Re: [Orasi] Μεσαίωνας: Ολα όσα θα θέλατε να ξέρετε, αλλά φοβόσασταν να ρωτήσετε

2020-03-08 ϑεμα Chrysella Lagaria
https://www.protothema.gr/stories/article/701528/toulahiston-6-ta-thumata-se-treis-aiones/


Χρυσέλλα Λαγαρία

> 8 Μαρ 2020, 07:46, ο χρήστης «George Panopoulos » 
> έγραψε:
> 
> ethnos.gr - - Σάββατο, 7 Μαρτίου 2020 - 6:26 μμ
> 
> Μεσαίωνας: Ολα όσα θα θέλατε να ξέρετε, αλλά φοβόσασταν να ρωτήσετε
> 
> 
> Ο γνωστός κόσμος δεν υπέκυψε αμέσως μετά την πτώση της Ρωμαϊκής 
> Αυτοκρατορίας. Να τι συνέβη πραγματικά κατά τον Μεσαίωνα
> 
> Τι ακριβώς ήταν ο Μεσαίωνας;
> 
> Ο «Σκοτεινός Αιώνας», όπως χαρακτηρίζεται ο Μεσαίωνας, είναι ένας όρος που 
> σήμερα θεωρείται εν γένει απαρχαιωμένος και ανακριβής. Από παλιά πίστευαν ότι 
> η Ευρώπη πέρασε σε μια τεχνολογική, πολιτιστική και κοινωνική οπισθοδρόμηση 
> μετά την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά τον 4ο αιώνα, γι’ αυτό 
> και η εποχή έχει χαρακτηριστεί ως «σκοτεινός αιώνας». Ένας άλλος λόγος γι’ 
> αυτόν τον καθόλου κολακευτικό χαρακτηρισμό οφείλεται στην έλλειψη 
> τεκμηριωμένων στοιχείων από τη συγκεκριμένη περίοδο. Ωστόσο, νεότερες έρευνες 
> έχουν αποκαλύψει ότι η ερμηνεία αυτής της εποχής ως βάρβαρης και απολίτιστης 
> είναι τελείως άδικη. Σήμερα οι ιστορικοί προτιμούν να τη χαρακτηρίζουν Πρώιμο 
> Μεσαίωνα ή Πρώιμη Μεσαιωνική Εποχή, αφήνοντας πίσω τους τα ανακριβή 
> συμπεράσματα περί σκότους. Μερικοί θεωρούν ότι ο «Σκοτεινός Αιώνας» έλαβε 
> τέλος με την έλευση της Μεσαιωνικής Θερμής Περιόδου το 900, άλλοι όμως 
> πιστεύουν (όπως κι εμείς εδώ) ότι κράτησε ως τις αρχές της Αναγέννησης τον 
> 14ο αιώνα.
> 
> Πόσο γρήγορα κατέρρευσε η ρωμαϊκή αυτοκρατορία;
> 
> Σύμφωνα με το ρητό, η Ρώμη δεν χτίστηκε μέσα σε μία μέρα, ούτε έπεσε μέσα σε 
> μία μέρα. Η πάλαι ποτέ πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας δέχτηκε 
> αναρίθμητες επιθέσεις και η πτώση της ήταν ένας σταδιακός οικονομικός και 
> κοινωνικός εκφυλισμός μιας πάλαι ποτέ κατακτητικής δύναμης και όχι ένα και 
> μοναδικό καταστροφικό γεγονός. Ως τέτοιο θα μπορούσε να θεωρηθεί μια 
> ξεχωριστή σημαντική στιγμή, η άλωση της Ρώμης από τους Βησιγότθους το 410, 
> όταν η Αιώνια Πόλη λεηλατήθηκε από ξένους εισβολείς. Εκείνη την περίοδο η 
> αυτοκρατορία είχε ήδη χωριστεί στα δύο και τώρα η Κωνσταντινούπολη ήταν η πιο 
> ακμάζουσα από τις ρωμαϊκές πόλεις. Η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία παρέπαιε 
> μέχρι το 476, όταν ο τελευταίος αυτοκράτορας, Ρωμύλος Αύγουστος, αναγκάστηκε 
> να παραιτηθεί από τον Οδόακρο, τον πρώτο Γότθο αυτοκράτορα της Ιταλίας. Στο 
> μεταξύ, η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία άνθησε έως το 1453, χωρίς ωστόσο να 
