Protagon.gr - Τρίτη, 25 Δεκεμβρίου 2018 - 10:35

Τα λευκά Χριστούγεννα είναι επινόηση του Ντίκενς

Ήταν 25 Δεκεμβρίου και ο μικρός Τζορτζ Ανταμσον έτρεξε στο παράθυρο, ελπίζοντας 
να δει απέξω έναν κατάλευκο κόσμο. Αλλά μόλις τράβηξε τις κουρτίνες, 
απογοητεύτηκε. Ήταν άλλη μια χρονιά χωρίς χιόνι την ημέρα των Χριστουγέννων. 
Τώρα, ως καθηγητής γεωγραφίας στο King’s College του Λονδίνου, ο Ανταμσον ξέρει 
ότι για την απογοήτευσή του φταίει ο Τσαρλς Ντίκενς που εικονογραφούσε τις 
χριστουγεννιάτικες ιστορίες του με χιόνια.

Στους ανθρώπους αρέσει να φαντάζονται λευκά τα Χριστούγεννα, πράγμα που 
ανέκαθεν ιντριγκάριζε τον Ανταμσον. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου μεγάλωσε, τον 
Δεκέμβριο συνήθως δεν πέφτει χιόνι, αλλά τα καταστήματα πωλούν 
χριστουγεννιάτικες ευχετήριες κάρτες εικονογραφημένες με χιονισμένα τοπία και 
τα εστιατόρια χρησιμοποιούν διακοσμητικό ψεύτικο χιόνι. Πώς όμως οι άνθρωποι 
καταλήγουν να έχουν τέτοιες προσδοκίες αν δεν έχουν ζήσει χιονισμένα 
Χριστούγεννα;

Το κλασικό αριστούργημα του Καρόλου Ντίκενς «Christmas Carol» δημιούργησε σε 
πολλές γενιές προσδοκίες για λευκά Χριστούγεννα (photo: Imdb)
Οι μελετητές πιστεύουν ότι όλο αυτό οφείλεται σε πολιτιστικά μηνύματα και 
βασικά στην πολύ παγωμένη δεκαετία του 1810. Με τη σειρά τους, ήρθαν και τα 
έργα του Ντίκενς που έφεραν στη φαντασία μας εικόνες από χιονισμένα τοπία. Ο 
Κάρολος Ντίκενς «μεγάλωσε κατά τη διάρκεια της ψυχρότερης δεκαετίας που είδε η 
Αγγλία από το 1690 και τόσο οι “Χριστουγεννιάτικες Ιστορίες” του όσο και τα 
“Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα” φαίνεται ότι είχαν επηρεαστεί πολύ από εκείνα τα 
χρόνια», γράφει ο ανθρωπολόγος Μπράιαν Φέγκαν στο βιβλίο του «The Little Ice 
Age».

Ήταν τόσο παγωμένα τα πρώτα χρόνια της ζωής του Ντίκενς, ώστε τον Φεβρουάριο 
του 1814 πάγωσε ο ποταμός Τάμεσης. Το Λονδίνο γιόρτασε, μάλιστα, εκείνη τη 
χρονιά τον παγωμένο Τάμεση με ανθρώπους που έστησαν σκηνές πάνω στον πάγο για 
τέσσερις ημέρες και ένας ελέφαντας διέσχισε τον ποταμό ακριβώς κάτω από τη 
γέφυρα Μπλακφράιαρς.

Για τον νεαρό Ντίκενς, λοιπόν, ο οποίος γεννήθηκε το 1812, τα Χριστούγεννα θα 
πρέπει να ήταν μια πολύ πικρή και κρύα εμπειρία. Χρόνια αργότερα, όταν κάθισε 
για να γράψει τις νουβέλες και τα διηγήματά του, ο μεγάλος βρετανός συγγραφέας 
πρόσθεσε στο έργο του τις αναμνήσεις του από τα Χριστούγεννα των παιδικών του 
χρόνων.

Ο μύθος των Χριστουγέννων

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι υπήρξαν «λευκά Χριστούγεννα» και στις δεκαετίες που 
ακολούθησαν. Το κριτήριο, που χρησιμοποιεί το Γραφείο Μετρήσεων (Met Office) 
του Ηνωμένου Βασιλείου για να ορίσει τα Λευκά Χριστούγεννα, είναι να 
παρατηρηθεί ότι πέφτει έστω μια νιφάδα χιονιού κατά το εικοσιτετράωρο της 25ης 
Δεκεμβρίου κάπου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με τον ορισμό αυτό, βέβαια, το 
φαινόμενο δεν είναι τόσο σπάνιο, έχει συμβεί περισσότερες από 30 φορές τις 
τελευταίες πέντε δεκαετίες. Αλλά προσπαθήστε να το εξηγήσετε σε ένα μικρό 
κορίτσι που κοιτάζει έξω από το παράθυρο την ημέρα των Χριστουγέννων.

