https://www.athensvoice.gr/politics/711743_petrelaio-telos-toy-paihnidioy

Πετρέλαιο, το τέλος του παιχνιδιού
Βασίλης Πεσμαζόγλου28.04.2021 | 13:37

© Maksym Kaharlytskyi / Unsplash
Όπως η άνοδος του πετρελαίου είχε, τον 20ό αιώνα, σημαντικές 
πολιτικές/γεωπολιτικές επιπτώσεις (στη Μέση Ανατολή και όχι μόνον), έτσι και 
σήμερα η απεμπλοκή από αυτό

Η μετα-πετρέλαιο εποχή: Οι εύθραυστες ισορροπίες, ο πόλεμος τιμών 
Ρωσίας-Σαουδικής Αραβίας, ο διευρυμένος ΟΠΕΚ+, η στάσιμη/μειούμενη ζήτηση & η 
κλιματική αλλαγή

Τα σκακιστικά φινάλε είναι σύνθετα, απαιτητικά. Κάτι ανάλογο συμβαίνει συνήθως 
στο λυκόφως μιας εποχής: όταν βασανιστικά, ενίοτε τραυματικά, τελειώνει μια 
φάση και ανατέλλει αργόσυρτα η διάδοχη κατάσταση. Η σταδιακή απεξάρτηση από το 
πετρέλαιο αποτελεί παράδειγμα. Πολλά τα δημοσιεύματα επ’ αυτού. Σε εκτενές 
αφιέρωμα, Απρίλιο 2021, στο ηλεκτρονικό Project Syndicate, παρουσιάζονται και 
σχολιάζονται τρία πρόσφατα αξιόλογα βιβλία: The Rise and Fall of OPEC in the 
Twentieth Century (G. Garavini), Blood and Oil: Mohammed bin Salman’s Ruthless 
Quest for Global Power (B. Hope and J. Scheck), The New Map: Energy, Climate, 
and the Clash of Nations (D. Yergin).

Ήδη από την αυγή της πετρελαϊκής εποχής, στο δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα, στις 
ΗΠΑ γινόταν λόγος για πεπερασμένα αποθέματα. Το θεόσταλτο δώρο του μαύρου 
χρυσού είχε ημερομηνία λήξης. Έναν αιώνα αργότερα, αρχές της δεκαετίας του 
1970, θα ακούγονταν παρόμοιες απαισιόδοξες προβλέψεις – σε πλανητική κλίμακα 
πλέον. Πρωτοστατούντος του ΟΠΕΚ, και με φόντο την ένταση στην ευαίσθητη Μέση 
Ανατολή, ήταν διάχυτη τότε η ανησυχία ότι τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου θα 
στερέψουν. Οι πετρελαϊκές κρίσεις θα σημαδέψουν τη δεκαετία του 1970, με την 
εκτόξευση της τιμής πετρελαίου να γονατίζει τις δυτικές οικονομίες 
τροφοδοτώντας τον στασιμοπληθωρισμό. Θυμάμαι τότε, στις ΗΠΑ, ουρές πανικόβλητων 
καταναλωτών στα πρατήρια βενζίνης. Επί το ακαδημαϊκότερον, ενθυμούμαι διάφορα 
μαθηματικά μοντέλα εξάντλησης των διαθέσιμων ορυκτών καυσίμων: ήταν της μόδας 
τότε τέτοιες δυσοίωνες καμπύλες.