> αποκτήσει σημαντικά εδαφικά οφέλη στην Ευρώπη – απεναντίας, επεκτάθηκε στη 
> Μικρά Ασία και τη Βόρεια Αφρική. Στο μεταξύ, η Δυτική και Κεντρική Ευρώπη 
> ήταν πλέον διαιρεμένες και εκεί κυριαρχούσαν διάφορες πολεμοχαρείς φατρίες, 
> όπως οι Βησιγότθοι, οι Σλάβοι, οι Οστρογότθοι, οι Βάνδαλοι, οι Άγγλοι και οι 
> Σάξονες. Για πολλούς ιστορικούς αυτό σήμανε την αρχή του Μεσαίωνα – ήταν όμως 
> μια τόσο «σκοτεινή εποχή» όπως τείνουμε να πιστεύουμε;
> 
> Κατά πόσο η καθολική εκκλησία στάθηκε εμπόδιο στην πρόοδο της γνώσης;
> 
> Η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και η συρρίκνωση των κελτικών περιοχών 
> έστρωσαν τον δρόμο για την κυριαρχία του χριστιανισμού στην Ευρώπη. Ο 
> παγανισμός υπήρχε ακόμα, αλλά εκεί όπου κυριάρχησε η Εκκλησία δεν πήρε στα 
> χέρια της μόνο τον έλεγχο της θρησκείας, αλλά και της φιλοσοφίας, των ηθών, 
> της πολιτικής, των τεχνών και της παιδείας. Γι’ αυτό και έχει επικριθεί για 
> την παρεμπόδιση της προόδου εκείνη την εποχή, αφού προέτασσε αυστηρούς 
> κανόνες για τη μάθηση. Οι επίσκοποι και οι ιερείς δίδασκαν ανάγνωση και γραφή 
> λατινικών μόνο στις ανώτερες τάξεις κι έτσι το κύριο σφάλμα του συστήματος 
> ήταν ότι οι χωρικοί και σχεδόν όλες οι γυναίκες δεν είχαν τις ευκαιρίες για 
> εκπαίδευση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάποιοι δεν μορφώνονταν. Τον 9ο αιώνα 
> ο Καρλομάγνος, ο ηγεμόνας της Καρολίγγειας Αυτοκρατορίας, αποφάσισε ότι κάθε 
> καθεδρικός έπρεπε να έχει δική του σχολή, συνειδητοποιώντας ότι η παιδεία 
> ήταν 
> το κλειδί της ισχύος. Τελικά, η Εκκλησία δεν εμπόδισε την εξέλιξη της γνώσης, 
> απλώς έπεισε τον κόσμο να παίξει με τους κανόνες της, οι οποίοι επιβράδυναν 
> αλλά δεν εκμηδένισαν την πρόοδο της σκέψης. Υπήρξε κάποια ένταση με τους 
> αποκαλούμενους αιρετικούς, αυτή όμως θα κυριαρχούσε κυρίως κατά τον Ύστερο 
> Μεσαίωνα και την Αναγέννηση. Το ότι η Εκκλησία παρεμπόδισε την ελεύθερη σκέψη 
> είναι μια άποψη παραπλανητική και ανακριβής, που εξαπλώθηκε την περίοδο του 
> Διαφωτισμού, κατά τον 18ο αιώνα.
> 
> Είναι αλήθεια ότι κανείς δεν ζούσε σε πόλεις;
> 
> Εκ των υστέρων, είναι εύκολο να πιστέψουμε ότι η πτώση της Ρώμης σήμανε το 
> τέλος των πολιτισμένων αστικών κέντρων και τις απαρχές μιας βαρβαρικής 
> Ευρώπης ρημαγμένης από τον πόλεμο. Η πόλη της Ρώμης ήταν σκιά του πρότερου 
> εαυτού της και δεν υπήρξε πρωτεύουσα μετά τον διαμελισμό της αυτοκρατορίας. 
> Παρά την απόστασή τους από το ιστορικό κέντρο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, 
> πόλεις όπως η Ραβέννα και η Φλωρεντία συνέχισαν να λειτουργούν ομαλά και 
> διατήρησαν –εν 