Πανηγύρι στον παγωμένο Τάμεσι την 1η Ιανουαρίου 1683
«Εάν συμβεί [να πέσει μια νιφάδα χιονιού], κανείς δεν θα έλεγε ότι έχουμε λευκά 
Χριστούγεννα», λέει ο Ανταμσον, αν και ως εμπειρογνώμονας για το κλίμα 
αντιλαμβάνεται ότι το Met Office είναι υποχρεωμένο να έχει έναν επίσημο ορισμό. 
Το BBC Future ζήτησε από το Met Office περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το 
χριστουγεννιάτικο χιόνι στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως εντοπίζεται από τους 
περισσότερους από 200 σταθμούς σε ολόκληρη τη χώρα.

Και οι υποψίες του BBC αποδείχτηκαν σωστές. Η εικόνα της χώρας που είναι 
καλυμμένη με χιόνι -όπως το 1982, όταν οι σταθμοί σε 260 διαφορετικές 
τοποθεσίες ανέφεραν χιόνι στο έδαφος – δεν είναι συνηθισμένη. Τα περισσότερα 
χρόνια, οι σταθμοί που αναφέρουν χιόνι δεν είναι περισσότεροι από 20. Το 
Ηνωμένο Βασίλειο, εξηγεί το Met Office, είναι πολύ πιο πιθανό να δει χιόνι 
μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου από ό, τι τον Δεκέμβριο.

Επομένως, γιατί εξακολουθούμε να διατηρούν οι Βρετανοί μια φανταστική εικόνα με 
χριστουγεννιάτικα χιόνια; Και πώς μπορεί το συγγραφικό έργο ενός ανθρώπου να 
αλλάξει τη συλλογική κατανόηση ενός κλιματικού φαινομένου;

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, στον Ντίκενς πιστώνεται το γεγονός ότι έκανε τα 
Χριστούγεννα της μόδας ξανά, ειδικά στη Βρετανία. Καθώς εδραιωνόταν η 
βιομηχανική επανάσταση και οι άνθρωποι άρχισαν να μετακινούνται σε διάφορα 
σημεία της χώρας, οι παραδόσεις και τα έθιμα χάθηκαν. Τις πρώτες δεκαετίες του 
1800, μάλιστα, συγγραφείς όπως ο σερ Γουόλτερ Σκοτ (το πιο διάσημο έργο του 
είναι ο «Ιβανόης») και ο Ουάσιγκτον Ιρβινγκ (θεωρείται ο πατέρας της 
αμερικανικής λογοτεχνίας) διαμαρτυρήθηκαν για την απώλεια των παλιών εορτασμών.

Χριστουγεννιάτικη κάρτα της βικτοριανής εποχής
Και το 1843, όταν δημοσιεύτηκαν τα «Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα» του Ντίκενς, η 
βικτοριανή Βρετανία προσκολλήθηκε στην ρομαντική εικονογράφηση του παραμυθιού 
καθώς πολλοί μεσήλικες Βρετανοί θυμήθηκαν με νοσταλγία τα Χριστούγεννα της 
παιδικής τους ηλικίας.

«Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο Ντίκενς έχει σχεδόν από μόνος του 
δημιουργήσει τη σύγχρονη ιδέα των Χριστουγέννων», γράφει ο βιογράφος του 
μεγάλου βρετανού συγγραφέα, Πίτερ Ακρόιντ, «είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσει 
κανείς ότι στην πραγματικότητα μέχρι να γίνει ο Ντίκενς οκτώ ετών τα 
Χριστούγεννα ήταν λευκά κάθε χρόνο. Ετσι μερικές φορές η πραγματικότητα υπήρξε 
πράγματι πριν από την εξιδανικευμένη εικόνα».

https://www.protagon.gr/themata/ta-lefka-xristougenna-einai-epinoisi-tou-ntikens-44341751367

 ________

Orasi mailing list
για την διαγραφή σας από αυτή την λίστα στείλτε email στην διεύθυνση
orasi-requ...@hostvis.net
και στο θέμα γράψτε unsubscribe

Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το διαβάσουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας 
στείλτε email στην διεύθυνση
Orasi@hostvis.net

διαβάστε τι συζητά αυτή η λίστα
http://hostvis.net/mailman/listinfo/orasi_hostvis.net

Για το αρχείο της λίστας
http://www.mail-archive.com/orasi@hostvis.net/
Εναλλακτικό αρχείο:
http://hostvis.net/pipermail/orasi_hostvis.net/
παλαιότερο αρχίο (έως 25/06/2011)
http://www.freelists.org/archives/orasi
__________
NVDA δωρεάν αναγνώστης οθόνης ένα πρόγραμμα ανοιχτού λογισμικού
http://www.nvda-project.org/
_____________
Τα ηχογραφημένα βιβλία με φυσική φωνή που ανεβαίνουν στις βιβλιοπροτάσεις 
προσφέρονται από τις βιβλιοθήκες που λειτουργούν οι φορείς των τυφλών
____________

Απαντηση