Re: [aymara] Ukhamawa, janiw ukhamaakiti.
¡Qué nos pasa¡ ¿Por qué el higado de Tamika? Y tu, Carlos. Le respondes con la misma moneda. Claro que da colera esa gente que niega su cultura, por ende, niega a su madre, a sus hermanos. Claro, que hay aimaras que reniegan de sus rostros cada vez que se miran en el espejo. Claro que para estas cosas el higado de Tamika es algo necesario para sacudir la cabeza colonizada de mucha gente. Pero Tamika, lamentablemente las culturas no son cerradas. Muy bien Carlos, la lengua aimara no es originaria del altiplano. Los chipayas y los descendientes tendrian mayor razon para botar a patadas a todo aimara hablante. Pero la historia orienta hacia otro tipo de convivencias que no se pueden cambiar ni con el higado de Tamika ni con las respuestas sabiondas de Carlos (cuidado, las tesis de que los aimaras vinieron de Chile para destruir el Tiahuanacu, tiene algo de verdad y otro algo de mentrira). La verdad es que el Tiahuanacu (hablantes del Puquina) fue destruida por gente extraña y no es otro que los antiguos hablantes del aimara. La mentira es que no son de Chile, sino que, tal como demuestra la mas conservada lengua aimara del distrito de Tupe (Lima) hablada hoy por cerca de 800 hablantes del Jaqaru. Los rastros lingvuisticos del aimara y la toponimia aimara (nombre de lugares) demuestran que el aimara parte desde la parte centro andina del Peru. Con respecto a la religion. Toda religion es buena. El ser humano se crea reglas de convivencia de esa manera. Pero cada sosciedad, cada poder economico usa la religion para propositos fundamentalistas. Hoy, claro que es necesario un fundamentalismo aimara a todo dar, pero eso significaria negar a otros tal como nos negaron alguna vez los españoles. Lo impoortante, despues de todo, es sentirnos siempre mas aimaras que nunca como Tamika, pero tambien hay que tener amplitud cultural pisando siempre tierra aimara como pienso que sugiere Carlos. Maa aruntawi taqitaki jilata kullakanaka. --- El dom, 29/8/10, tamika tamiaq...@yahoo.com escribió: De: tamika tamiaq...@yahoo.com Asunto: Re: [aymara] Ukhamawa jilata aka jakha jakenakaru wali yatichañawa! Para: aymaralist@yahoogroups.com Fecha: domingo, 29 de agosto, 2010 23:11 Ukhamawa jilata aka jakha jakenakaru wali yatechañawa! Jichuru yakha jakenakaja apaniwa yakha chiqt toque markanakata jiwasatakiw sasina, Siwasaja janiw uksa markankirinatanxti. Yakha jakhenakaja janiw yatipkiti kunjamasa jiwasan utjawisa, Jiwasan utjistuwa Tatitusaja jacha ajayu Wirajocha, ukhamaraki wali sartasiña pachamamanpi.  practicando mi aymara y lo hare en quechua tambien =) --- On Mon, 8/30/10, Fasthinker tamiaq...@yahoo.com wrote: From: Fasthinker tamiaq...@yahoo.com Subject: [aymara] Ukhamawa jilata aka jakha jakenaru wali yatechañawa! To: aymaralist@yahoogroups.com Date: Monday, August 30, 2010, 12:08 AM  Ukhamawa jilata aka jakha jakenaru wali yatechañawa! Jichuru yakha jakenakaja apaniwa yakha chiqt toque markanakata jiwasatakiw sasina, Siwasaja janiw uksa markankirinatanxti. Yakha jakhenakaja janiw yatipkiti kunjamasa jiwasan utjawisa, Jiwasan utjistuwa Tatitusaja jacha ajayu Wirajocha, ukhamaraki wali sartasiña pachamamanpi. [Non-text portions of this message have been removed] [Non-text portions of this message have been removed]
Re: [aymara] Ukhamawa jilata aka jakha jakena karu wali yatichañawa!
Ukhamawa jilata aka jakha jakenakaru wali yatechañawa! Jichuru yakha jakenakaja apaniwa yakha chiqt toque markanakata jiwasatakiw sasina, Siwasaja janiw uksa markankirinatanxti. Yakha jakhenakaja janiw yatipkiti kunjamasa jiwasan utjawisa, Jiwasan utjistuwa Tatitusaja jacha ajayu Wirajocha, ukhamaraki wali sartasiña pachamamanpi. --- On Mon, 8/30/10, tamika tamiaq...@yahoo.com wrote: From: tamika tamiaq...@yahoo.com Subject: Re: [aymara] Ukhamawa jilata aka jakha jakenakaru wali yatichañawa! To: aymaralist@yahoogroups.com Date: Monday, August 30, 2010, 12:11 AM Ukhamawa jilata aka jakha jakenakaru wali yatechañawa! Jichuru yakha jakenakaja apaniwa yakha chiqt toque markanakata jiwasatakiw sasina, Siwasaja janiw uksa markankirinatanxti. Yakha jakhenakaja janiw yatipkiti kunjamasa jiwasan utjawisa, Jiwasan utjistuwa Tatitusaja jacha ajayu Wirajocha, ukhamaraki wali sartasiña pachamamanpi.  practicando mi aymara y lo hare en quechua tambien =) --- On Mon, 8/30/10, Fasthinker tamiaq...@yahoo.com wrote: From: Fasthinker tamiaq...@yahoo.com Subject: [aymara] Ukhamawa jilata aka jakha jakenaru wali yatechañawa! To: aymaralist@yahoogroups.com Date: Monday, August 30, 2010, 12:08 AM  Ukhamawa jilata aka jakha jakenaru wali yatechañawa! Jichuru yakha jakenakaja apaniwa yakha chiqt toque markanakata jiwasatakiw sasina, Siwasaja janiw uksa markankirinatanxti. Yakha jakhenakaja janiw yatipkiti kunjamasa jiwasan utjawisa, Jiwasan utjistuwa Tatitusaja jacha ajayu Wirajocha, ukhamaraki wali sartasiña pachamamanpi. [Non-text portions of this message have been removed] [Non-text portions of this message have been removed]
Re: [aymara] Ukhamawa jilata aka jakha jakenakaru wali yatichañawa!
