Mogall ixttamno, Mullavea iskolamni Inglix madheom vaporchem ani dusri bhas mhunn Romintlean Konknni xikounchi mhonnun nettan asinadinchi mohim (signature campaign) chalu asa. Karonn? Atam Nagri lipint ji Konknni bhas xikoitat ti Antruzi boli ani taka lagun ti Katolk bhurgeank somzona; tim ghorakodden ani vaddear toxim uloinant te khatir uloupache ani boroupache Konknnint ontor zata ani tich bhurgeancho gondholl korta. Dekun, bhurgeak tache avoibhaxentlean xikoilear tacho soglea angamni vikas zata oxem jem sonvsarbhorche xikxonnache zannar sangtat tem hanga lagu zaina. Tim uloitat ti boli tanchea Nagri lipintlea pustokamni disona. Antruzchi boli choddan chodd Konknnichi veglli-veglli boli uloupi lokam modem duspott nirmann korta. Igorjen zor aplea iskolamni Romi lipintlean Konknni xikoupak survat keloli zalear ho duspott pois zaupacho. Hea vixoiababtint Goenche igorjen aplem tondd kiteak bond dovorlam? Osoi prosn arvor ieta. Antruz mhonnje Ponda taluk; atam ho taluk Katolk Igorjecher koso add ieta tem mhaka zalear somzona. Atam mhaka ek prosn poddla. Oxem dhorum-ia ki Igorjen Romi lipintlean Konknni xikounk survat korcho nirnnoi ghetlo. Zalear, atam Kornattokant nirmann zala toso, pustokamni khoinchi boli vaprop, ho prosn ubo zatlo. Konnui mhonnttolo, Povitr Pustokar asa ti PP boli puro amkam! Ti boli, asa toxi, Goeant khoincheai punn eka ganvant uloitat kai? Mhaka dubhav asa. Vachpeamni ap-aplea ganvant/vaddear, ekamekakodden uloitana, toxe uchchar zatat kai nam hachi khatri korun ghevchi. Mhoje Saxttint zalear tosli boli khoinch uloinant. Ani mhaka dista Bardesant legun khoincheai eka ganvant ti, zoxeak toxi, uloinant. Zalear hea novea pattheopustokanveli ti boli amchim bhurgim ghorant ani vaddear uloitat tosli astoli? Tivui bhurgeancho gondholl korchi nam? Mhojea hea mhonnnneachea khoreponnachi govai mhunn hanvem Povitr Pustokantle kaim utare ghetleat ani tanchem mhoje Velllleche ulovnneache torent (UT) rupantor kelam. (Saxttintleach her ganvamni hech utare chike veg-veglle toren aikunk mellttole!) Hi UT mhojea ganvchea bhurgeank besbori somzotoli; punn, PP boli borich veglli asullean tancho gondholl zatlo. Tech borobor, eka ixttache mozotin, Bardesantlea Mhapxeant tech utare koxe uchchartat tenvui dakhoilam. Thoim-i bi zaito forok zannovta. Tulna korche khatir, Antruzi pustokamni tech utare koxe asum-ie henvui dakhoilam. Mhunntoch Antruzi boli gheiat vo PP boli gheiat; bhurgeancho gondholl kaeom! Oxem nhoi? He utare topasun polleiat:
1. Mt. 7, 3 [Povitr pustok]: Tujea bhavachea dolleant asa tem kuskutt tum kiteak polletai, ani tujea dolleant asa ti patti tuka dixtti poddonam? [Velllli, Saxtt]: Tuj bhavadolleam astem kiskutt tum kitea chôita, ani tujdolleam asti patt tuk dixponnam? [Mhapxem, Bardes]: Tujea bhavachea doeant aham tem kus tum kiteak poitai, ani tujea doeantli patti tukam disonam? [Antruz]: Tujea bhavachea dolleant asa tem kuskutt tum kiteak polloita, ani tujea dolleant asa ti patti tuka dixtti poddona? 