Μισό αιώνα αργότερα, η κατάσταση έχει αλλάξει ριζικά. Η συζήτηση σήμερα δεν 
επικεντρώνεται πλέον στο σκέλος προσφορά: η επάρκεια είναι δεδομένη, λόγω 
ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων καθώς και της καθιέρωσης εξόρυξης σχιστολιθικών (το 
περιβαλλοντικά αμφιλεγόμενο fracking). Η τελευταία αυτή εξέλιξη ανέδειξε τις 
ΗΠΑ σε σημαντικό παραγωγό πετρελαίου, με μεγαλύτερη αυτάρκεια και ανεξαρτησία 
(παρά τις συνεχιζόμενες εισαγωγές ανώτερης ποιότητας αραβικού πετρελαίου). 
Σήμερα ο προβληματισμός δεν αφορά πια στην εισροή στην οικονομική μηχανή, αλλά 
στην εκροή: στα αέρια του θερμοκηπίου και στη συνακόλουθη κλιματική αλλαγή. Εξ 
ου και η τάση εξοικονόμησης και η στροφή σε ανανεώσιμες πηγές. Η ζήτηση 
συμπιέστηκε πέρυσι και λόγω πανδημίας, με τα τάνκερ, άνοιξη 2020, να περιμένουν 
υπομονετικά να ξεφορτώσουν στα ανά τον κόσμο λιμάνια. Με όλα αυτά, ο πάλαι ποτέ 
πανίσχυρος ΟΠΕΚ με γεωπολιτικές φιλοδοξίες και αντιαποικιακή αύρα, είδε εσχάτως 
την ισχύ του να διαβρώνεται. Σε αυτό συνέβαλε και η δυναμική εμφάνιση δύο νέων 
μεγάλων παικτών (ΗΠΑ και Ρωσία) που δυσχεραίνουν τον συντονισμό - τον τόσο 
απαραίτητο για ένα καρτέλ. Χαρακτηριστικό της εύθραυστης πλέον ισορροπίας 
υπήρξε ο πόλεμος τιμών Ρωσίας- Σαουδικής Αραβίας, το 2020. Ο διευρυμένος ΟΠΕΚ+ 
καλείται να προσαρμοστεί στη στάσιμη/μειούμενη ζήτηση, μετριάζοντας τις 
επιπτώσεις της μετάβασης στη μετα-πετρέλαιο εποχή: ένα είδος ετερόκλητης 
συμμαχίας σε συντεταγμένη υποχώρηση.

Όλα αυτά δεν αφήνουν ανεπηρέαστη την εγχώρια πολιτική σκηνή, ιδίως στις άμεσα 
θιγόμενες χώρες. Λ.χ., η οικονομία της Βενεζουέλας στενάζει, με τη φτώχεια να 
καλπάζει και το καθεστώς να κλυδωνίζεται. Στη δε Σαουδική Αραβία, ο ισχυρός 
διάδοχος του θρόνου (που κατ΄ ουσίαν κυβερνά) προβάλει την ανάγκη προετοιμασίας 
της χώρας για τη μετα-πετρέλαιο εποχή (Πρόγραμμα Vision 2030). Έχοντας ο ίδιος 
θητεύσει στα ηνία της γιγαντιαίας κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Aramco, 
υπενθυμίζει στους καλομαθημένους πολίτες-εισοδηματίες ότι οι προγονοί τους 
ζούσαν χωρίς μαύρο χρυσό και μεθοδεύει μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Όπως η άνοδος του πετρελαίου είχε, τον 20ό αιώνα, σημαντικές 
πολιτικές/γεωπολιτικές επιπτώσεις (στη Μέση Ανατολή και όχι μόνον), έτσι και 
σήμερα η απεμπλοκή από αυτό: όπως επισημαίνει ο Economist (3/4/2021),  νέες 
τεχνολογίες όπως εκείνες της ηλεκτροκίνησης (άρα μπαταριών), των 
ανεμογεννητριών και των ημιαγωγών (πληροφορική) απαιτούν σπανίζοντα ορυκτά όπως 
λίθιο, κοβάλτιο κ.ά. Στο Κογκό σήμερα μικροί ανεξάρτητοι παραγωγοί, που 
θυμίζουν χρυσοθήρες της Άγριας Δύσης, παρακολουθούν εναγωνίως μέσω Διαδικτύου 
τις διακυμάνσεις τιμών του κοβαλτίου! Αφήνοντας όμως την ανεκδοτολογική 
μικροκλίμακα, στην ευρύτερη γεωπολιτική σκακιέρα εντείνεται ο διεθνής 
ανταγωνισμός για πρόσβαση σε σπάνιες γαίες: η Κίνα, έχοντας προνοήσει εγκαίρως 
να εξασφαλίσει τις πηγές της, μοιάζει επί του παρόντος να κερδίζει αυτή τη 
συγκεκριμένη παρτίδα. Όμως πατάει σε δύο ενεργειακές βάρκες: αντιπροσωπεύει το 
μισό (2/3 μαζί με την Ινδία) της παγκόσμιας κατανάλωσης του εξόχως ρυπογόνου 
άνθρακα, έδωσε κάποια στιγμή ένα πρόσκαιρο φιλί της ζωής στον ΟΠΕΚ με την 
ιλιγγιώδη ενεργοβόρο ανάπτυξή της και, συγχρόνως, πρωτοστατεί στον τομέα 
ανανεώσιμων πηγών όπως φωτοβολταϊκά - ανεμογεννήτριες. Διακηρύσσει δε ότι μέχρι 
το 2060 θα έχει επιτύχει τον περιβαλλοντικό στόχο «ουδετερότητας άνθρακα».

