Assalaamu'alaikum wa rahmatullaahi wa barakaatuhu

Manolah angku mudo Nofend Suta Mudo,

Dek alah dimuek baliak carito Pangajian Di Musajik Gurun no 13 tu, dan sabanano 
agak basambuang jo nan nomor 14, mako ambo kopian pulo baliak nan nomor 14 
sarupo dibawahko, nan sabanano alah panah di lapeh ka palanta baitu sudah 
ditulih dulu.

Wassalamu'alaikum

Lembang Alam

PANGAJIAN DI MUSAJIK GURUN (14)
 
ANAK DIPANGKU KAMANAKAN DIBIMBIANG


’Awak disuruah dek  Tuhan Allah untuak babuek baiak sarato balaku adia ka 
satiok umaik  jo mukhaluak Allah. Babuek baiak ka karik kirabaik, ka anak ka 
kamanakan, ka urang banyak, ka mukhaluak Allah. Supayo awak manjadi rahmat di 
alam nan laweh ko. Indak buliah zalim. Indak buliah balaku indak adia. Firman 
Allah Ta’ala di dalam surek An Nahl, surek nan aratino labah, surek ka anam 
baleh ayat 90, sarupo iko bunyino, ‘InnallaaHa ya’muru bil ‘adli wal ihsaani, 
wa iitaaitzil qurbaa wa yanHaa ‘anil fahsyaai wal munkar wal bagyi ya’izhukum 
la’allakum tatzakkaruun. Nan aratino, Sungguah Allah manyuruah balaku adia, 
babuek baiak, baragiah ka kaum karabaik. Dan Tuhan Allah malarang mangarajoan 
karajo nan keji, nan mungkar sarato durako. Dan Tuhan Allah maagiah palajaran 
untuak kalian supayo kalian salalu ingek. 
 
Ayatko biaso dibacoan angku katik ka panutuik katubah ka duo di ari Jumaaik, 
untuak manganaan awak, sabagai urang-urang nan bariman supayo ingek taruih 
pasan sarato parintah Allah untuak balaku adia sarato babuek baiak ko. 
 
Ka sia sajo awak musti babuek baiak jo balaku adia? Apo cukuik babuek baiak ka 
kaluarga dakek awak sajo? Ka anak jo binyi awak sajo? Di lua itu awak acuah tak 
acuah sajo lai. Pokokno nan jadi urusan cukuik awak jo kaluarga awak sajo. Apo 
sarupo itu? Bukan baitu. Sabab awak di parintah untuak babuek baiak ka karik jo 
karabaik. Ka tatanggo di suok kida awak. Tantu sajo ado nan musti di daulu di 
kudiankan. Ado prioritas bak kecek urang kini, tapi disasuaian jo kamampuan 
awak, lingkaran nan ka dicaliak-an tu musti di ansua mamparatianno ka lua. 
Kecek nabi Muhammad SAW, indak disabuik urang bariman kalau awak lalok jo 
paruik kanyang samantaro tatanggo awak sadang kalaparan dan awak tau kaadaan 
tatanggo nan sarupo itu, tapi dipabiyaan sajo. Sarupo itu pasan Rasulullah. 
Indak bariman awak namono kalau sarupo itu kasadaran awak dalam hiduik 
bamasyarakaik.
 
Tibo di nagari awak ko ado pantun;
 
Kaluak paku kacang balimbiang
Di tampuruang lenggang-lenggangkan
Anak dipangku kamanakan dibimbiang
Urang kampuang dipatenggangkan 
 
Nan dimukasuik dek pantunko alah sabana santiang. Iyo sarupo itu andakno. 
Tangguang jawab nan mulo-mulo adolah anak awak. Kaluarga awak. Quu anfusakum wa 
ahlikum naara, kecek Tuhan Allah. Jago diri kalian jo kaluarga kalian dari 
masuak ka dalam api narako. Paliaroan anak. Pangku sarato dipatangguang jawaban 
bana kaadaan anak untuak kahidupan sampai ka akhiraikno isuak. Sudah itu 
kamanakan dibimbiang pulo. Diparatian pulo. Ditunjuak diajai sarato dinasihati 
pulo. Kok salahno ditunjuak-i, kok lupono dikanaan, kok sasekno dibimbiang ka 
jalan nan bana. Alah salasai kaji sampai di sinan? Alun. Sudah itu urang 
kampuang dipatenggangkan pulo. Dipaliaro pulo hubuangan silaturahim awak jo 
urang sakampuang. Paralu mamparaluan pulo awak jo mareka. Di tenggang pulo 
kaadaan mareka. Kok no sakik silau manyilau awak. Kok no kamalangan tolong 
manolong awak. 
 