2. Mk. 2, 8 [Povitr pustok]: Te tanchê bhitor oxem chinttat mhonn Jezun aplea monant rokddench ollkhun, tankam zap dili: Tumchea monant tumi oxem kiteak chinttat? [Velllli, Saxtt]: Te tenchbhitô exchinttaimunn Jezun apnnamonam rokddem ôllkilem ani tenko inchalem: Tunge monam tum exkitea chintta-i? [Mhapxem, Bardes]: Te tenche bhitor ohem chint'tat munn Jezun aplea monan rokddench oukhun tenkam mhollem: Tumchea monan tumi ohem kiteak chint'tat? [Antruz]: Te aple bhitor oxem chinttat mhunn Jezun rokhddench parkhilem ani tankam oxem sanglem: Tumchea monant tumi oxem kiteak mhunn chinttat? 3. Mk. 8, 12 [Povitr pustok]: Ani Aplea kallzan thaun suskarun Tannem mhonnlem: Hi sonsôt kiteak mhonn khunna sodta? Hê sonstik khunna mellchinam mhonn tumkam sangtam [Velllli, Saxtt]: Ani Apleage kallzam son suskar sônn Tenn mhullem: I sônsôt kiteamunn hunnsôdita? Iê sônsti hunn mêllchnamunn sangot tunkam. [Mhapxem, Bardes]: Ani aplea kauzant sakun suskarun tennem mhuttlem: Hi sosot kiteak munn khunnam sodta? He sostik khunnam mevchi na munn sangtam. [Antruz]: Ani aplea kallzantsun suskarun Tannem mhonnlem : Hi sonsot kiteak mhunn khunna sodta zait? Hanv tumkam sangtam he sonstik khunna mellchi na. 4. Mk. 9, 20 [Povitr pustok]: Ani tãnnim taka haddlo. Ani Jezuk dekhonam fudem devcharan taka khubdailo ani to dhornnir poddun, tonddantlean fenno kaddun, addvo-udaro lolltalo. [Velllli, Saxtt]: Ani têm tek ahllo. Ani Jezu chôinafuddem devchran tek hudôilo ani to dhôniponn, tonddantulean hênnkann, ontudar lottalo. [Mhapxem, Bardes]: Ani tennim teka haddlo. Ani Jezuk dekhona borobor deucharan teka aloilo ani to zomnir poddun tonnantlean fenno kaddun addvo-udaro loutalo [Antruz]: Ani tannim taka haddlo. Ani Jezuk polloina fuddem denvcharan taka khudoilo ani to zomnir poddun umtho udaro lollunk laglo. 5. 1Kor 11, 2 [Povitr pustok]: Tumi sodanch mhozo ugddas kortat ani hanvem xikoilam tem tumi samballttat dekhun, hanv tumkam vakhanntam. [Velllli, Saxtt]: Tum sodam muzugdddas kotai ani ãi xikoil tem sabattai, dekun anv tunk xabax munttam. [Mhapxem, Bardes]: Tumi mhazo sodanch ugddas kot'tat ani aien xikoilam tem tumi sambautat dekun anv tumkam vakanntam. [Antruz]: Tumi sodanch mhoji iad kortat ani hanvem xikoilam tem tumi samballttat dekhun hanv tumchi tust tokhnnai kortam. Voilea utareanvelean kitem zannovta? Antruz boli PP boliek khubuch lagim asa ani Vellllechi UT donai pasun samkich veglli, itlench mu? Tor hem koxem? Ulvonneacheo tora Khoinchi-i bhas uloitana ami, chodd korun, tichi ulvonneachi torach (UT, colloquial form) vapuddttat. Khoinchei bhaxechi UT vattharakonnkonnim bodlot asta. Ho nem sogleach bhasank lagu zata, Inglixek legun. Amchea khasgi potr-vevharant (e-mailant legun) ami UT vapddunk xoktat; amkam konnacheanuch addaunk zaina. Punn bhovxik borovpant mat bhas vapuddchi poddtta, eka vattharantli UT nhoi. Tech khatir Povitr Pustokant Konknni bhas