Is, Dari papatah Minang " Anak dipangku Kamanakan di bimbiang, Urang kampuang di patenggang kan" nampak bahwa laki2 Minang tu punyo peran ganda. Jadi Apak dirumah no dan jadi Mamak di tampaik kamanakan no. Sebagai Bapak punyo tangguang jawab panuah ka anak bini no dalam kehidupan barumah tangga dan punyo kawajiban pulo untuak mambimbiang si kamanakan dalam fungsi no sabagai mamak.
Sasuai Syarak, waktu akad nikah alah tajadi penyerahan tanggung jawab dan hak dari seorang bapak kapado mempelai laki-laki nan jadi suami dari anak gadih no. Suami merupakan penanggung jawab penuh dalam rumah tangga terhadap istri dan anak2 mereka, mencakup nafkah, akhlak, pendidikan dll. Dan kan di pertanggung jawabkan nanti di akhirat, raso no disiko indak ado dimintak tangguang jawab mamak doh. Laki-laki Minang nan kawin jo urang Minang punyo status urang sumando di keluarga bini no dan sabagai mamak rumah di tampaik asano. Urang nan samo punyo duo status dan fungsi nan dijalankan di waktu nan samo tapi di tampaik nan babedo. Jadi seharus no indak ado tajadi benturan kepentingan antaro urang sumando jo mamak rumah atau antaro kapalo keluarga (bapak) jo mamak. Masiang2 lah punyo kewajiban, tangguang jawab dan hak nan sasuai jo ABSSBK. Lah ado kapling no surang2. Tapi hal iko agak di buek rancu dek ado pulo "kamanakan saparintah mamak", kalau bapacik ka nan iko sen muncul lah mamak nan cuma mamintak hak no sabagi mamak tanpa mau menjalankan kewajiban. Padahal hak baru bisa ado kalau kawajiban alah di jalan kan. Mudah2 an kalau iko bisa di jalankan ABSSBK nan di agung kan tu sakian puluah persen alah tacapai. Wassalam Tan Ameh ----- Original Message ----- From: [EMAIL PROTECTED] To: RantauNet@googlegroups.com Sent: Thursday, January 17, 2008 9:57 AM Subject: [EMAIL PROTECTED] Re: YO LAI BAMAMAK JUO AWAK LAI Banyak kini fungsi mamak alah digantikan dek apak. Mamak alah sibuk pulo jo asok dapua keluargano. Kok dapek pulo mamak nan hiduik pas-pasan bilo katacaliak kamanakan lai. Tulisan Wisran Hadi ko paralu juo jadi renungan, peran mamak ke depan. Salam Is St Marajo 39+ "Rahmatullah Sjamsudin" <[EMAIL PROTECTED]> Sent by: RantauNet@googlegroups.com 16/01/2008 14:38 Please respond to RantauNet@googlegroups.com To RantauNet@googlegroups.com cc Subject [EMAIL PROTECTED] Re: YO LAI BAMAMAK JUO AWAK LAI Hahahaha... Sungguah pas Cerpen Pak Wisran ko. Cubo lah timbang-timbang bana... lai ado juo fungsi mamak di Minang kini? On Jan 16, 2008 11:31 AM, <[EMAIL PROTECTED]> wrote: Sanak Palanta, Takaik jo diskusi kito, peran Datuak/mamak masso kini, kito simak tulisan Budayawan kito, Wisran Hadi di bawah, nan ambo upload dari padang ekspress. Salam Is St Marajo, 39+ www.cimbuak.net Kampuang nan jauah dimato dakek dijari YO LAI BAMAMAK JUO AWAK LAI Minggu, 06-Januar1-2008, 12:05:57 Telah dibaca sebanyak 11 kali Sampai kini, Sabai Nan Aluih indak panah tau lai ko ado mamaknyo atau indak. Kok iyo lai ba mamak, tantu alah dicarikannyo laki si Sabai jak sari. Atau kalau paralu nyo gadai sawah dek mamaknyo tu supayo Sabai indak disabuik urang - gadih gadang indak balaki Sabab, manuruik adat Minangkabau ko, kalau tapaso kaadaan, mamak buliah manggadai tanah pusako untuk pambali laki kamanakannyo. Tapi tanyato sampai kini, indak ado urang juo nan babuek sarupo nan dimukasuik adat Minangkabau tu. Malah labiah suko mamak-mamak tu manjua daripado manggadai. Dulu, kutiko Rajo nan Panjang maminang si Sabai malalui bapak si Sabai nan banamo Rajo Babandiang tu, Sabai sabananyo takajuik. Batanyo-tanyo dalam hati, baa mangko langsuang sajo urang maminang ka bapaknyo, indak ka mamaknyo. Kutiko Rajo Nan Panjang lah mati ditembak si Sabai, indak pulo ado urang jadi mamaknyo nan manyalasaikan persoalan tu. Polisi indak, jaksa apo lai, kununlah pulo hakim-hakim. Untuang tukang kaba lai sayang ka si Sabai, mangko persoalan pembunuhan Rajo nan Panjang tu dapek disalasaikan. Kini, ado sajo urang mangaku sabagai mamak si Sabai. Nyo pacaliak an pulo ranji bagai. Si Sabai ragu. Iyokoh urang tu mamaknyo atau indak. Dek indak tahu baa maadok i