Assalaamu'alaikum wa rahmatullaahi wa barakaatuhu Manolah angku mudo Nofend Suta Mudo,
Dek alah dimuek baliak carito Pangajian Di Musajik Gurun no 13 tu, dan sabanano agak basambuang jo nan nomor 14, mako ambo kopian pulo baliak nan nomor 14 sarupo dibawahko, nan sabanano alah panah di lapeh ka palanta baitu sudah ditulih dulu. Wassalamu'alaikum Lembang Alam PANGAJIAN DI MUSAJIK GURUN (14) ANAK DIPANGKU KAMANAKAN DIBIMBIANG ’Awak disuruah dek Tuhan Allah untuak babuek baiak sarato balaku adia ka satiok umaik jo mukhaluak Allah. Babuek baiak ka karik kirabaik, ka anak ka kamanakan, ka urang banyak, ka mukhaluak Allah. Supayo awak manjadi rahmat di alam nan laweh ko. Indak buliah zalim. Indak buliah balaku indak adia. Firman Allah Ta’ala di dalam surek An Nahl, surek nan aratino labah, surek ka anam baleh ayat 90, sarupo iko bunyino, ‘InnallaaHa ya’muru bil ‘adli wal ihsaani, wa iitaaitzil qurbaa wa yanHaa ‘anil fahsyaai wal munkar wal bagyi ya’izhukum la’allakum tatzakkaruun. Nan aratino, Sungguah Allah manyuruah balaku adia, babuek baiak, baragiah ka kaum karabaik. Dan Tuhan Allah malarang mangarajoan karajo nan keji, nan mungkar sarato durako. Dan Tuhan Allah maagiah palajaran untuak kalian supayo kalian salalu ingek. Ayatko biaso dibacoan angku katik ka panutuik katubah ka duo di ari Jumaaik, untuak manganaan awak, sabagai urang-urang nan bariman supayo ingek taruih pasan sarato parintah Allah untuak balaku adia sarato babuek baiak ko. Ka sia sajo awak musti babuek baiak jo balaku adia? Apo cukuik babuek baiak ka kaluarga dakek awak sajo? Ka anak jo binyi awak sajo? Di lua itu awak acuah tak acuah sajo lai. Pokokno nan jadi urusan cukuik awak jo kaluarga awak sajo. Apo sarupo itu? Bukan baitu. Sabab awak di parintah untuak babuek baiak ka karik jo karabaik. Ka tatanggo di suok kida awak. Tantu sajo ado nan musti di daulu di kudiankan. Ado prioritas bak kecek urang kini, tapi disasuaian jo kamampuan awak, lingkaran nan ka dicaliak-an tu musti di ansua mamparatianno ka lua. Kecek nabi Muhammad SAW, indak disabuik urang bariman kalau awak lalok jo paruik kanyang samantaro tatanggo awak sadang kalaparan dan awak tau kaadaan tatanggo nan sarupo itu, tapi dipabiyaan sajo. Sarupo itu pasan Rasulullah. Indak bariman awak namono kalau sarupo itu kasadaran awak dalam hiduik bamasyarakaik. Tibo di nagari awak ko ado pantun; Kaluak paku kacang balimbiang Di tampuruang lenggang-lenggangkan Anak dipangku kamanakan dibimbiang Urang kampuang dipatenggangkan Nan dimukasuik dek pantunko alah sabana santiang. Iyo sarupo itu andakno. Tangguang jawab nan mulo-mulo adolah anak awak. Kaluarga awak. Quu anfusakum wa ahlikum naara, kecek Tuhan Allah. Jago diri kalian jo kaluarga kalian dari masuak ka dalam api narako. Paliaroan anak. Pangku sarato dipatangguang jawaban bana kaadaan anak untuak kahidupan sampai ka akhiraikno isuak. Sudah itu kamanakan dibimbiang pulo. Diparatian pulo. Ditunjuak diajai sarato dinasihati pulo. Kok salahno ditunjuak-i, kok lupono dikanaan, kok sasekno dibimbiang ka jalan nan bana. Alah salasai kaji sampai di sinan? Alun. Sudah itu urang kampuang dipatenggangkan pulo. Dipaliaro pulo hubuangan silaturahim awak jo urang sakampuang. Paralu mamparaluan pulo awak jo mareka. Di tenggang pulo kaadaan mareka. Kok no sakik silau manyilau awak. Kok no kamalangan tolong manolong awak. Nan sarupo iko alah sasuai jo caro-caro Islam. Di dalam Islam ditambah pulo lawehno lai ka pasaudaraan saiman. Labiah laweh pulo dari urang sakampuang. Iyo