baraya kusnet nu karasep (sawareh) jeung gareulis (nu ieu sadayana) ieu aya buku anyar, ngeunaan arsitektur Sunda
judul: Menelusuri Arsitektur Sunda ukuran: asana 16 x 28 (teu ilahar) nu nulis: Purnama Salura editor: anwar holid pamedal: PT Cipta Sastra Salura taun medal: 2008 buku ieu diangkat ti disertasi Purnama Salura di program pascasarjana ITB, asana taun 2004. Purnama Salura teh dosen jurusan Arsitektur Universitas Katolik Parahyangan (Unpar). judul asli disertasina mah Dinamika Perubahan pada Arsitektur Sunda di Priangan, (ditambah studi kasus tilu kampung di priangan). kusabab disertasi, tangtu rada beda jeung buku-buku nu ngabahas arsitektur Sunda nu geus aya, hasil panalungtikan nu sipatna proyek nu kalolobana leuwih condong ka model deskriptif wungkul. buku ieu di awalna, pinuh ku teori canggih arsitektur, kaasup pamikiran filsafat nu mere pangaruh ka arsitektur. cara strukturalis Levi-Strauss atawa Saussure, poststrukturalismeu, fenomenologi Husserl, modernismeu, postmodernismeu. tangtu teori-teori ieu rada aheng aya dina buku nu ngabahas arsitektur (tradisional) Sunda. dina buku ieu, model strukturalismeu nu dipake pikeun ngabahas arsitektur sunda, nu cenah dielaborasi ku make konssep ti budaya lokal, nya konsep patempatan,nyaeta wadah jeung tempat. sanajan di bab awal aya macam-macam pamikiran canggih, kajerona mah, henteu,tapi make konsep lokal patempatan (wadah jeung eusi tea). cara konsep "lemah-cai", "luhur-handap", "wadah-eusi", "sineger-tengah" jeung "kaca-kaca". studi kasus di tilu kampung antik Sunda, cigenclang-asana di subang kitu, palastra di majalengka jeung kampung tonggoh di cilaut garut kidul. aya deui hasil survey soal pangaruh atawa kabiasaan nandran (jarah ka makam), uga jeung pamali di tilu kampung eta. konsep "luhur-handap" kapanggih aya di kampung-kampung eta. cara makam atawa imah kuncen, ditempatkeun di lahan nu leuwih luhur, di pasir, sabab luhur hartina leuwih mulya, jsb. teu dipatalikeun jeung kosmologi atau kapercayaan lokal, ngan harti sacara umum. konsep "kaca-kaca" dihartikeun bates atawa wates hiji tempat jeung tempat sejen. cara komplek makam, dipisah jeung paimahan oge kebon atawa sawah. di imah, konsep "kaca-kaca" atawa wates itu kaciri dina ayana rohangan lalaki (tepas) jeung rohangan awewe (dapur+goah). konsep bates di imah mah ngalahirkeun rohangan wates eta, nyaeta rohang tengah jeung enggon. Buku ieu jilidna hideung. format ukuran siga buku menu di cafe. rada kurang ngeunaheun dibaca, da ongkoh tulisanana rada leutik jeung font nu ipis. ari kertasna mah kaitung mewah, glossi, bari hanjakal teu aya foto, ngan ukur gambar make CAD. padahal mah da buku ieuh, mun make foto-foto imah atawa perkampungan tilu kampung eta, lingkunganana (sawah, kebon, jsb) bari jeung berwarna da bukuna kaitung mewah, wah sugema pisan macana. dina disertasina mah aya lampiran foto2. hanjakal na bukuna mah euweuh. padahal buku mah kudu leuwih narik tibatan disertasi. aya deuih data nu kurang presisi. dina buku eta, oge dina disertasina, disebutkeun yen imah di kampung kuta ciamis ngan nyesa belasan. belasan mah kurang ti dua puluh. duka nu nulis pernah datang atawa henteu ka kampung kuta. da basa uing ka dinya, taun 2007, cek kang Karman, minangka pupuhu adat kampung kuta, oge dina peta kampung kuta di imahna, aya 112 imah, wargana 300-an jiwa. saacan ngabahas tilu kampung pikeun studi kasus, memang dirinci heula kampung tradisional sejen pikeun nangtukeun alesan dipilihna tilu kampung eta. istilah "sineger tengah" sabenerna kecap kadua atawa sakapeung ceuk kang Ajip Rosidi mah (dina Babasan jeung Paribasa, kajembaran basa Sunda, kiblat buku utama, tauna poho). kecap baku mah "siger tengah". hartina nya moderat atawa nyieun sagala cara di tengah. leupas ti kakurangananana, buku ieu pantes dihargaan (teu apal sabaraha hagrana di toko), sabab kahijina, nya nalungtik arsitektur sunda ku cara nu beda ti nu geus aya, bisa nambah kabeungharan literatur kasundaan. Kadua, nempo pamedalna, cipta sastra salura, sigana dipedalkeun sorangan. mj http://geocities.com/mangjamal http://mangjamal.multiply.com