnyo dikuciakan sajo alah mambuek 
kalimpasiangan.
Dikecekkannyo kamamaknyoko bisa labiah mangkuah karano dunia yolah dakek ka kiamaik, 
anak lah banyak palawan ka urang gaeknyo, hinggo ranggaek kinilah banyak takuik jo 
anaknyo sorang, disampiang dek talalu sagan ka anaknyo ndak talok managahannyo lai. 
Caro bodoh mandidik anak jo mampalakuan sagalo kandak anak nan tanpa selektif akhianyo 
manjadi budaya permisif, paralu ditinggakan.
Alasan maapa tampek kawan apolai sampai bamalam paralu juo disalidiki, kawan nan ma, 
dima alamatnyo, lai saulah parangai kawannyo, dsbnyo. Anak mudo kini memang pareman, 
untuak itu awak salaku urang gaek/mamak harus labiah pareman pulo handaknyo, jan 
sampai awak mudah sajo diparemani anak/kamanakan.
Bagi nan bakamanakan di kampuang tantu ado rancaknyo acok juo pulang kampuang atau 
diparingek-i kalau rawan tagaliciak, atau dibaok bana kamanakantu untuak basikola. 
Piliahkan sikola nan ndak ado/banyak pangaruah paremannyo. Bagi anak kamanakan nan 
kost, ditompangkan jaleh-jaleh kaurang punyo rumah atau acok juo dijanguak ka 
pondokannyo.

b. Kontrol masyarakat/adat
Dalam rangko amar makruf nahi mungkar ndak salah kalau ado karajo salah nan nampak di 
mato awak sarupo judi zina awak laporkan ka aparat/polisi untuak ditindak. Untuak Buya 
ndak ado salahnyo karajo salahko disindia jo macam-macam caro ditiok pangajian, baiak 
di wirid kaum ibu/bapak atau anak mudo. Wirid anak mudo dihiduikkan baliak, temanyo 
salain urusan tujuan hiduik, moral, salain itu diisi juo jo nan padek-padek untuak 
manunjang baka maso depannyo. Ndak dipungkiri kiniko, banyak anak-anak nan agak lamah 
maraso bosan basikola dan maraso kabua pulo mancaliak maso depannyo. 
Karano aparat lah manawarkan pulo manangani aibko, bereaksilah  awak jo sangsi adatlai 
kalau ado nan babuek salah. Kalau nan zina kinitu (atau nan manggaleh ubek biustu) baa 
kalau diagiah sangsi batingkek mulo-mulo disabuik-an namonyo sajo dulu, sudahtu 
pasfotonyo, sudahtu sabuik-an ranggaeknyo, kalau mada juo kapalang barandam nak malu 
bana sabuik-an sukunyo, kalau ndak juo, baru kampuangnyo. Caro bantuak ko alun 
manga-manga jo syariat Islam lai.
Jan ragu pulo awak jo HAM tu karano di Inggrispun sebagai contoh alah dikarajokan 
urang juo mampublikasikan urang nan babuek jaek (urang nan manyaalahgunokan anak-anak) 
dikoran, sahinggo sipelaku dek maraso malu sampai bunuah diri bagai.
Sukses sangsi nan kini manantuan salanjuiknya, kalau ndak kareh dari kini bisa 
batea-tea nantinyo. Kapado nan punyo wewenang tolonglah pacapek Ranperdatu jadi PERDA, 
jan ditunggu-tungu juo lai, beko matah pulo baliak.

2. Tampil beda
Dalam bapakaian untuak urang rumah jo anak padusi awak, paralu juo dikomentari kalau 
pakaiannyo ndak patuik dibaok katampek nan rami. Nan heran awak, gaya urang 
baiak-baiak kini ndak bisa bana dibedakan jo urang ndak indak elok lai, samo sajo 
gayanyo. Antah sia nan mampangaruhi sia. Urang baiak-baiak tantu ndak kabapakaian 
maniru prostitusi doh, karano awak tau, ndak prostitusi sajo nan dilarang, 
bagaya/bapakaian menyerupai prostitusi juga dilarang dalam Islam misalnyo bacukua alis 
mato (dari sebuah Hadis), bamikap sampai 2 kilo, 10 meter lah tabaun minyak arunnyo, 
dll. Kalau gaya ndak juo dibedakan, tantu mereka seakan dapek angin, dan itu barati 
manyokong.
Walau pakaian jadi nan indak patuik banyak dijua, indak salah awak galakkan/modekan 
baliak bapakaian sopan nan anggun/elegan tarutamo nan padusi, nan akan manandokan 
sabagai wanita baiak-baiak. Nan ma nan bapakaian indak patuik, paralu disapo.

