απο το Ε ιστορικά 27/10/1999 ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΔΙΑΜΑΝΤΗ Ιστορικού
Επίλογος με τρεις αυτοκτονίες ««Ως τώρα δεν έχει ευρεθή άλλη μορφή ομαδικής αυτοθυσίας. Είναι η μόνη περίπτωσις (ο πόλεμος), που ένας λαός ολόκληρος αποδεικνύει, εις μίαν υπερέντασιν και συνοχήν των φυσικών και ηθικών του δυνάμεων, εμπράκτως και με θυσίας αληθινάς την πίστιν του, ότι υπάρχουν αξίαι που στέκονται πολύ υψηλότερα από την πρωταρχικήν και άμεσον αξίαν: την ζωήν. Είναι μικρόν αυτό- από πνευματικής καθαρώς απόψεως, εννοώ, όχι από την άποψιν της πολιτικής σκοπιμότητος;». Ιωάννης Συκουτρής1. Τρία μόνο χρόνια μετά τα λόγια αυτά, η Ελλάδα έδωσε το μεγάλο παράδειγμα μιας «ομαδικής αυτοθυσίας» λες και προφήτεψε ο Συκουτρής τη μεγαλύτερη ελληνική στιγμή του αιώνα μας. Τρία προσωπικά δράματα, ωστόσο, δίνουν το μέτρο αυτής της στιγμής- είναι όλα πίσω από τη σκηνή, είναι δράματα προσωπικής αυτοθυσίας. Στις 18 Απριλίου του 1941, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξανδρος Κορυζής βγαίνει κάτωχρος από τη «Μεγάλη Βρεταννία». Μόλις έχει τελειώσει η συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου και η σύντομη συνομιλία του με το βασιλιά Γεώργιο Β' - οι Γερμανοί έχουν περάσει ήδη τα Τέμπη. Ο Κορυζής φτάνει σε λίγο στο σπίτι του στη λεωφόρο Κηφισίας 51, ζητεί από τη γυναίκα του να μην τον ενοχλήσει κανείς και κλείνεται στο γραφείο του. Σε λίγο ακούγεται ένας πυροβολισμός. Ο πρωθυπουργός βρέθηκε στις 4.15 νεκρός, με μια σφαίρα στην καρδιά. Λίγες μέρες μετά: Είναι πρωί της 27ης Απριλίου και η Πηνελόπη Δέλτα βρίσκεται, μαζί με τις τρεις κόρες της, στο σπίτι της στην Κηφισιά. Ξαφνικά από το ανοιχτό ραδιόφωνο, η χαρακτηριστική, βαθιά φωνή του εκφωνητή Κώστα Σταυρόπουλου, η ίδια που είχε μεταδώσει το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν από το μέτωπο της Ηπείρου, διακόπτει το πρόγραμμα: «Εδώ ελεύθεραι ακόμα Αθήναι. Ελληνες. Οι Γερμανοί εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών. Περιφρονήστε τον κατακτητήν. Οχι δάκρυα και λυγμούς. Σταθείτε υπερήφανοι. Επάνω απ' όλα η Ελλάς. Ο πόλεμος συνεχίζεται. Ζήτω το Εθνος». Μετά ακούστηκε ο εθνικός ύμνος και ύστερα από λίγο, μια άλλη φωνή μετέδιδε το πρώτο κατοχικό γερμανικό μήνυμα. Η Πηνελόπη Δέλτα έκλεισε το ραδιόφωνο και ζήτησε από την κόρη της να το βγάλει από το δωμάτιο. Οταν η μικρή επέστρεψε, βρήκε τη μητέρα της κάτωχρη, κεραυνοβολημένη- η Πηνελόπη Δέλτα είχε δηλητηριαστεί. Πέθανε πέντε μέρες μετά, το μεσημέρι της 2ας Μαΐου 1941. Το ίδιο πρωί της 27ης Απριλίου: Στις 8.45 ένα γερμανικό απόσπασμα φτάνει στο ανατολικό σημείο του Βράχου της Ακρόπολης και ζητεί από το φρουρό, το στρατιώτη Κωνσταντίνο Κουκκίδη, να υποστείλει την ελληνική σημαία. Ο Κουκκίδης αρνείται. Ενας Γερμανός κάνει την υποστολή, ανεβάζει τη γερμανική σβάστικα και παραδίδει την ελληνική σημαία στον Κουκκίδη. Την ώρα που το γερμανικό άγημα απέδιδε τιμές, ο Κουκκίδης- όπως έγραψε η «Daily mail» στο φύλλο της 9ης Ιουνίου του 1941- «τυλίγοντας τη σημαία γύρω από το σώμα του, ρίχτηκε από το ύψος των 200 ποδών επάλξεων...»2 Αυτές ήταν οι τρεις αυτοκτονίες των πρώτων κατοχικών στιγμών. Δεν ήταν φυσικά τα μόνα δράματα- ομαδική αυτοθυσία είναι ο πόλεμος. Είχε ασφαλώς προηγηθεί η Αλβανία, ενώ ακολούθησε και η αντίσταση, που μας παρέδωσαν δεκάδες τέτοιες μεγάλες προσωπικές στιγμές. Αλλά αυτές εδώ είναι και οι τρεις τους σημαδιακές, γιατί μοιάζουν απρόσμενες: ο τελευταίος πρωθυπουργός, ο τελευταίος φρουρός, η κόρη του Μπενάκη- θα μπορούσε να είναι μια δυνατή μυθιστορία. Αλλά δεν ήταν. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 1 Ι. Συκουτρή, Εκλογή έργων, εκδ. «Κάκτος», Αθήνα 1997, σελ. 585. 2 Βλ. Τάσου Κοντογιαννίδη, Ηρωες και προδότες στην κατοχική Ελλάδα, Αθήνα 1998, σελ. 95. * ________ Orasi mailing list για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση orasi-requ...@hostvis.net και στο θέμα γράψτε unsubscribe Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας στείλτε email στην διεύθυνση Orasi@hostvis.net διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net Για το αρχείο της λίστας http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011) http://www.freelists.org/archives/orasi NVDA δωρεάν αναγνώστης οθώνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού http://www.nvda-project.org/ ______________
