Sječa knezova palicom OHR-a M. KREMENOVIĆ | 16.10.2009 20:00
Visoki predstavnici međunarodne zajednice, počev od Karlosa Vestendorpa, pa do aktuelnog, Valentina Incka, smijenili su više od 200 građana Republike Srpske, među kojima su bili i legalno izabrani predsjednik Republike, prvi čovjek Narodne skupštine RS, poslanici, ministri, načelnici opština... Na ovo je nedavno, u pismu upućenom švedskom šefu diplomatije, Karlu Biltu, i komesaru za ljudska prava Savjeta Evrope, Tomasu Hamarbergu, upozorio i predsjednik Vlade Republike Srpske, Milorad Dodik. Sezonu lova na "neposlušne" otvorio je španski diplomata Karlos Vestendorp, koji je zapamćen po smjeni Dragana Čavića, tadašnjeg poslanika u parlamentu RS, zbog, kako je obrazloženo, njegovih izjava u vezi s Kosovom i to u oktobru 1998. godine. Isti visoki predstavnik pomilovao je Čavića u julu 1999. godine. Vesterdonop je u decembru 1998. godine smijenio Stanimira Reljića, načelnika opštine Vlasenica, a njegov najveći "trofej", bez sumnje, bio je predsjednik RS Nikola Poplašen, koga je smijenio u martu 1999. godine. Zorana Nikolića, poslanika u parlamentu RS, u novembru 1999. godine smijenio je Volfgang Petrič. Austrijanac se u svojoj karijeri visokog predstavnika uglavnom bazirao na lokalne zvaničnike, tako da je "odstrijelio" Miladina Pešića, šefa OMI u Srpskom Goraždu, Miladina Simića, predsjednika SO Bratunac, a odmah potom i Slavka Topalovića, predsjednika Opštinskog vijeća Srpsko Goražde. Te jeseni zapamćena je i smjena Đorđa Umićevića s položaja predsjednika SO Banje Luke, koga je Petrič smijenio u novembru 1999. godine. Novembar te godine bio je koban i za Obrena Zeljaju, koji je smijenjen s položaja predsjednika SO Istočna Ilidža. Petrič je istog mjeseca smijenio i Savu Ćelkovića s pozicije predsjednika Izvršnog odbora Vlasenice, kao i Milana Đurića, s mjesta predsjednika IO u Novom Gradu. Bez posla je ostao i Milan Kecman, šef OMI u Foči. U septembru 2000. godine Petrič smjenjuje Gorana Božičkovića s mjesta šefa Stambene kancelarije u Bratuncu i Dragutina Đorđevića, šefa Stambene kancelarije Gradiška. Istog mjeseca smjenjen je i Petar Džodan, zamjenik ministra u Ministarstvu za izbjegla i raseljena lica RS. Petrič je u septembru 2000. godine smijenio Momčila Ristića, šefa Stambene kancelarije Teslić, Branka Trbojevića, šefa Stambene kancelarije Kozarske Dubice, Željka Trivana, advokata Stambene kancelarije u Banjoj Luci, Dušana Umićevića, šefa Stambene kancelarije u Novom Gradu, i Rista Žarkovića, šefa Stambene kancelarije u Trebinju. Miodrag Josipović, načelnik Bratunca, uklonjen je s ove pozicije od strane Petriča u junu 2001. godine, kada i Mladen Tolj, načelnik za urbanizam u ovoj opštini. Apsolutni šampion po broju smijenjenih jeste britanski lord Pedi Ešdaun, koji je već u maju 2002. godine smijenio Milenka Tomića, javnog tužioca u Prijedoru, Neđu Draškovića, sudiju Vrhovnog suda RS, Željka Lalića, sudiju Osnovnog suda u Banjoj Luci. Dva mjeseca kasnije smjenjuje Svetislava Stanojevića, sudiju Vrhovnog suda RS. U februaru 2003. godine Ešdaun smjenjuje Svetozara Aćimovića, generalnog direktora Elektroprivrede RS, Boška Lemeza, člana UO ERS. U martu te godine smijenjen je i Milovan Bjelica, predsjedavajući SO Istočno Sarajevo. U februaru 2004. godine smijenjen je Mirko Šarović s mjesta u SDS-u, a u aprilu 2004. godine Ešdaun smjenjuje Dejana Miletića, šefa Sekretarijata Vlade RS za odnose sa Hagom, i Cvjetka Savića, načelnika Generalštaba VRS. Istog dana Ešdaun je smijenio i Ivana Šarca s položaja komandanta Policijske stanice Pale, i Dragana Baševića, policijskog službenika u Istočnom Sarajevu, kao i Veljka Borovčanina, načelnika CJB Istočno Sarajevo. U oktorbu 2005. godine Ešdaun je smijenio Milovana Pecelja, ministra kulture i obrazovanja RS. Crni 30. juni 2004. godine Pedi Ešdaun u istoriju će ući i kao visoki predstavnik koji je u jednom danu smijenio 59 zvaničnika Republike Srpske, mahom kadrova SDS i PDP. Tog dana pod udarom Ešdaunove bonske batine pali su tadašnji predsjednik NSRS, Dragan Kalinić, ministar unutrašnjih poslova, Zoran Đerić, visoki funkcioneri, odbornici i poslanici SDS: Vesna Ećim-Zlojutro, Ljubisav Simić, Aleksandar Savić, Radomir Lukić, Pantelija Ćurguz... Ešdaun je tog dana "počistio" i direktore nekoliko javnih preduzeća - Željka Jungića, Nemanju Vasića, Miloša Lazovića, Svetozara Radulovića. Lista strijelaca bez Bilta i Švarc-Šilinga Karl Bilt i Kristijan Švarc-Šiling jedini su visoki predstavnici međunarodne zajednice koji se nisu upisali u listu strijelaca, odnosno nikoga nisu smijenili sa funkcija. Čak je i miroljubivi slovački diplomata Miroslav Lajčak koristio bonska ovlaštenja, pa je s pozicije načelnika Uprave za policijsko obrazovanje u MUPRS smijenio Dragomira Andana, a nešto kasnije i Predraga Ćeranića s pozicije u Obavještajno-bezbjednosnoj agenciji. U junu ove godine Valentin Incko smijenio je Radislava Jovičića s pozicije u SIPA. Više od 800 odluka i oko 300 nametnutih zakona Od decembra 1997. godine, kada su takozvana bonska ovlaštenja prvi put predstavljena, visoki predstavnik u BiH donio je više od 800 izvršnih odluka, smjenjujući više lica s javnih funkcija, i nametnuo više od 300 zakona, navodi se u stavovima Vlade RS. U to se ubraja smjenjivanje sudija s dužnosti, legalno izabranih funkcionera, uključujući i one koji su izabrani na funkcije predsjednika entiteta kao strana potpisnica Aneksa 10, zatim premijera i gradonačelnika, ali takođe i profesore prava na državnim akademskim institucijama - često im zabranjujući obavljanje bilo kakve javne funkcije na neodređeno vrijeme. Ovi postupci su preduzimani bez bilo kakve najave, upravne ili sudske procedure ili mogućnosti za žalbu. U takve odluke visokog predstavnika takođe se ubrajaju i proglašenja zakona kojima se osnivaju institucije koje nisu predviđene ustavima, pa čak ni ustavnim amandmanima. http://www.fokus.ba/vidi.php?rub=2&vijest=24616