Nan sarupo iko alah sasuai jo caro-caro Islam. Di dalam Islam ditambah pulo 
lawehno lai ka pasaudaraan saiman. Labiah laweh pulo dari urang sakampuang. Iyo 
sarupo itu nan diparintahkan dek agamo Islam, supayo awak manjago hubuangan 
baiak jo sasamo manusia. Hablum minannaas. Supayo awak tolong manolong dalam 
babuek baiak. Kalau alah tagak nan sarupo itu di tangah suatu masyarakaik, 
insya Allah awak kamandapeki nagari nan baldatun thayyibatun wa rabbun ghafur. 
Nagari nan elok, aman, santoso sarato mandapek ampunan sarato palinduangan 
Allah.
 
Di ayat nan samo alah awak simak bahaso Tuhan Allah malarang awak babuek karajo 
nan jaek. Jaan sampai awak mangarajoan karajo nan indak tapuji. Nan mungkar 
sarato durako. Jaan sakali-kali dikarajoan nan sarupo itu. Apo sajo nan 
dimukasuik jo karajo jaek ko kan lai kasamo jaleh di awak. Karajo nan dilarang 
Tuhan Allah awak mangarajoanno. Jaan manciluik. Jaan mampitanah. Jaan 
mangicuah. Jaan marampok arato urang. Jaan bazina. Jaan minum khamar. Jaan 
mabuak-mabuak. Jaan baampok. Jaan mandurako. Jaan zalim. Jaan aniayo. Inda-an 
karajo nan sarupo itu. 
 
Di ciek-an Tuhan Allah parintah untuak babuek baiak jo larangan mangarajoan 
karajo nan indak elok di ayat nan awak kaji di surek An Nahl ayat 90 ko. Tuhan 
manyuruah awak maambiak palajaran dari katarangan-kataranganko dan jaan andakno 
awak sampai lupo. Babuek nan baiak-baiak, tinggaan nan indak elok. Sainggo iko 
pulolah dulu kaji awak. Kok lai mungkin nan kaditanyoan bagai,’ baitu kaji Buya 
Abidin sakaliko.
 
‘Bialah ambo mamuloi tanyo Buya,’ kecek Sutan Nangkodoh. ‘Awak di suruah babuek 
adia, manuruik ayat nan Buya sampaian. Tapi kok tibo di awak bana di palakuan 
urang indak adia. Babuek zalim urang ka awak. Baa jano awak musti basikap dalam 
kaadaan nan sarupo itu Buya. Awak tarimo sajo katidak adiaan urang ka awak atau 
buliah awak manuntuik mambao ba pakaro. Itu sin tanyo ambo no Buya.’
 
‘Adia tu musti sabana di tangah-tangah latakno. Adia ka urang, adia ka awak. 
Jadi kalau awak yakin nan bahaso awak dipalakuan urang sacaro indak adia, 
buliah awak maajak bapakaro untuak manuntuik kaadilan. Bapakaro sacaro patuik. 
Kok mungkin bisa salasai sacaro awak samo awak jo elok-elok tantu labiah baiak. 
Kok paralu urang nan kamangatangahi indak sampai ka pagadilan bana elok juo 
baru. Kok indak juo mungkin salasai jo sarupo itu buliah awak pai ka 
pangadilan. Jadi bukan ditanangan sajo katidak adilan urang ka awak tu. Lai 
faham Nangkodoh du kiro-kiro?’
 
‘Faham Buya,’ jawek Sutan Nangkodoh.
 
‘Di ambo ado lo nan kaditanyoan go Buya,’ kecek Sutan Mantari pulo.
‘Laluanlah, aa pulo du kini,’ kecek Buya Abidin.
 
‘Di dalam ayat nan Buya tarangan, awak disuruah baragiah ka kaum karabaik. Sia 
sajo nan tamasuak ka dalam hubuangan karik karabaik ko go Buya? Kamanakan 
sacaro awak di nagari awak ko sajo atau tamasuak pulo anak dari dunsanak awak 
nan laki-laki bagai misalno? Nan maa sajo bateh-batehno Buya?. Itu sajo tanyo 
ambo.’
 