[Orasi] Μεσαίωνας: Ολα όσα θα θέλατε να ξέρετε, αλλά φοβόσασταν να ρωτήσετε

2020-03-07 ϑεμα George Panopoulos
ethnos.gr - - Σάββατο, 7 Μαρτίου 2020 - 6:26 μμ

Μεσαίωνας: Ολα όσα θα θέλατε να ξέρετε, αλλά φοβόσασταν να ρωτήσετε


Ο γνωστός κόσμος δεν υπέκυψε αμέσως μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. 
Να τι συνέβη πραγματικά κατά τον Μεσαίωνα

Τι ακριβώς ήταν ο Μεσαίωνας;

Ο «Σκοτεινός Αιώνας», όπως χαρακτηρίζεται ο Μεσαίωνας, είναι ένας όρος που 
σήμερα θεωρείται εν γένει απαρχαιωμένος και ανακριβής. Από παλιά πίστευαν ότι η 
Ευρώπη πέρασε σε μια τεχνολογική, πολιτιστική και κοινωνική οπισθοδρόμηση μετά 
την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά τον 4ο αιώνα, γι’ αυτό και η 
εποχή έχει χαρακτηριστεί ως «σκοτεινός αιώνας». Ένας άλλος λόγος γι’ αυτόν τον 
καθόλου κολακευτικό χαρακτηρισμό οφείλεται στην έλλειψη τεκμηριωμένων στοιχείων 
από τη συγκεκριμένη περίοδο. Ωστόσο, νεότερες έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι η 
ερμηνεία αυτής της εποχής ως βάρβαρης και απολίτιστης είναι τελείως άδικη. 
Σήμερα οι ιστορικοί προτιμούν να τη χαρακτηρίζουν Πρώιμο Μεσαίωνα ή Πρώιμη 
Μεσαιωνική Εποχή, αφήνοντας πίσω τους τα ανακριβή συμπεράσματα περί σκότους. 
Μερικοί θεωρούν ότι ο «Σκοτεινός Αιώνας» έλαβε τέλος με την έλευση της 
Μεσαιωνικής Θερμής Περιόδου το 900, άλλοι όμως πιστεύουν (όπως κι εμείς εδώ) 
ότι κράτησε ως τις αρχές της Αναγέννησης τον 14ο αιώνα.

Πόσο γρήγορα κατέρρευσε η ρωμαϊκή αυτοκρατορία;

Σύμφωνα με το ρητό, η Ρώμη δεν χτίστηκε μέσα σε μία μέρα, ούτε έπεσε μέσα σε 
μία μέρα. Η πάλαι ποτέ πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας δέχτηκε 
αναρίθμητες επιθέσεις και η πτώση της ήταν ένας σταδιακός οικονομικός και 
κοινωνικός εκφυλισμός μιας πάλαι ποτέ κατακτητικής δύναμης και όχι ένα και 
μοναδικό καταστροφικό γεγονός. Ως τέτοιο θα μπορούσε να θεωρηθεί μια ξεχωριστή 
σημαντική στιγμή, η άλωση της Ρώμης από τους Βησιγότθους το 410, όταν η Αιώνια 
Πόλη λεηλατήθηκε από ξένους εισβολείς. Εκείνη την περίοδο η αυτοκρατορία είχε 
ήδη χωριστεί στα δύο και τώρα η Κωνσταντινούπολη ήταν η πιο ακμάζουσα από τις 
ρωμαϊκές πόλεις. Η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία παρέπαιε μέχρι το 476, όταν ο 
τελευταίος αυτοκράτορας, Ρωμύλος Αύγουστος, αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τον 
Οδόακρο, τον πρώτο Γότθο αυτοκράτορα της Ιταλίας. Στο μεταξύ, η Ανατολική 
Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία άνθησε έως το 1453, χωρίς ωστόσο να αποκτήσει σημαντικά 
εδαφικά οφέλη στην Ευρώπη – απεναντίας, επεκτάθηκε στη Μικρά Ασία και τη Βόρεια 
Αφρική. Στο μεταξύ, η Δυτική και Κεντρική Ευρώπη ήταν πλέον διαιρεμένες και 
εκεί κυριαρχούσαν διάφορες πολεμοχαρείς φατρίες, όπως οι Βησιγότθοι, οι Σλάβοι, 
οι Οστρογότθοι, οι Βάνδαλοι, οι Άγγλοι και οι Σάξονες. Για πολλούς ιστορικούς 
αυτό σήμανε την αρχή του Μεσαίωνα – ήταν όμως μια τόσο «σκοτεινή εποχή» όπως 
τείνουμε να πιστεύουμε;