Akaru mantanipjewa jan yatiri lokhe jakhenaka, apanejxjewa jakha jakha jakenakapana lurañanakapa, jankho jakenakaja kithanipxjew minkanakapa. Jiwasaja wali kuktayañasawa siwasakan yatiñasampi. --- In aymaralist@yahoogroups.com, hismael rodriguez geoh...@... wrote: waliqui kullaca ukjama amuyasqta. Ukjama nayrak´ataru satantañani. Jaquisiñkama. To: aymaralist@yahoogroups.com From: tamiaq...@... Date: Sun, 29 Aug 2010 21:11:32 -0700 Subject: Re: [aymara] Ukhamawa jilata aka jakha jakenakaru wali yatichañawa! Ukhamawa jilata aka jakha jakenakaru wali yatechañawa! Jichuru yakha jakenakaja apaniwa yakha chiqt toque markanakata jiwasatakiw sasina, Siwasaja janiw uksa markankirinatanxti. Yakha jakhenakaja janiw yatipkiti kunjamasa jiwasan utjawisa, Jiwasan utjistuwa Tatitusaja jacha ajayu Wirajocha, ukhamaraki wali sartasiña pachamamanpi. practicando mi aymara y lo hare en quechua tambien =) --- On Mon, 8/30/10, Fasthinker tamiaq...@... wrote: From: Fasthinker tamiaq...@... Subject: [aymara] Ukhamawa jilata aka jakha jakenaru wali yatechañawa! To: aymaralist@yahoogroups.com Date: Monday, August 30, 2010, 12:08 AM Ukhamawa jilata aka jakha jakenaru wali yatechañawa! Jichuru yakha jakenakaja apaniwa yakha chiqt toque markanakata jiwasatakiw sasina, Siwasaja janiw uksa markankirinatanxti. Yakha jakhenakaja janiw yatipkiti kunjamasa jiwasan utjawisa, Jiwasan utjistuwa Tatitusaja jacha ajayu Wirajocha, ukhamaraki wali sartasiña pachamamanpi. [Non-text portions of this message have been removed] [Non-text portions of this message have been removed]
[aymara] Pachacuteq nanakan awqui! Nanakan awqui luraciri! (poemas)
P A C H A K U T E Q (Quechua version) ¡Pachakuteq Taytallay! ¡Kamacheqniy Inkallay! Maypin kashan munaykiki? Maypitaqmi khuyayniki? Mark'aykita mast'arispan Tawantinsuyuta wiñachirganki, auqa sonqo runakunataq llaqtanchiqta ñak'arichinku. Qolla suyoq yawar weqen Inkakunaq unanchasqan, qantapunin waqharimuyku Perú Suyu nak'ariqtin. Maypin kashanki Pachakuteq? Maypin llanp'u sonqo kausayniki? waqmantapas sayarimuy llaqtanchis Suyo qespirinanpaq. PACHAKUTEQ (English version) Father of our nation! Creator of the Incas! Where is your love? Where is your compassion? You extended your arms, and made our nation grow into an empire. But now, cruel men make our people suffer. Tears of blood now flow in the venerated land of the Incas. We call upon you, because our people are suffering. Where are you Pachakuteq? Where is your noble heart? If you were alive today, our nation would prosper. PACHAKUTEQ (versión en castellano) ¡Padre mío Pachakuteq! ¡Mi Inka creador! ¿Dónde está tu querer? ¡Dónde está tu compasión? Extendiendo tus brazos hiciste crecer el Tawantinsuyo; mas, los hombres crueles hacen padecer a nuestra nación. Lágrimas de sangre del Qolla Suyu venerado por los Inkas; a tí te invocamos cuando sufre nuestra tierra. ¿Dónde estás Pachakuteq? ¿Dónde está tu corazón noble? Si es posible resucita para que nuestra tierra progrese. Pachacuteq nanakan awqui! Nanakan awqui luraciri! (version aymara) Kaukhankisa munasiñamaja? Kaukhankisa khespiyasiñamaja? Jumana amparama jistarasiwayta jilayawayta Tawantinsuyo. Sajra wajrani jakehanakawa purinipji nan wali luriri aka markasaru Wila jachayapje Qollasuyo inkan munasitapa marka; pachamaja llakita takhisi jumaru artasipxma. Kaukantasa Tata Pachacuteq? Kaukankisa suma chuymamaja? Jaktayam kolljatam aka orakhe suma jilañapataki quec...@andes.org