‘Karik karabaik nan mulo-mulo adolah nan ado patalian darah. Misalno kamanakan 
caro awak di Minangkabau. Buliah juo anak dari dunsanak awak laki-laki. Kalau 
di awak anak pisang namono. Buliah juo dunsanak sapasukuan jo awak kalau caro 
awak disiko sabab itu masih ado juo sauah basauah patalian darah. Sudah itu 
biko dunsanak sanagari, urang kampuang nan ka dipatenggangkan bak kecek  pantun 
awak cako. Sudah itu jiran tatangga awak, urang nan badakek-an tampek tingga, 
caro urang iduik di kota-kota. Sudah itu dunsanak saiman jo awak walaupun 
awakno bukan urang sakampuang sakalipun. Itulah contoh-contohno karik jo 
karabaik. Tantu timbua pulo tanyo sasudah itu. Jadi kasadoannotu musti diagiah? 
Disasuaikan pulo jo kaadaan sarato kaparaluan. Hiduik awak bakalapangan, ado 
kamanakan awak sulik kahidupanno, mako ka kamanakan ko awak labiah dulu 
baragiah. Di salingka awak, baiak kamanakan baiak anak pisang indak ado nan 
mamparaluan katolongan awak dek lai bapunyo
 kasadono, mako dicaliak pulo urang sakampuang walaupun indak ado sangkuik 
pauik patalian darah. Urang kampuang awak kirono alah santiang-santiang pulo, 
indak ado nan mamaraluan tolong dari awak lai, caliak pulo urang di salingka 
nagari. Indak juo ado nan paralu di tolong dalam sanagari ko, taruihan pulo 
mancaliak ka lingkaran nan labiah jauah. Baitu caro awak maetong karik karabaik 
tu. Baa kiro-kiro? Lai tamakan kaji di Mantari du?’
 
‘Sakiro-kiro lai tamakan Buya. Tapi ambo uleh pulo tanyo saketek lai. Jadi 
kalau banyak bana nan paralu disantuni, tapi di awak kamampuan tabateh, nan 
paliang dakek nan di dauluan. Kan baitu du buya? Kalau baitu antaro kamanakan 
jo anak pisang misalno, nan maa nan didauluan?’
 
‘Dicaliak bana malah kaadaanno. Kalau nan sabana sayuik tipak di kamanakan 
buliah awak duluan kamanakan. Kalau nan sabana payah tipak di anak pisang, 
buliah pulo awakno didauluan. Atau dibagi saketek surang. Sabab dalam babuek 
baiak ko pun paralu juo bijaksana. Saketek agiah bacacah, banyak agiah 
baumpuak, kan baitu kecek papatah awak.’
 
‘Di ambo ado pulo tanyo nan lain Buya. Iko masih bahubuangan jo kaji awak pakan 
nan lapeh. Buliah ambo tanyoan baliak du Buya?’ giliran Malin Ameh pulo nan ka 
batanyo.
 
‘Pakaro aa du Malin? Sabuik-anlah. Di maa pulo indak ka buliah batanyo. Tapi 
lah tasabuik, malu batanyo, sasek di jalan. Laluanlah Malin!’ kecek Buya Abidin.
 
‘Pakaro kawin sasuku di nagari awak ko Buya. Nan kecek Buya, kalau diharamkan 
bana dek adaik kawin sasukutu baarati balawanan adaik jo agamo. Tapi kalau awak 
mangecek-an indak katuju indak baa doh. Agak kurang jaleh di ambo mukasuikno. 
Apokoh mangecek-an indak katuju ko bukanno sakadar ka pangganti caro sajo dari 
‘maharamkan’ sacaro adaik? Nan ka duo, ado pulo go di urang lain, di nagari 
lain, nan mangecekan indak amuah kawin sasuku sarupo di awakko. Itu sajo tanyo 
ambo Buya?’ 
 
‘Tagantuang di niaik awak, Malin. Kalau niaik awak, atau di dalam hati awak iyo 
nak maharamkan, tapi dikecek-an sajo indak katuju, Tuhan Allah tantu 
mangatahui. Tapi kalau saluruih-luruih hati awak indak katuju, indak baa doh. 
Mangecek-an indak katujuko buliah. Rasulullah SAW kalau baliau indak katuju jo 
sasuatu makanan, indak baliau makan. Walaupun makanan itu halal.
 
Di dalam agamo awak, alah dikaji pakan nan lapeh sia-sia sajo padusi nan indak 
buliah dinikahi. Nan dilua dari itu, nan disabuik-an ayat 23 surek An Nisaa’ 
tu, buliah dinikahi. Buliah ko bukanno baarati wajib. Iko contoh ciek lai. Ado 
anak mudo matah, laki-laki, umua 20 tahun lah ingin nak kawin. Di tangah 
kampuang ado banyak padusi nan halal untuak dinikahino. Di antarono ado nenek 
baumua 80 tahun. Nan nenek ko bukan tamasuak golongan padusi nan disabuik-an 
dek ayat 23 cakotu, aratino tamasuak nan buliah dinikahi anak mudo ko. Baa 
kiro-kiro? Lai ka amuah anak mudo umua 20 tahun ko manikahi nenek umua 80 
tahun? Indak. Indak katuju dino. Buliah no mangecek-an indak katuju? Buliah. 
 