Η εκλογή νέου προέδρου των ΗΠΑ και η αποφασιστική σύνοδος ηγετών που συγκάλεσε 
(22/4/2021) θα δώσει άραγε την απαραίτητη ώθηση στην αντιμετώπιση της 
κλιματικής αλλαγής, επισπεύδοντας την απομάκρυνση από ορυκτά καύσιμα; (Η 
αμερικανική φερεγγυότητα έχει τρωθεί μετά από διάφορες παλινωδίες, ιδίως του 
Τραμπ πρόσφατα).  Επιπρόσθετα, πώς η απαιτούμενη διεθνής συνεργασία θα συνδεθεί 
με την ανατέλλουσα νέα εκδοχή του ψυχρού πολέμου – που ως προς την Κίνα έχει 
οικονομική/τεχνολογική διάσταση; Ας μην ξεχνάμε, τέλος, ότι το λιώσιμο των 
πάγων στην Αρκτική ανοίγει νέους θαλάσσιους δρόμους, αλλά και πρόσθετες 
δυνατότητες εξόρυξης  πετρελαίου – με δυνατό παίκτη, στην περιοχή, τη Ρωσία. 
Πράγματι σύνθετο τέλος του παιχνιδιού…  

Δειτε επισης

Επιλογες

Voilà Barbara Pravi! Τι μας είπε το κορίτσι της Eurovision
Μουσική
Voilà Barbara Pravi! Τι μας είπε το κορίτσι της Eurovision

Αλεξάνδρα Σκαράκη

Ωδείο Αθηνών: Ολοκληρώνεται μετά από 50 περίπου χρόνια το κτίριο
Πολιτισμός
Ωδείο Αθηνών: Ολοκληρώνεται μετά από 50 περίπου χρόνια το κτίριο

Κατερίνα Καμπόσου

Podcast Πώς γεννήθηκε η Ελλάδα (ep5. Ήπειρος) με τη Λένα Διβάνη
Ελλάδα
Podcast Πώς γεννήθηκε η Ελλάδα (ep5. Ήπειρος) με τη Λένα Διβάνη

Λένα Διβάνη

Podcast Γιώργος Παυριανός: Όταν συνάντησα τον Άγιο Παΐσιο
Ελλάδα
Podcast Γιώργος Παυριανός: Όταν συνάντησα τον Άγιο Παΐσιο

Γιώργος Παυριανός

Πού θα βρείτε το νέο τεύχος της ATHENS VOICE
Media
Πού θα βρείτε το νέο τεύχος της ATHENS VOICE

A.V. Team

Open Call: Μεγάλος εικαστικός διαγωνισμός για το 1821
Ελλάδα
Open Call: Μεγάλος εικαστικός διαγωνισμός για το 1821

A.V. Team

Τα πιο δημοφιλη

Ειδήσεις

Ελλάδα
Εμβολιασμοί: Ξεπέρασαν τα 3 εκατομμύρια - Ανάρπαστοι σε 30άρηδες

Newsroom

Ελλάδα
Διαδημοτικές μετακινήσεις: Πότε ανοίγουν και τις καθημερινές

Newsroom

Ελλάδα
Θεμιστοκλέους: Για τους 40-44 θα ανοίξουν όλα τα εμβόλια

Newsroom

Ελλάδα
Υπόθεση Φουρθιώτη: Tαυτοποιήθηκαν όπλο και DNA

Newsroom

Πολιτική
Τσίπρας: Άνοιξε η πλατφόρμα 30-39 για να ξεστοκάρουν AstraZeneca

Newsroom

Απόψεις

Πολιτική
Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ και η πανδημία του κορωνοϊού