sarupo itu nan diparintahkan dek agamo Islam, supayo awak manjago hubuangan baiak jo sasamo manusia. Hablum minannaas. Supayo awak tolong manolong dalam babuek baiak. Kalau alah tagak nan sarupo itu di tangah suatu masyarakaik, insya Allah awak kamandapeki nagari nan baldatun thayyibatun wa rabbun ghafur. Nagari nan elok, aman, santoso sarato mandapek ampunan sarato palinduangan Allah. Di ayat nan samo alah awak simak bahaso Tuhan Allah malarang awak babuek karajo nan jaek. Jaan sampai awak mangarajoan karajo nan indak tapuji. Nan mungkar sarato durako. Jaan sakali-kali dikarajoan nan sarupo itu. Apo sajo nan dimukasuik jo karajo jaek ko kan lai kasamo jaleh di awak. Karajo nan dilarang Tuhan Allah awak mangarajoanno. Jaan manciluik. Jaan mampitanah. Jaan mangicuah. Jaan marampok arato urang. Jaan bazina. Jaan minum khamar. Jaan mabuak-mabuak. Jaan baampok. Jaan mandurako. Jaan zalim. Jaan aniayo. Inda-an karajo nan sarupo itu. Di ciek-an Tuhan Allah parintah untuak babuek baiak jo larangan mangarajoan karajo nan indak elok di ayat nan awak kaji di surek An Nahl ayat 90 ko. Tuhan manyuruah awak maambiak palajaran dari katarangan-kataranganko dan jaan andakno awak sampai lupo. Babuek nan baiak-baiak, tinggaan nan indak elok. Sainggo iko pulolah dulu kaji awak. Kok lai mungkin nan kaditanyoan bagai,’ baitu kaji Buya Abidin sakaliko. ‘Bialah ambo mamuloi tanyo Buya,’ kecek Sutan Nangkodoh. ‘Awak di suruah babuek adia, manuruik ayat nan Buya sampaian. Tapi kok tibo di awak bana di palakuan urang indak adia. Babuek zalim urang ka awak. Baa jano awak musti basikap dalam kaadaan nan sarupo itu Buya. Awak tarimo sajo katidak adiaan urang ka awak atau buliah awak manuntuik mambao ba pakaro. Itu sin tanyo ambo no Buya.’ ‘Adia tu musti sabana di tangah-tangah latakno. Adia ka urang, adia ka awak. Jadi kalau awak yakin nan bahaso awak dipalakuan urang sacaro indak adia, buliah awak maajak bapakaro untuak manuntuik kaadilan. Bapakaro sacaro patuik. Kok mungkin bisa salasai sacaro awak samo awak jo elok-elok tantu labiah baiak. Kok paralu urang nan kamangatangahi indak sampai ka pagadilan bana elok juo baru. Kok indak juo mungkin salasai jo sarupo itu buliah awak pai ka pangadilan. Jadi bukan ditanangan sajo katidak adilan urang ka awak tu. Lai faham Nangkodoh du kiro-kiro?’ ‘Faham Buya,’ jawek Sutan Nangkodoh. ‘Di ambo ado lo nan kaditanyoan go Buya,’ kecek Sutan Mantari pulo. ‘Laluanlah, aa pulo du kini,’ kecek Buya Abidin. ‘Di dalam ayat nan Buya tarangan, awak disuruah baragiah ka kaum karabaik. Sia sajo nan tamasuak ka dalam hubuangan karik karabaik ko go Buya? Kamanakan sacaro awak di nagari awak ko sajo atau tamasuak pulo anak dari dunsanak awak nan laki-laki bagai misalno? Nan maa sajo bateh-batehno Buya?. Itu sajo tanyo ambo.’ ‘Karik karabaik nan mulo-mulo adolah nan ado patalian darah. Misalno kamanakan caro awak di Minangkabau. Buliah juo anak dari dunsanak awak laki-laki. Kalau di awak anak pisang namono. Buliah juo dunsanak sapasukuan jo awak kalau caro awak disiko sabab itu masih ado juo sauah basauah patalian darah. Sudah itu biko dunsanak sanagari, urang kampuang nan ka dipatenggangkan bak kecek pantun awak cako. Sudah itu jiran tatangga awak, urang nan badakek-an tampek tingga, caro urang iduik di kota-kota. Sudah itu dunsanak saiman jo awak walaupun awakno bukan urang sakampuang sakalipun. Itulah contoh-contohno karik jo karabaik. Tantu timbua pulo tanyo sasudah itu. Jadi kasadoannotu musti diagiah? Disasuaikan pulo jo kaadaan sarato