vapuddlea, UT nhoi. Tor ulvonneachi tora (UT) mhonnje kitem? Uloitolo monis zata title vegim aplem mhonnnnem sompounk sodta. Te khatir to kaim utram mottvim korta (ani kaim lambaitai bi). Uloitolean uchcharlolim utranch nhoi punn tachea mukhamollache havbhav (expressions) ani hatvare (gestures) tim aikotoleak somzonni ghevpak addhar kortat. Oxe toren ulovpeachea monant kitem asa tem aikotoleak sarkem kolltta. Havbhav ani hatvare borovpantlean kollounk zainant. (Atam e-mail ani chat hatunt emoticons vapddun hi oddchonn illi pois kortat.) Hech khatir, boroilolea lekhant vo pustokant soglim utram purnn rupan borounchim poddttat; mhonnje bhas vapuddchi poddtta. UT-ncheo don tora voir polleleat. Tanchem illem vixlexonn (analysis) korum-ia. UT-ncheo vixixttaieo Saxttintlea UT-ncheo kaim vixixttaieo: (i) Vibhoktichim toxinch kallanchim kusam (suffix) khavop (omit). Dekhik, Amgeghar ieto muntum? = Amgelea ghora ietolo mum tum? (ii) Utrache survechim KHO ani FO hanchem HO korop. Dekhik, Hadd hal kachchem = Khadd faleam kaddchem. (iii) Survechem HO khavop ani tem visorgant bodlop, toxench survechem VO khavop. Dekhik, Muj attê add eilea tuj ahddanch môtto ahnv = Mhoje vatter add ailear tujim haddanch moddttolom hanv. Bardesantlea UT-ncheo kaim vixixttaieo: (i) Modlea LLO-chem IO vo O korop. Dekhik Taka kavzachem asa; to keem, kati khaina = Taka kallzachem asa, to kellem, katlli khaina. [Saxttint katlli hachem katolli oxem zata ani kati mhonnje render maddar vhorta ti tikh dharechi koiti.] (ii) Modlea SO-chem HO korop. Dekhik, Koho ahai? = Koso asa? Boreachxea babtint Bardexi UT Antruzi UT-k lagim asa ani Saxtti UT poros pois: (i) Saxttint kaim utram tin okxoramni (syllables) uchchartat tim Bardesant ani Antrujent don okxoramni uchchartat. Dekhik, Saxttint nachota, uddota, kaddita, panttulo, malotti oxem mhonnttat zalear Bardesant ani Antrujent nachta, uddtta, kaddtta, panttlo, malltti oxem mhonnttat. Haka lagun, kaim vegllea orthachea kriapodanche uchchar eksarkech zatat. Dekhik, Saxttintlea Koilar bhakri bhazota ani Maim bhakri bhajita hea doni-i vakeamni, Bardesant toxem Antrujent, bhazta hench utor ieta. (ii) Otipurnn Bhutkallakhatir Saxttint lolo hem kus laitat zalear tench Bardesant ullo ani Antrujent illo oxem zata. Dekhik, aslolo, asullo, axillo. Bhas Ek sahitik jenna aple vichar kagdar manddtta tenna to bhas boroita; protek utor to purai boroita. Punn, kaim pavtti takai oddchonn ieta. Soglech sahitik bhas xikille nastat. Hem zaitea Konknni sahitikank odhik lagu zata karonn te Konknni iskolak vochunk nant. Tenna kaim utranchem purnn rup koxem aschem hem taka-i khobor nasta. Mhunnttoch to aple UT-nt vapuddttat toxench tem utor boroita. Tachi ti chuk konnench sudhraili nam zalear tem utor toxench urta ani, heramni-i tem utor toxench vapuddlem zalear, tem bhaxent kaeom zaunk xokta. Ani oxem khub kodden zalam. Devnagri lipint Konknni borovpi choddxe sahitik Konknni xikunk nant; te Moratthi