3. Pasan jo nasihaik dari rantau
Bagi sanak awak nan dirantau kalau pulang kampuang atau lewaik surek, ndak salah kalau 
dipasankan hati-hati jo trik-trik nan mangicuah atau mampadayo jaman kini nan lah 
mulai pulo masuak-ka kampuang awak, mulai dari mancari tanago padusi gadih untuak 
karajo di restoran di Batam dan kep. Riau misalnyo atau ka Malaysia. Nan iko malahan 
nan manggaritih awak, kadang-kadang sato pulo urang kampuang jadi calonyo. Trik 
lainnyo (ko memang indak ado hubungan jo topik awakko doh) mangalipekaan pitih, 
disuruah mangirim pitih takaja melalui rekening ndak dikenal dengan apopun alasannyo, 
cek dulu kabanarannyo; manuka barang ameh/ringgik ameh alias ganti model atau tuka jo 
batu cincin nan kiramaik/mata uang arab; atau urang ndak dikenal takaja manyalang 
pitih diganti jo cincin misalnyo, dan banyak juo nan lain. Sebahagian urang kampuang 
awak memang masih bodoh, mudah dikicuah urang, iko paralu awak sadari.

4. Jan tiru-tiruan. Sahubuangannyo jo otonomi, sado nagari balomba-lomba nak manjua 
nagarinyo jo pariwisata. Atau memang kalau ka dibuka juo, jan sakali kasadonyo, cukuik 
nan ado dulu, karano alun sado masyarakat awak siap mentalnya  manarimo pariwisata. 
Bisa jadi ndak si turis nan kamaniru budaya awakdoh, anak nagari nan kamaniru gaya si 
turistu. Ingek juo untuak daerah wisata/taman-taman dibuek satabukak mungkin, jan 
dibuek basamak nan maundang raso romantis. Sudahtu palakukan jam bukak/tutuiknyo, alun 
bakalam lai lah harus batutuik.

5. Basugirolah untuak mampalakian anak kamanakan nan alah cukuik umua, dan batamu 
jodohnyo, atau pajodohkan kalau alah patuik rasonyo, apolagi kalau ndak ado nan 
mangawasinyo, tarutamo bagi nan rawan tagalincia.

6. Bapikia dulu saribu kali kalau anak/kamanakan padusi awak dilamar urang lua, 
terutama nan lain akidahnyo, walau bajanji masuak Islam dulu, baru kawin. Tugeh awak 
paliang kurang sato manyalamaikkan akidahnyo.

7. Mampakuek akidah.
Karajoko ndak hanyo karajo guru mangaji tapi karajo awak sadonyo, dimulai dari awak 
sebagai rangtuo, kaji nan ditarimo dari rangtuo dulu lah ndak cukuik, paralu ditambah 
melalui buku-buku agama nan suai pulo jo tuntutan jaman nan makin jahiako. Tugeh 
rangtuo manyampaikan ka anak/kamanakan awak surang, samakin capek diajaan samakin 
rancak. Kecek urang, kalau lah dari ketek anak lah diaja jo agamo atau diajari jalan 
nan bana, kalau lah gadang kok nyampang tasasek jalan bana, paliang kurang lai tau nyo 
jalan pulang.

8. Maningkekkan pandidikan
Sikola nan padek ketrampilan nan batua-batua baguno dibangun di kampuang-kampuang, 
supayo anak kamanakan awak ndak paralu pai ka kota gadang, tampek nan rawan maksiat 
nan alun katalok jo mental nyo, apolai kalau indak ado nan maawasinyo 

Sakian dulu dari ambo, mohon maaf dek panjang bana curito ambo dan juo kok ado nan 
indak tapek dalam panyampaian ambo, 

wabillaahi Taufiq wal Hidaayah
Wassalamualaikum warahmatullah wabarakatuh


Sutan Sati Batuah
Subarang tabek maco




------------------------------------------------------------
Bergabunglah dengan Free Email @mimbarminang.com
Klik berita terbaru ranah minang di http://www.mimbarminang.com

RantauNet http://www.rantaunet.com

Isikan data keanggotaan anda di http://www.rantaunet.com/register.php3
===============================================
Mendaftar atau berhenti menerima RantauNet Mailing List di
http://www.rantaunet.com/subscribe.php3

ATAU Kirimkan email
Ke/To: [EMAIL PROTECTED]
Isi email/Messages, ketik pada baris/kolom pertama:
-mendaftar--> subscribe rantau-net [email_anda]
-berhenti----> unsubscribe rantau-net [email_anda]
Keterangan: [email_anda] = isikan alamat email anda tanpa tanda kurung
===============================================

Kirim email ke