persoalan tu, inyo imbau molah adiak kanduangnyo, Mangkutak Alam. "Manolah adiak Ai Mangkutak Alam. Takana dek Ai kito baduo ko lai bamamak atau indak?" "Indak." "Baa jaleh di waang?" "Kutiko apak kito mati di bunuah Rajo Nan Panjang, indak surang juo urang nan namuah mangaku sebagai mamak kito. Kalau indak dek ibo si tukang kaba, mungkin kito lah mati tagak. Baa mangko itu bana nan kak Sabai tanyokan?" "Ado urang baru pulang dari rantau mangaku sebagai mamak kito." "Ha? Mamak kito? Agak hati den, urang tu pangicuah. Atau nak mintak gala, saroman banyak urang nan mintak-mintak gala datang ka Minangkabau kini ko," jawek Mangkutak. "Saburuak tu bana sangko waang ka urang nan pulang dari rantau.." "Mulo-mulo mintak diakui sebagai mamak. Sudah tu nyo buek ranji, nyo masuak an namonyo. Sudah tu nyo kuasai tanah pusako awak. Sudah tu, awak takalok, tanah awak dijuanyo. Gala datuak awak diambiaknyo. Banyak nan sarupo tu kajadiannyo kini." "Tapi nyo kecek an dek urang tu ka Ai, inyo pulang dari rantau nak maurus kamanakan jo kampuang halaman. Inyolah pewaris kanan kerajaan di Pikumbuah ko," kato Sabai. "Mungkin urang tu bangkrut di rantau, atau lah pansiun indak ado kakok an lai, lalu pulang mancari panambah pokok galeh. Atau urang nan sadang maintai pusako harato karun nan ditinggakan dek bapak awak, " jawek Mangkutak. "Ondeh diak oi, baa kok saburuak itu bana anggapan waang ka urang tu." "Manolah aciak Sabai janyo denai. Mang lah pasai jo kalakuan ninik mamak kini. Mamak si Lepong, mamak si Burin, mamak si Gogeh tiok hari batangka jo kamanakannyo pakaro manjua tanah, basitegang urek lihie pakaro ka sia gala tu diwarihkan isuak. Dek sayang si mamak ka babini mudo, tanah pusako dijuanyo. Anak mamak nan ka balaki, tanah pusako kaum bagadaian. Minantu mamak tu ka mambali oto, tanah pusako kaum juo nan tandeh. Pasai den mandanga kalakuan ninik mamak tu, pasai." "Kok iyo urang tu mamak kito pulo, tantu ka sarupo itu pulo kalakuannyo." "Untuang kito indak bamamak. Kok bamamak, mungkin awak kini tingga namo sajo lai. Nan tanah pusako, harato bando, rumah gadang, sawah ladang alah abih tandeh dipajuabalikan dek mamak tu." "Jadi, manuruik waang Mang, rancak awak indak ba mamak?" "Rancak." "Jadi baa tantangan urang nan mangaku mamak kito tu?" "Jaan jaan inyo saroman Rajo Nan Panjang pulo. Inyo nak manjadian aciak bininyo. Bini kontrak. Kawin mut'ah!" "Apo kecek waang? Ai nak ka dijadikan bini mudonyo? Kawin kontrak? Baa, ka Ai tembak sakali lai urang gaek saroman tu?" "Tapi badia aciak nan panembak Rajo nan Panjang tu lah diambiak dek tukang kaba. Ditembak jo apo lai? Katuju dek aciak keluarga awak dituduh teroris? Ampun den ciak. Paniang den manyalasaiannyo beko." "E, Mang. Antah iyo bagai inyo mamak kito. Siapo tahu?"Mangkutak takangkang dek galak. Sudah tu inyo pai main alang-alang ka tanah lapang. Si Sabai tamanuang surang ditapi janjang. Inyo ragu. Inyo bapikie surang, iyo lai ado untuangnyo ba mamak di zaman kini atau ka manjadi baban sajo? (WH) --~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~ =============================================================== Website: http://www.rantaunet.org =============================================================== UNTUK SELALU DIPERHATIKAN: - Selalu mematuhi Peraturan Palanta RantauNet lihat di http://groups.google.com/group/RantauNet/web/peraturan-palanta-rantaunet - Hapus footer dan bagian yang tidak perlu, jika melakukan reply. - Posting email besar dari >200KB akan di banned, sampai yang bersangkutan menyampaikan komitmen akan mematuhi Tata Tertib yang berlaku. - Email attachment, DILARANG! Tawarkan kepada yang berminat dan kirim melalui jalur pribadi. =============================================================== Berhenti, kirim email kosong ke: [EMAIL PROTECTED] Webmail Mailing List dan Konfigurasi teima email, lihat di: http://groups.google.com/group/RantauNet/subscribe Dengan terlebih dahulu mendaftarkan email anda pada Google Account di https://www.google.com/accounts/NewAccount -~----------~----~----~----~------~----~------~--~---