Σπύρος Βλέτσας

Πολιτική
Μπορούσε η Ελλάδα να αποφύγει τον πόλεμο;

Δημήτρης Τζιώτης

Πολιτική
Η Τουρκία μετά την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων

Νίκος Γεωργιάδης

Πολιτική
Για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο

Μάνος Ματσαγγάνης

Πολιτική
Αστυνομική βία και η κουλτούρα των όπλων

Σώτη Τριανταφύλλου

Θέματα

Viral Now
Τα YOLO της Τρίτης 27.04.2021

Λίνα Μανδράκου

Viral Now
Τα YOLO της Τετάρτης 28.04.2021

Λίνα Μανδράκου

Wine & Spirits
4 διαμάντια του ελληνικού αμπελώνα

Κατερίνα Καμπόσου

Resto
Νέο Πιάτσα Καλαμάκι στην κεντρική πλατεία της Ηλιούπολης!

A.V. Team

Γεύση
Τα ωραία πασχαλινά τσουρέκια της Αθήνας

Κατερίνα Βνάτσιου

Στήλες

Cosmic Telegram
Τα Ζώδια της Πέμπτης 29.04.2021

Zarastro

Σχέσεις
Μίλα μου βρόμικα: Βγάζω αρκετά περισσότερα χρήματα από εκείνον

Τζένη Μελιτά

Πολιτική
Γιατί οι σύντροφοι δεν βοηθούν στην εκστρατεία του εμβολιασμού;

Μάνος Βουλαρίνος

Social
Info-diet 782: Τα πάνω και τα κάτω της εβδομάδας

Σταυρούλα Παναγιωτάκη

Social
Athens Voices 782: Λόγια που ακούστηκαν στην Αθήνα

Γιάννης Νένες

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σχόλιο Φλωρίδη για παρέμβαση Φωτόπουλου μετά την ομιλία Τσίπρα
Σχόλιο Φλωρίδη για παρέμβαση Φωτόπουλου μετά την ομιλία Τσίπρα

Λοβέρδος κατά Τσίπρα: Eπαναλαμβανόμενο ρεσιτάλ ανευθυνότητας
Λοβέρδος κατά Τσίπρα: Eπαναλαμβανόμενο ρεσιτάλ ανευθυνότητας

Νίκος Δένδιας - Κυπριακό: Τι συζήτησε με Γκουτέρες και Ράαμπ
Νίκος Δένδιας - Κυπριακό: Τι συζήτησε με Γκουτέρες και Ράαμπ

Συγχαρητήρια Χρυσοχοΐδη για την εξιχνίαση της υπόθεσης Φουρθιώτη
Συγχαρητήρια Χρυσοχοΐδη για την εξιχνίαση της υπόθεσης Φουρθιώτη

Γιάννης Λαγός: Σε 15 ημέρες η απόφαση για την έκδοση στην Ελλάδα
Γιάννης Λαγός: Σε 15 ημέρες η απόφαση για την έκδοση στην Ελλάδα

Για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο
Για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο

Πετρέλαιο, το τέλος του παιχνιδιού
Πετρέλαιο, το τέλος του παιχνιδιού

Αστυνομική βία και η κουλτούρα των όπλων
Αστυνομική βία και η κουλτούρα των όπλων

Τα νούμερα της Εβδομάδας | 22-28 Απριλίου 2021
Τα νούμερα της Εβδομάδας | 22-28 Απριλίου 2021

Θοδωρής Λιβάνιος: Υπάρχει πλέον κράτος και δουλεύει
Θοδωρής Λιβάνιος: Υπάρχει πλέον κράτος και δουλεύει

Μια κοινωνία που γερνάει, αδιαφορώντας για τους ηλικιωμένους
Μια κοινωνία που γερνάει, αδιαφορώντας για τους ηλικιωμένους

Πελώνη: Xειρότερος από ποτέ ο Τσίπρας με το «ξεστοκάρισμα»
Πελώνη: Xειρότερος από ποτέ ο Τσίπρας με το «ξεστοκάρισμα»

Ο σπόρος σε τοξική γη δεν παράγει βιολογικά πολιτικά προϊόντα
Ο σπόρος σε τοξική γη δεν παράγει βιολογικά πολιτικά προϊόντα