vangdda Nagri lipi xikle ani Konknni uloitat ani vachtat dekun Konknni borovpi zale. Te choddxe Hindu dhormantle. Fattlea 25 vorsanchea kallant zaite Kristanv bhurge Devnagri lipintlean Konknni xikleat. Punn, durdoivan, tanche modlea zoborxea zonnamni Konknnint borovpacho proitn korunk nam. Tannim toxem kellem zalear te Hindu borovpi hea Konknni bhas xikilleanchem sahiteo vachun sudhortole asle. Punn tem atam sangun kiteak upkarta? Bhas promann koxi zata? Bhaxentlem sahiteo vaddtta toxi tichi udorgot zata. Jitlea vegan sahiteo vaddtta titli chodd udorgot. Eka vorgan zor sahiteant choddant chodd bhor ghali zalear te bhaxent tea vorgacho pez vaddtta. Moratthi bhaxechi dekh gheum-ia. Eka kallar Punneantlea Bamonn zaticho Moratthi bhaxecher pez aslo karonn he bhaxentli sahiteo nirmonni thoinch chodd zatali. Dekun Punneantlea Bamonnanchi Moratthich promann mantale. Punn hi bhas akhkheach Maharaxttrachi, fokot Punne xarachi nhoi. Svatontrea uprant xikxonnacho vikas zalo ani her vattharantle Bamonn toxech bakichea zatintle lok sahiteo nirmonni korunk lagle. Porinnamim, aichi promann Moratthi Punneanatlea Bamonnanchi boli urunk nam; tinnem vixall rup ghetlam. Mhonnje promann bhas legun sthaik (static) ravona, ti cholot ravta, gotiman (dynamic) asta. Aiz Antruzi borovpi chodd aslolean ti boli promann zalea zait. Punn hem chitr oxench urtolem mhunn khatri nam. Her talukeantle borovpi-i aiz vhodda promannan fuddem ietat. Mahableshwar Sail ho aiz mukhavelo (leading) sahitik zala. Tacho Antrujekodden kosloch sombondh nam. To mull Sodaxivgoddcho (Karwar). Ttopal khateant kam kortana to zaitim vorsam zalim Mazoddddea ravta ani tachi xoili (style) choddxi Karvarchi, Antrujentli nhoi. Oxe toren, Konknni bhaxecheo sabar vattharantleo tora Konknni sorospotint bhitor sorot asat. Punn amkam tanchi sulus lagona. Ami sordarjink vo khapreank polloitat tenna amkam te sogle eksarkech distat karonn ami tanche pogddecher vo katichea rongacher odhik lokx ditat. Tech vori, Nagrint ji Konknni boroun ieta ti sogli Antruji oxench ami dhortat. Fattlea dha pondra vorsamni zori amchea Saxttintlea borovpeamni aplech bolient ani Nagri lipint boroun vo lipeontor korun aplem borop uzvaddailolem zalear he boliechi zaiti bhor Konknni sorospotint poddttoli asli. Punn toxem ami korunk nam. Dekun amchi boli Konknni sorospotint khoinch zhollkona mhonnpachi palli amcher ailea. Jevnnakhatir ami zor herancher patievn ravle zalear tanche poddotin randilolench amkam jevchem poddttolem, nhoi? Amche poddotichem jevonn jevtole zalear tem ami amche jinnos vaprun amgeruch randunk zai. Hem soglem motint dovrun atam amchea konvllea bhurgeank odhik khol fonddant ghalche kai kitem? Hacher sombondhitamni, toxench Goenche Igorjechea vhoddilamni, khol vichar korcho ani magiruch favo tim pavlam ukholchim. Tumkam borem magon, S. M. Borges __________________________________ Yahoo! Mail - PC Magazine Editors' Choice 2005 http://mail.yahoo.com