kaparaluan. Hiduik awak bakalapangan, ado kamanakan awak sulik kahidupanno, mako ka kamanakan ko awak labiah dulu baragiah. Di salingka awak, baiak kamanakan baiak anak pisang indak ado nan mamparaluan katolongan awak dek lai bapunyo kasadono, mako dicaliak pulo urang sakampuang walaupun indak ado sangkuik pauik patalian darah. Urang kampuang awak kirono alah santiang-santiang pulo, indak ado nan mamaraluan tolong dari awak lai, caliak pulo urang di salingka nagari. Indak juo ado nan paralu di tolong dalam sanagari ko, taruihan pulo mancaliak ka lingkaran nan labiah jauah. Baitu caro awak maetong karik karabaik tu. Baa kiro-kiro? Lai tamakan kaji di Mantari du?’ ‘Sakiro-kiro lai tamakan Buya. Tapi ambo uleh pulo tanyo saketek lai. Jadi kalau banyak bana nan paralu disantuni, tapi di awak kamampuan tabateh, nan paliang dakek nan di dauluan. Kan baitu du buya? Kalau baitu antaro kamanakan jo anak pisang misalno, nan maa nan didauluan?’ ‘Dicaliak bana malah kaadaanno. Kalau nan sabana sayuik tipak di kamanakan buliah awak duluan kamanakan. Kalau nan sabana payah tipak di anak pisang, buliah pulo awakno didauluan. Atau dibagi saketek surang. Sabab dalam babuek baiak ko pun paralu juo bijaksana. Saketek agiah bacacah, banyak agiah baumpuak, kan baitu kecek papatah awak.’ ‘Di ambo ado pulo tanyo nan lain Buya. Iko masih bahubuangan jo kaji awak pakan nan lapeh. Buliah ambo tanyoan baliak du Buya?’ giliran Malin Ameh pulo nan ka batanyo. ‘Pakaro aa du Malin? Sabuik-anlah. Di maa pulo indak ka buliah batanyo. Tapi lah tasabuik, malu batanyo, sasek di jalan. Laluanlah Malin!’ kecek Buya Abidin. ‘Pakaro kawin sasuku di nagari awak ko Buya. Nan kecek Buya, kalau diharamkan bana dek adaik kawin sasukutu baarati balawanan adaik jo agamo. Tapi kalau awak mangecek-an indak katuju indak baa doh. Agak kurang jaleh di ambo mukasuikno. Apokoh mangecek-an indak katuju ko bukanno sakadar ka pangganti caro sajo dari ‘maharamkan’ sacaro adaik? Nan ka duo, ado pulo go di urang lain, di nagari lain, nan mangecekan indak amuah kawin sasuku sarupo di awakko. Itu sajo tanyo ambo Buya?’ ‘Tagantuang di niaik awak, Malin. Kalau niaik awak, atau di dalam hati awak iyo nak maharamkan, tapi dikecek-an sajo indak katuju, Tuhan Allah tantu mangatahui. Tapi kalau saluruih-luruih hati awak indak katuju, indak baa doh. Mangecek-an indak katujuko buliah. Rasulullah SAW kalau baliau indak katuju jo sasuatu makanan, indak baliau makan. Walaupun makanan itu halal. Di dalam agamo awak, alah dikaji pakan nan lapeh sia-sia sajo padusi nan indak buliah dinikahi. Nan dilua dari itu, nan disabuik-an ayat 23 surek An Nisaa’ tu, buliah dinikahi. Buliah ko bukanno baarati wajib. Iko contoh ciek lai. Ado anak mudo matah, laki-laki, umua 20 tahun lah ingin nak kawin. Di tangah kampuang ado banyak padusi nan halal untuak dinikahino. Di antarono ado nenek baumua 80 tahun. Nan nenek ko bukan tamasuak golongan padusi nan disabuik-an dek ayat 23 cakotu, aratino tamasuak nan buliah dinikahi anak mudo ko. Baa kiro-kiro? Lai ka amuah anak mudo umua 20 tahun ko manikahi nenek umua 80 tahun? Indak. Indak katuju dino. Buliah no mangecek-an indak katuju? Buliah. Nan kaduo, ado pulo di urang lain aturan indak buliah kawin sasuku sarupo di awak ko ka untuak parbandiangan? Ado. Di urang Tapanuli, urang Mandahiliang indak buliah pulo kawin sa marga. Walaupun marga ko indak jo garih katurunan ibu sarupo di awak. Tapi baitu juo. Lubis jo Lubis indak saliang manikahi, baitu pulo di urang di sinan. Padohal antaro Lubis nan ciek jo Lubis nan lain antah alah di maa di maa sauahno. Indak katuju di urang sinan sabab taraso sarupo masih badunsanak juo lai baru. Indak katuju ko buliah. Baitu kiro-kiro baa agak ati Malin ?’ ‘Alah paham ambo Buya,’ jawab Malin Ameh. ‘Dek Malin Ameh batanyo pakaro kaji pakan nan lapeh, ambo ka batanyo pulo ciek lai Buya,’ kecek mak Marah. ‘Laluanlah Marah!’ ‘Pakaro ‘punah’ Buya. Katiko awak, urang Minangkabau ko indak ado badunsanak padusi. Arato pusako tinggi nan kecek Buya latak-an sajo baliak ka dalam pasukuan, atau diwakafkan. Di urang awak iko nan acok jadi sangketo go Buya. Nan laki-laki di pihak nan punahko ingin nak mambao arato pusako tinggitu ka diagiah-an ka anakno manjadi pusako randah. Baa manuruik pandapek Buya pakaro nan sarupoko?’ ‘Kalau di ambo, alah ambo kecek-an bahaso kalau awak indak bisa managak-an paraturan agamo dalam hal arato pusako tinggitu, dek alah jauah bana jarak ka asa usuano, mako tataplah istiqamah jo aturan nan sarupo itu. Pusako tinggitu indak diwarihi dek urang laki-laki. Sabab kalau ka diwarihi juo, tantu indak kini sajo dikarajoan pambagian nan sarupo itu doh, mustino alah sajak daulu. Pabilo dauluno? Iko nan sulik. Karano pamiliakno jaleh bukan urang laki-laki nan punah tu, nan indak badunsanak padusi tu, mako jaan awakno nan mawarihan ka anakno. Kalau dikarajoanno juo, bagi anakno aratotu samakin jadi indak jaleh posisino, baiak sacaro agamo maupun sacaro adaik. Sabab bukan urang laki-lakiko nan punyo, baa jano ka maagiahan ka anakno.’ ‘Jadi diagiah-an sin ka dunsanak sa pasukuan atau diwakafan, kan baitu jano Buya? Kalau salamo awak iduik diusaoan di awak, hasiano dibao ka rumah anak, baa du Buya?’ ‘Baa kalau diusaoan di awak? Awak nan mauruih arato pusako tinggitu katiko awak masih hiduik, diambiak hasiano, dibao karumah anak awak. Kalau jaleh awak nan mauruih, sudah itu awak nan maambiak hasiano, manuruik pandapek ambo indak baa doh. Sarupo jo conto awak pakan nan lapeh, Danau bukan awak nan punyo. Pai awak mamapeh kian, ikanno dibao pulang untuak anak. Buliah-buliah sajo. Tapi nan danau tatap bukan punyo awak. Baitu kiro-kiro, baa agak ati Marah?’ ‘Kalau ambo sasuai Buya,’ jawek mak Marah. ***** ____________________________________________________________________________________ OMG, Sweet deal for Yahoo! users/friends:Get A Month of Blockbuster Total Access, No Cost. W00t http://tc.deals.yahoo.com/tc/blockbuster/text2.com --~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~ =============================================================== UNTUK DIPERHATIKAN: - Wajib mematuhi Peraturan Palanta RantauNet, mohon dibaca & dipahami! Lihat di http://groups.google.com/group/RantauNet/web/peraturan-rantaunet. - Tulis Nama, Umur & Lokasi anda pada setiap posting. - Hapus footer & bagian tidak perlu, jika melakukan reply. - Email attachment, DILARANG! Tawarkan kepada yg berminat & kirim melalui jalur pribadi. - Posting email besar dari >200KB akan dibanned, sampai yg bersangkutan minta maaf & menyampaikan komitmen mengikuti peraturan yang berlaku. =============================================================== Berhenti, kirim email kosong ke: [EMAIL PROTECTED] Daftarkan email anda yg terdaftar pada Google Account di: https://www.google.com/accounts/NewAccount?hl=id Untuk dpt melakukan konfigurasi keanggotaan di: http://groups.google.com/group/RantauNet/subscribe =============================================================== -~----------~----~----~----~------~----~------~--~---