Συνάντηση Σακελλαροπούλου - Μητσοτάκη: Τα θέματα που συζήτησαν
Συνάντηση Σακελλαροπούλου - Μητσοτάκη: Τα θέματα που συζήτησαν

Lockdown: Μετά το Πάσχα οι αποφάσεις για το SMS
Lockdown: Μετά το Πάσχα οι αποφάσεις για το SMS

Τσίπρας: Άνοιξε η πλατφόρμα 30-39 για να ξεστοκάρουν AstraZeneca
Τσίπρας: Άνοιξε η πλατφόρμα 30-39 για να ξεστοκάρουν AstraZeneca

Οι πολέμιοι της συνεπιμέλειας
Οι πολέμιοι της συνεπιμέλειας

Γιατί οι σύντροφοι δεν βοηθούν στην εκστρατεία του εμβολιασμού;
Γιατί οι σύντροφοι δεν βοηθούν στην εκστρατεία του εμβολιασμού;

O αποκαλυπτικός διάλογος Μιωνή- Μαντζουράνη για Παπαγγελόπουλο
O αποκαλυπτικός διάλογος Μιωνή- Μαντζουράνη για Παπαγγελόπουλο

Κυπριακό: Συνεχίζεται η άτυπη Πενταμερής στη Γενεύη
Κυπριακό: Συνεχίζεται η άτυπη Πενταμερής στη Γενεύη

Τατσόπουλος: Η ανάρτησή για το σκίτσο Ζερβού για το ακαταδίωκτο
Τατσόπουλος: Η ανάρτησή για το σκίτσο Ζερβού για το ακαταδίωκτο

Το post της ημέρας: Ειρήνη Αγαπηδάκη
Το post της ημέρας: Ειρήνη Αγαπηδάκη

Η γελοιογραφία της ημέρας 28.04.2021
Η γελοιογραφία της ημέρας 28.04.2021

Κυριάκος Μητσοτάκης - Εμβολιασμός: «Κάντε το εμβόλιο» (βίντεο)
Κυριάκος Μητσοτάκης - Εμβολιασμός: «Κάντε το εμβόλιο» (βίντεο)

Ο Κ. Μητσοτάκης θα επισκεφθεί την ΠτΔ τη Μεγάλη Τετάρτη
Ο Κ. Μητσοτάκης θα επισκεφθεί την ΠτΔ τη Μεγάλη Τετάρτη

ΝΔ κατά Τσίπρα για εργασιακά: «Κατασκευάζει ψεύτικους εχθρούς»
ΝΔ κατά Τσίπρα για εργασιακά: «Κατασκευάζει ψεύτικους εχθρούς»

Τσίπρας: Ενώνουμε δυνάμεις υπέρ 8ώρου & συλλογικών συμβάσεων
Τσίπρας: Ενώνουμε δυνάμεις υπέρ 8ώρου & συλλογικών συμβάσεων

Τουρισμός-WTCC: Κορυφαία διεθνής διάκριση & βραβείο στην Ελλάδα
Τουρισμός-WTCC: Κορυφαία διεθνής διάκριση & βραβείο στην Ελλάδα

Ο Μητσοτάκης συνεχάρη τον Έντι Ράμα για τη νίκη του στις εκλογές
Ο Μητσοτάκης συνεχάρη τον Έντι Ράμα για τη νίκη του στις εκλογές

Σκέρτσος: Σκέψεις για κατ' οίκον εμβολιασμούς - Ποιους αφορά
Σκέρτσος: Σκέψεις για κατ' οίκον εμβολιασμούς - Ποιους αφορά



Κώστας στάλθηκε από το iPhone μου
 ________

Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe

Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας 
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net

διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net

Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
Εναλλακτικό αρχείο:
http://hostvis.net/pipermail/orasi_hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθόνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
_____________
Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή που ανεβαίνουν στις βιβλιοπροτάσεις 
προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που λειτουργούν οι φορείς των τυφλών ενώ Για 
να κατεβάσετε τον σχετικό κατάλογο επισκεφθείτε το 
http://www.hostvis.net/audiobooks/katalogos.zip
____________

Απαντηση