Nan kaduo, ado pulo di urang lain aturan indak buliah kawin sasuku sarupo di 
awak ko ka untuak parbandiangan? Ado. Di urang Tapanuli, urang Mandahiliang 
indak buliah pulo kawin sa marga. Walaupun marga ko indak jo garih katurunan 
ibu sarupo di awak. Tapi baitu juo. Lubis jo Lubis indak saliang manikahi, 
baitu pulo di urang di sinan. Padohal antaro Lubis nan ciek jo Lubis nan lain 
antah alah di maa di maa sauahno. Indak katuju di urang sinan sabab taraso 
sarupo masih badunsanak juo lai baru. Indak katuju ko buliah. Baitu kiro-kiro 
baa agak ati Malin ?’
 
‘Alah paham ambo Buya,’ jawab Malin Ameh.
 
‘Dek Malin Ameh batanyo pakaro kaji pakan nan lapeh, ambo ka batanyo pulo ciek 
lai Buya,’ kecek mak Marah.
 
‘Laluanlah Marah!’
 
‘Pakaro ‘punah’ Buya. Katiko awak, urang Minangkabau ko indak ado badunsanak 
padusi. Arato pusako tinggi nan kecek Buya latak-an sajo baliak ka dalam 
pasukuan, atau diwakafkan. Di urang awak iko nan acok jadi sangketo go Buya. 
Nan laki-laki di pihak nan punahko ingin nak mambao arato pusako tinggitu ka 
diagiah-an ka anakno manjadi pusako randah. Baa manuruik pandapek Buya pakaro 
nan sarupoko?’
 
‘Kalau di ambo, alah ambo kecek-an bahaso kalau awak indak bisa managak-an 
paraturan agamo dalam hal arato pusako tinggitu, dek alah jauah bana jarak ka 
asa usuano, mako tataplah istiqamah jo aturan nan sarupo itu. Pusako tinggitu 
indak diwarihi dek urang laki-laki. Sabab kalau ka diwarihi juo, tantu indak 
kini sajo dikarajoan pambagian nan sarupo itu doh, mustino alah sajak daulu. 
Pabilo dauluno? Iko nan sulik. Karano pamiliakno jaleh bukan urang laki-laki 
nan punah tu, nan indak badunsanak padusi tu, mako jaan awakno nan mawarihan ka 
anakno. Kalau dikarajoanno juo, bagi anakno aratotu samakin jadi indak jaleh 
posisino, baiak sacaro agamo maupun sacaro adaik. Sabab bukan urang laki-lakiko 
nan punyo, baa jano ka maagiahan ka anakno.’
 
‘Jadi diagiah-an sin ka dunsanak sa pasukuan atau diwakafan, kan baitu jano 
Buya? Kalau salamo awak iduik diusaoan di awak, hasiano dibao ka rumah anak, 
baa du Buya?’
 
‘Baa kalau diusaoan di awak? Awak nan mauruih arato pusako tinggitu katiko awak 
masih hiduik, diambiak hasiano, dibao karumah anak awak. Kalau jaleh awak nan 
mauruih, sudah itu awak nan maambiak hasiano, manuruik pandapek ambo indak baa 
doh. Sarupo jo conto awak pakan nan lapeh, Danau bukan awak nan punyo. Pai awak 
mamapeh kian, ikanno dibao pulang untuak anak. Buliah-buliah sajo. Tapi nan 
danau tatap bukan punyo awak. Baitu kiro-kiro, baa agak ati Marah?’
 
‘Kalau ambo sasuai Buya,’ jawek mak Marah.
 
                                                                   *****


      
____________________________________________________________________________________
OMG, Sweet deal for Yahoo! users/friends:Get A Month of Blockbuster Total 
Access, No Cost. W00t 
http://tc.deals.yahoo.com/tc/blockbuster/text2.com
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
===============================================================
UNTUK DIPERHATIKAN:
- Wajib mematuhi Peraturan Palanta RantauNet, mohon dibaca & dipahami! Lihat di 
http://groups.google.com/group/RantauNet/web/peraturan-rantaunet.
- Tulis Nama, Umur & Lokasi anda pada setiap posting.
- Hapus footer & bagian tidak perlu, jika melakukan reply.
- Email attachment, DILARANG! Tawarkan kepada yg berminat & kirim melalui jalur 
pribadi.
- Posting email besar dari >200KB akan dibanned, sampai yg bersangkutan minta 
maaf & menyampaikan komitmen mengikuti peraturan yang berlaku.
===============================================================
Berhenti, kirim email kosong ke: [EMAIL PROTECTED]

Daftarkan email anda yg terdaftar pada Google Account di: 
https://www.google.com/accounts/NewAccount?hl=id
Untuk dpt melakukan konfigurasi keanggotaan di:
http://groups.google.com/group/RantauNet/subscribe
===============================================================
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---

Kirim email ke