Κατά πόσο η καθολική εκκλησία στάθηκε εμπόδιο στην πρόοδο της γνώσης;

Η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και η συρρίκνωση των κελτικών περιοχών 
έστρωσαν τον δρόμο για την κυριαρχία του χριστιανισμού στην Ευρώπη. Ο 
παγανισμός υπήρχε ακόμα, αλλά εκεί όπου κυριάρχησε η Εκκλησία δεν πήρε στα 
χέρια της μόνο τον έλεγχο της θρησκείας, αλλά και της φιλοσοφίας, των ηθών, της 
πολιτικής, των τεχνών και της παιδείας. Γι’ αυτό και έχει επικριθεί για την 
παρεμπόδιση της προόδου εκείνη την εποχή, αφού προέτασσε αυστηρούς κανόνες για 
τη μάθηση. Οι επίσκοποι και οι ιερείς δίδασκαν ανάγνωση και γραφή λατινικών 
μόνο στις ανώτερες τάξεις κι έτσι το κύριο σφάλμα του συστήματος ήταν ότι οι 
χωρικοί και σχεδόν όλες οι γυναίκες δεν είχαν τις ευκαιρίες για εκπαίδευση, 
χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάποιοι δεν μορφώνονταν. Τον 9ο αιώνα ο Καρλομάγνος, 
ο ηγεμόνας της Καρολίγγειας Αυτοκρατορίας, αποφάσισε ότι κάθε καθεδρικός έπρεπε 
να έχει δική του σχολή, συνειδητοποιώντας ότι η παιδεία ήταν 
το κλειδί της ισχύος. Τελικά, η Εκκλησία δεν εμπόδισε την εξέλιξη της γνώσης, 
απλώς έπεισε τον κόσμο να παίξει με τους κανόνες της, οι οποίοι επιβράδυναν 
αλλά δεν εκμηδένισαν την πρόοδο της σκέψης. Υπήρξε κάποια ένταση με τους 
αποκαλούμενους αιρετικούς, αυτή όμως θα κυριαρχούσε κυρίως κατά τον Ύστερο 
Μεσαίωνα και την Αναγέννηση. Το ότι η Εκκλησία παρεμπόδισε την ελεύθερη σκέψη 
είναι μια άποψη παραπλανητική και ανακριβής, που εξαπλώθηκε την περίοδο του 
Διαφωτισμού, κατά τον 18ο αιώνα.

Είναι αλήθεια ότι κανείς δεν ζούσε σε πόλεις;

Εκ των υστέρων, είναι εύκολο να πιστέψουμε ότι η πτώση της Ρώμης σήμανε το 
τέλος των πολιτισμένων αστικών κέντρων και τις απαρχές μιας βαρβαρικής Ευρώπης 
ρημαγμένης από τον πόλεμο. Η πόλη της Ρώμης ήταν σκιά του πρότερου εαυτού της 
και δεν υπήρξε πρωτεύουσα μετά τον διαμελισμό της αυτοκρατορίας. Παρά την 
απόστασή τους από το ιστορικό κέντρο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, πόλεις όπως η 
Ραβέννα και η Φλωρεντία συνέχισαν να λειτουργούν ομαλά και διατήρησαν –εν μέρει 
τουλάχιστον– το μεγαλείο που είχαν τις μέρες της αυτοκρατορίας. Πάντως, είναι 
αλήθεια ότι πολλοί υιοθέτησαν έναν πιο νομαδικό τρόπο ζωής – οι Ούννοι υπήρξαν 
ένα προφανές παράδειγμα, εισβάλλοντας ορμητικά από την Ασία το 445. Με 
επικεφαλής τον διαβόητο Αττίλα, οι βίαιες επιθέσεις τους εμπόδισαν για αιώνες 
την ανάπτυξη σημαντικών